Matura 2023. Zmiany, terminy, lista lektur. CKE podała szczegóły

Do matury 2023 przystępować będą osoby, które uczęszczały do 8-klasowej szkoły podstawowej, a następnie do 4-klasowego liceum. Ponadto egzamin dojrzałości w nowej formule obejmie absolwentów ponadpodstawowej szkoły średniej (sprzed 2005 roku) oraz osoby, które ukończyły szkołę średnią za granicą (bez uprawnień na studia).

To będzie trudniejsza matura niż tegoroczna - tłumaczył Przemysław Czarnek w Porannej rozmowie w RMF FM. Jak jednak zaznaczył, "nie tak trudna, jak była zakładana na początku, kiedy jeszcze nie wiedzieliśmy, że będzie Covid-19".

Cytat

Matura 2023 roku jest nową maturą dla tych, którzy są w systemie 8+4, czyli bez gimnazjów, i jest maturą bardziej wymagającą i będzie bardziej wymagającą, ale nie aż tak bardzo, jak byśmy to planowali bez Covid-19

- powiedział minister.

Egzamin maturalny odbędzie się w dwóch formułach - 2015 i 2023. Egzaminy w obu wersjach zaplanowano w tych samych terminach.

Formuła 2015 dotyczy absolwentów 3-letniego liceum i 4-letniego technikum. Egzamin będzie przeprowadzony w oparciu o wymagania egzaminacyjne opracowane w 2022 roku.

Z kolei Formuła 2023 dotyczy uczniów, którzy ukończą 4-letnie liceum lub 5-letnie technikum.

Podział na formuły ma związek z wprowadzoną w 2017 roku reformą szkolnictwa polegającą na likwidacji gimnazjów.

Matury w ramach Formuły 2015 i Formuły 2023 różnią się czasem trwania. Dla porównania - pisemny test z języka polskiego w Formule 2015 w trybie podstawowym potrwa 170 minut i 180 minut w trybie rozszerzonym, a w Formule 2023 - odpowiednio: 240 i 210 minut.

Matura 2023 będzie składała się z części ustnej i pisemnej.

Absolwent obowiązkowo przystępuje do:

• dwóch egzaminów ustnych

1.  egzaminu z języka polskiego (bez określania poziomu)
2.  egzaminu z języka obcego nowożytnego (bez określania poziomu)

• oraz czterech egzaminów w części pisemnej

1.  egzaminu z języka polskiego (na poziomie podstawowym)‎
2.  egzaminu z matematyki (na poziomie podstawowym)
3.  egzaminu z języka obcego nowożytnego (na poziomie podstawowym)
4.  egzaminu z wybranego przedmiotu dodatkowego (na poziomie rozszerzonym), przy czym absolwent szkoły lub oddziału dwujęzycznego ma obowiązek przystąpić do egzaminu z języka obcego nowożytnego na poziomie dwujęzycznym.

Absolwenci szkół lub oddziałów z językiem nauczania mniejszości narodowej obowiązkowo przystępują ‎także do egzaminu z języka tej mniejszości w ‎części pisemnej (na poziomie podstawowym).

 Egzamin ustny od 2023 będzie miał zupełnie nową formułę. Potrwa 30 minut. Uczeń będzie miał 15 minut na przygotowanie do odpowiedzi i 15 minut na odpowiedź i rozmowę. Do zdobycia będzie miał 30 punktów

Zdający losuje zestaw składający się z dwóch zadań:

• zadanie 1. (z puli zadań jawnych) zawiera zagadnienie sprawdzające znajomość treści i problematyki lektury obowiązkowej
• zadanie 2. dotyczy zagadnienia związanego z literaturą lub innymi dziełami sztuki albo językiem; zdający omawia je na podstawie dołączonego do polecenia materiału w postaci tekstu literackiego lub nieliterackiego albo tekstu ikonicznego

Zadania jawne są publikowane na stronie CKE.

Pomocne informacje znajdują się na stronach Centralnej Komisji Egzaminacyjnej>>>

Zdający maturę 2023 powinien pamiętać o konieczności złożenia deklaracji dotyczącej przedmiotów, z których będzie zdawał swój egzamin w maju 2023 roku.

