Muzeum Auschwitz rozpoczęło program konserwacji bucików dzieci, ofiar Zagłady

Buciki dziecięce są jednym z najbardziej poruszających świadectw zbrodni dokonanej w obozie Auschwitz, dlatego tak ważne jest podejmowanie działań mających na celu jak najdłuższe ich zachowanie. W zaplanowanych pracach konserwatorskich niezwykle istotne będzie indywidualne podejście do każdego z bucików - powiedział Rafał Pióro, zastępca dyrektora muzeum, który odpowiada za konserwację.

Szefowa dział zbiorów placówki Elżbieta Cajzer podkreśliła, że zachowanie oraz szczegółowe opracowanie historyczne tej bardzo wymownej grupy osobistych przedmiotów jest niezwykle istotne zarówno ze względów konserwatorskich, jak i etycznych. Zakładamy, że dzięki wykonywanym w ramach projektu pracom uda się ustalić przynajmniej część właścicieli bucików, a ich historie będą symbolizowały setki tysięcy bezimiennych ofiar - powiedziała.

Muzeum podało, że w ciągu dwóch lat przeprowadzona zostanie konserwacja oraz wykonana będzie dokumentacja opisowa i fotograficzna około 8 tysięcy bucików. Każdy but zostanie zwymiarowany, wykonana zostanie karta obiektu zawierająca fotografię oraz dokładny opis. Na podstawie pozyskanych informacji zostanie stworzona baza danych dotyczących zarówno właścicieli, jak i producentów butów - podał.

Placówka wskazała, że celem prac będzie spowolnienie procesów starzeniowych. Buty składają się z kilku różnych wpływających na siebie materiałów. W zależności od kondycji, rodzaju, a także cech charakterystycznych, po wykonaniu specjalistycznych badań, przeprowadzone zostaną odpowiednie zabiegi, takie jak oczyszczanie powierzchniowe, stabilizacja procesów korozji metalu oraz stabilizacja igłowa tekstyliów, wzmacnianie strukturalne skóry oraz zabezpieczanie elementów metalowych przed wpływem warunków atmosferycznych.

Jeden z konserwatorów w muzeum Mirosław Maciaszczyk, wskazał, że każdy z butów ma inne cechy, zniszczenia, ślady użytkowania przez właścicieli, które determinują zakres działań konserwatorskich oraz dobór odpowiednich metod i preparatów. W efekcie wykonanych prac nastąpi poprawa warunków fizykochemicznych obiektów, co pozwoli na ich długotrwałe przechowywanie oraz ekspozycję.

Projekt finansowany jest z pieniędzy Fundacji Auschwitz-Birkenau, a także International March of the Living we współpracy z Neishlos Foundation oraz izraelskim filantropem Matim Kochavim.

W zbiorach Muzeum Auschwitz znajduje się około 110 tysięcy butów, z czego około 8 tysięcy należało do małych dzieci. Większość z nich eksponowana jest na wystawie stałej muzeum. Zbiór jest ogromnie zróżnicowany. Są tam m.in. sandały, trzewiki czy kozaki różnych rozmiarów i materiałów.

Buty dziecięce to w zdecydowanej większości obiekty bez cech, które pomogłyby określić ich właściciela. Są jednak wśród nich takie, których pochodzenie można przybliżyć dzięki znajdującym się na nich znakom producentów. Zdarzają się również wyjątkowe buty z podpisami zawierającymi takie dane jak nazwisko czy adres, wówczas możliwa jest identyfikacja ich właścicieli.

Na podstawie szacunkowych danych przyjmuje się, że do niemieckiego obozu Auschwitz deportowanych zostało około 232 tysięcy dzieci i młodocianych, z których około 216 tysięcy stanowili Żydzi, 11 tysięcy Romowie, około 3 tysięcy Polacy, ponad tysiąc Białorusini oraz kilkaset Rosjanie i Ukraińcy. Ogółem w obozie zarejestrowano około 23 tysięcy dzieci i młodocianych, z których w styczniu 1945 r. na terenie Auschwitz oswobodzono około 700.

Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów. Spośród ok. 140-150 tys. deportowanych do obozu Polaków śmierć poniosła niemal połowa. W Auschwitz ginęli także Romowie, jeńcy sowieccy i osoby innej narodowości.