Dziś przypada w 69. rocznica wyzwolenia hitlerowskiego obozu Auschwitz. Do Oświęcimia przyjechali byli więźniowie obozu, ocaleni z Zagłady Żydzi, politycy oraz duchowni. Będzie im towarzyszyć - licząca około 60 deputowanych - delegacja Knesetu.
W Izraelu co godzinę umiera jeden ocalony. To nasz obowiązek, aby honorować tych, którzy jeszcze żyją i uczyć się od nich tego, co mają nam do przekazania - powiedział pomysłodawca przyjazdu izraelskich deputowanych do Polski Jonny Daniels.
Na terenie byłego obozu Birkenau zaplanowano wystąpienia byłych więźniów Auschwitz Zofi Posmysz oraz Noah Klieger. Po uroczystości uczestnicy złożą znicze w hołdzie pomordowanym pod pomnikiem ofiar obozu. Zabrzmi kadisz i żałobna modlitwa El Male Rachamim. Byli więźniowie złożą kwiaty przed Ścianą Straceń w byłym Auschwitz I. Niemcy zgładzili tam wiele tysięcy osób, głównie Polaków.
Przeżyliśmy w obozie ciężkie chwile. Czuję satysfakcję, że udało mi się to przeżyć i wyjść stąd nie przez komin, a na własnych nogach - powiedział były więzień Bogdan Bartnikowski. Jadwiga Bogucka trafiła do Auschwitz II-Birkenau razem z matką z ogarniętej powstaniem Warszawy. Byłam więźniarką do wyzwolenia. Mój przyjazd tutaj traktuję jako obowiązek i świadectwo. Jako żywi świadkowie, chcemy przekazywać prawdę. Pamięć o tym miejscu zostanie zachowana, bo przekazujemy ją wnukom, kolejnym pokoleniom - powiedziała.
Osoby, które dziś chciałby zwiedzić Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau muszą się liczyć z utrudnieniami. Przed południem były obóz Auschwitz I, będą zwiedzali członkowie izraelskiej delegacji. Podczas głównej uroczystości dla zwiedzających niedostępna będzie część byłego obozu Auschwitz II-Birkenau w rejonie dawnej rampy kolejowej. Bez przeszkód turyści zwiedzą część, na której znajdował się dawny obóz kobiecy.
Obchody mają szczególny charakter. 70 lat temu Niemcy deportowali do obozu ok. 438 tys. Żydów z Węgier. Większość z nich zgładzili. 70 lat upłynęło także od likwidacji getta w Łodzi oraz buntu Sonderkommando w Auschwitz II-Birkenau, który był największym wystąpieniem więźniów w historii obozu. 70 lat mija też od likwidacji tzw. obozu romskiego w Birkenau i deportacji do obozu 13 tys. Polaków aresztowanych w powstaniu warszawskim.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 roku, żeby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. Obóz wyzwolili 27 stycznia 1945 roku żołnierze 100. Lwowskiej Dywizji Piechoty. Przed południem weszli na teren podobozu Monowitz. W południe oswobodzili centrum Oświęcimia, a trzy godziny później, weszli jednocześnie do Auschwitz i oddalonego o 2 km Birkenau. Wyzwolili ok. 7 tys. więźniów. W walkach zginęło 231 żołnierzy sowieckich.
W rocznicę wyzwolenia obozu przypada ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu.
(ug)