Wstępną deklarację należy złożyć najpóźniej do 30 września 2021 roku. Czas na złożenie ostatecznej deklaracji przyszłoroczni maturzyści będą mieli do 7 lutego 2023 r. 

Matury 2021, w terminie głównym, rozpoczną się 4 maja 2023 roku (czwartek). Oto harmonogram przyszłorocznych egzaminów dojrzałości:

• 4 maja, czwartek. Godz. 9 - język polski (poziom podstawowy);
• 5 maja, piątek. Godz. 9 - język angielski (poziom podstawowy); godz. 14 - języki: francuski, hiszpański, niemiecki, rosyjski i włoski (poziom podstawowy);
• 8 maja, poniedziałek. Godz. 9 - matematyka (poziom podstawowy); godz. 14 - język hiszpański (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny);
• 9 maja, wtorek. Godz. 9 - język angielski (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny); godz. 14 - filozofia (poziom rozszerzony);
• 10 maja, środa. Godz. 9 - wiedza o społeczeństwie (poziom rozszerzony); godz. 14 - język niemiecki (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny);
• 11 maja, czwartek. Godz. 9 - biologia (poziom rozszerzony); godz. 14 - język rosyjski (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny);
• 12 maja, piątek. Godz. 9 - matematyka (poziom rozszerzony); godz. 14 - język francuski (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny);
• 15 maja, poniedziałek. Godz. 9 - chemia (poziom rozszerzony); godz. 14 - historia muzyki (poziom rozszerzony);
• 16 maja, wtorek. Godz. 9 - geografia (poziom rozszerzony); godz. 14 - języki mniejszości narodowych (poziom podstawowy);
• 17 maja, środa. Godz. 9 - język polski (poziom rozszerzony); godz. 14 - języki mniejszości narodowych (poziom rozszerzony);
• 18 maja, czwartek. Godz. 9 - historia (poziom rozszerzony); godz. 14 - język włoski (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny);
• 19 maja, piątek. Godz. 9 - fizyka (poziom rozszerzony); godz. 14 - historia sztuki (poziom rozszerzony);
• 22 maja, poniedziałek. Godz. 9 - informatyka (poziom rozszerzony); godz. 14 - język kaszubski (poziom rozszerzony), język łemkowski (poziom rozszerzony), język łaciński i kultura antyczna (poziom rozszerzony).

We wtorek, 23 maja, egzaminy rozpoczną się o następujących godzinach (są to egzaminy zdawane w języku obcym dla absolwentów szkół lub oddziałów dwujęzycznych):

• Godz. 9 - matematyka (poziom podstawowy);
• godz. 10:35 - geografia (poziom rozszerzony);
• godz. 12:10 - chemia (poziom rozszerzony);
• godz. 13:45 - fizyka (poziom rozszerzony);
• godz. 15:20 - biologia (poziom rozszerzony);
• godz. 16:55 - - historia (poziom rozszerzony).

Ustne egzaminy maturalne - z języków: polskiego, mniejszości narodowych, obcego nowożytnego, łemkowskiego i kaszubskiego - odbędą się w dniach 10-23 maja (z wyjątkiem 14 i 21 maja).

Część ustną egzaminu w dodatkowym terminie zaplanowano na dni 5-7 czerwca. Część pisemna rozpocznie się 1 czerwca, w czwartek.

• 1 czerwca, czwartek. Godz. 9 - język polski (poziom podstawowy);
• 2 czerwca, piątek. Godz. 9 - matematyka (poziom podstawowy); godz. 14 - matematyka (poziom rozszerzony);
• 5 czerwca, poniedziałek. Godz. 9 - języki: niemiecki, francuski, hiszpański, niemiecki, rosyjski i włoski (poziom podstawowy dla wszystkich); godz. 14 - filozofia, język łaciński i kultura antyczna oraz historia muzyki (poziom rozszerzony dla wszystkich);
• 6 czerwca, wtorek. Godz. 9 - biologia (poziom rozszerzony); godz. 14 - język angielski (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny);
• 7 czerwca, środa. Godz. 9 - wiedza o społeczeństwie (poziom rozszerzony); godz. 14 - język francuski (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny);
• 8 czerwca, czwartek - Boże Ciało. W czwartek i piątek nie będzie egzaminów.
• 12 czerwca, poniedziałek. Godz. 9 - chemia (poziom rozszerzony); godz. 14 - język niemiecki (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny);
• 13 czerwca, wtorek. Godz. 9 - historia (poziom rozszerzony); godz. 14 - historia sztuki (poziom rozszerzony);
• 14 czerwca, środa. Godz. 9 - geografia (poziom rozszerzony); godz. 14 - język rosyjski (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny);
• 15 czerwca, czwartek. Godz. 9 - fizyka (poziom rozszerzony); godz. 14 - język hiszpański (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny);
• 16 czerwca, piątek. Godz. 9 - informatyka (poziom rozszerzony); godz. 14 - języki: polski, kaszubski i łemkowski (poziom rozszerzony, zadania w języku obcym);
• 19 czerwca, poniedziałek. Godz. 9 - język mniejszości narodowych (poziom podstawowy); godz. 14 - języki: mniejszości narodowych (poziom rozszerzony) i włoski (poziom rozszerzony oraz poziom dwujęzyczny).

Egzamin maturalny w terminie poprawkowym odbędzie się w sierpniu.

Część ustną zaplanowano na 21 sierpnia (poniedziałek), o godzinie 9 (język polski, języki mniejszości narodowych, języki obce nowożytne). Z kolei część pisemna odbędzie się 22 sierpnia (wtorek), początek o godz. 9.

Ogłoszenie wyników egzaminu maturalnego - 8 września 2023 roku.

Portal strefaedukacji.pl podał listę lektur, które trzeba znać w całości zdając język polski na poziomie podstawowym:

• Jan Parandowski - Mitologia, część I Grecja;
• Sofokles - "Antygona";
• Jan Kochanowski - "Odprawa posłów greckich";
• William Szekspir - "Makbet";
• Molier - "Skąpiec";
• Adam Mickiewicz - "Konrad Wallenrod";
• Adam Mickiewicz - "Dziady cz. III";
• Juliusz Słowacki - "Kordian";
• Bolesław Prus - "Lalka";
• Eliza Orzeszkowa - "Gloria victis";
• Henryk Sienkiewicz - "Potop";
• Fiodor Dostojewski - "Zbrodnia i kara";
• Stanisław Wyspiański - "Wesele";
• Stefan Żeromski - "Przedwiośnie";
• Tadeusz Borowski - opowiadania: "Proszę państwa do gazu", "Ludzie, którzy szli";
• Gustaw Herling-Grudziński - "Inny świat";
• Hanna Krall - "Zdążyć przed Panem Bogiem";
• Albert Camus "Dżuma";
• George Orwell - "Rok 1984";
• Sławomir Mrożek - "Tango";
• Marek Nowakowski - "Raport o stanie wojennym" (wybrane opowiadanie);
• Marek Nowakowski - "Górą Edek" (z tomu Prawo prerii);
• Jacek Dukaj - "Katedra" (z tomu W kraju niewiernych);
• Andrzej Stasiuk - "Miejsce" (z tomu Opowieści galicyjskie);
• Olga Tokarczuk - "Profesor Andrews w Warszawie" (z tomu Gra na wielu bębenkach).

Należy również znać fragmenty następujących utworów literackich:

• Biblia - w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Pieśni nad Pieśniami, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana;
• Homer - "Iliada" (fragmenty);
• "Lament świętokrzyski "(fragmenty);
• "Legenda o św. Aleksym" (fragmenty);
• "Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią" (fragmenty);
• "Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu" (fragmenty);
• "Pieśń o Rolandzie (fragmenty)";
• Gall Anonim - "Kronika polska" (fragmenty);
• Dante Alighieri - "Boska Komedia" (fragmenty);
• Piotr Skarga - "Kazania sejmowe" (fragmenty);
• Jan Chryzostom Pasek - "Pamiętniki" (fragmenty);
• wybrane utwory Jacka Kaczmarskiego oraz Agnieszki Osieckiej - powojenna piosenka literacka.

Konieczna jest również znajomość następujących utworów poetyckich:

• Horacy - wybrane utwory;
• "Bogurodzica";
• Jan Kochanowski - wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II; Tren IX, Tren X, Tren XI, Tren XIX;
• Ignacy Krasicki - "Hymn do miłości ojczyzny";
• Ignacy Krasicki - wybrane satyry;
• Franciszek Karpiński - wybór sielanek i liryki religijnej;
• Adam Mickiewicz - "Oda do młodości";
• Adam Mickiewicz - wybrane ballady, w tym "Romantyczność";
• Adam Mickiewicz - wybrane sonety z cyklu "Sonety krymskie" oraz inne wiersze;
• Juliusz Słowacki - wybrane wiersze, w tym "Grób Agamemnona" (fragmenty);
• Juliusz Słowacki - "Testament mój";
• wybrane wiersze następujących poetów: Daniel Naborowski, Jan Andrzej Morsztyn, Mikołaj Sęp-Szarzyński;
• wybrane wiersze następujących poetów: Cyprian Kamil Norwid, Adam Asnyk, Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Leopold Staff, Bolesław Leśmian, Julian Tuwim, Jan Lechoń, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Julian Przyboś, Krzysztof Kamil Baczyński, Stanisław Baliński, wybrane wiersze z okresu emigracyjnego, Kazimierz Wierzyński, wybrane wiersze z okresu emigracyjnego, Czesław Miłosz, w tym wybrane wiersze z tomu "Ocalenie" oraz "Traktat moralny" (fragmenty), Tadeusz Różewicz, Jarosław Marek Rymkiewicz, Wisława Szymborska, Zbigniew Herbert, w tym wybrane wiersze z tomów "Pan Cogito" oraz "Raport z oblężonego Miasta", Stanisław Barańczak, Wojciech Wencel;
• wybrane utwory okresu stanu wojennego.

Oto z kolei lista lektur, które należy znać w całości zdając język polski na poziomie rozszerzonym:

• William Szekspir - "Hamlet";
• Juliusz Słowacki - "Lilla Weneda";
• Zygmunt Krasiński - "Nie-Boska Komedia";
• realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (np. Honoré de Balzac "Ojciec Goriot" lub Charles Dickens "Klub Pickwicka" lub Mikołaj Gogol "Martwe dusze" lub Gustaw Flaubert "Pani Bovary");
• Stanisław Wyspiański - "Noc listopadowa";
• Michaił Bułhakow - "Mistrz i Małgorzata";
• Stanisław Ignacy Witkiewicz - "Szewcy";
• Bruno Schulz - wybrane opowiadania z tomu "Sklepy cynamonowe";
• Tadeusz Konwicki - "Mała Apokalipsa";
• Sławomir Mrożek - wybrane opowiadania.

Należy również znać fragmenty następujących dzieł:

• Homer - "Odyseja" (fragmenty);
• Arystoteles - "Poetyka" (fragmenty);
• Arystoteles - "Retoryka" (fragmenty);
• Platon - "Państwo" (fragmenty);
• św. Augustyn - "Wyznania" (fragmenty);
• św. Tomasz z Akwinu - "Summa teologiczna" (fragmenty);
• Michel de Montaigne - "Próby" (fragmenty);
• Franz Kafka - "Proces" (fragmenty).

Ważna jest również znajomość utworów poetyckich Jan Kochanowskiego ("Treny") oraz Cypriana Kamila Norwida ("Bema pamięci żałobny rapsod", "Fortepian Szopena", "Czarne kwiaty", "Promethidion", a także wybrane wiersze Józefa Czechowicza, Tadeusza Gajcego i Mirona Białoszewskiego.

Lista innych lektur, z którymi warto się zapoznać, jeśli będziesz pisać maturę na poziomie rozszerzonym, to dzieła Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta, Zygmunta Kubiaka, Jarosław Marek Rymkiewicz (co najmniej po jednym utworze).