Prezydent Andrzej Duda ogłosił datę jesiennych wyborów parlamentarnych. 15 października wybierzemy swoich reprezentantów w Sejmie i Senacie. Nie każdy jednak może znaleźć się na liście wyborczej. Żeby zostać posłem i senatorem należy spełnić określone w Konstytucji RP warunki.

Zgodnie z konstytucją wybory parlamentarne zarządza prezydent nie później niż na 90 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu i Senatu. Data wyborów wyznaczana jest na dzień wolny od pracy, przypadający w ciągu 30 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji obu izb parlamentu. Pierwsze posiedzenia Sejmu IX kadencji i Senatu X kadencji odbyło się 12 listopada 2019 roku.

Przed ogłoszeniem oficjalnej decyzji prezydenta, wskazywano na cztery możliwe terminy tegorocznych wyborów parlamentarnych: 15 października, 22 października, 29 października lub 5 listopada. Ostatecznie wybory, zgodnie z wcześniejszymi przypuszczeniami, odbędą się 15 października.

Po opublikowaniu postanowienia prezydenta o zarządzeniu wyborów w Dzienniku Ustaw formalnie może ruszyć kampania wyborcza. Publikacja nastąpiła w tym samym dniu, w którym prezydent podpisał postanowienie w sprawie wyborów - czyli 8 sierpnia.

Kto może zostać posłem i senatorem?

Kandydatami do Sejmu i Senatu mogą być osoby posiadające bierne prawo wyborcze - prawo do bycia wybieranym. Prawo do głosowania w wyborach - czynne prawo wyborcze nabywamy wraz z osiągnięciem pełnoletności, po skończeniu 18. roku życia. Natomiast bierne prawo wyborcze kilka lat później.

O mandat poselski może ubiegać się polski obywatel, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 21 lat, a o mandat do Senatu - 30 lat. Kandydatów na posłów i senatorów mogą zgłaszać partie polityczne oraz wyborcy. Nie można kandydować równocześnie do Sejmu i Senatu

W wyborach do Sejmu i Senatu nie mogą startować osoby pozbawione praw publicznych prawomocnym wyrokiem sądu lub wyrokiem Trybunału Stanu. Nie mogą kandydować też osoby ubezwłasnowolnione.

Kandydaci na posłów i senatorów nie są ograniczeni liczbą kadencji. Funkcję tę można sprawować dowolną liczbę razy, warunkiem jest tylko uzyskanie mandatu w wyborach.

Miejsce w Sejmie i Senacie nie dla każdego

Kryterium wieku i posiadania praw publicznych to nie jedyne warunki, jakie należy spełnić, żeby kandydować do Sejmu i Senatu. Piastowanie niektórych funkcji wyklucza możliwość ubiegania się o mandat poselski i senatorski.

Zgodnie z konstytucją, posłem i senatorem nie można zostać będąc równocześnie: Prezesem Narodowego Banku Polskiego, Prezesem Najwyższej Izby Kontroli, Rzecznikiem Praw Obywatelskich, Rzecznikiem Praw Dziecka i ich zastępcami, członkiem Rady Polityki Pieniężnej, członkiem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, ambasadorem lub pracownikiem Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej lub pracownikiem w administracji rządowej.

O mandat poselski i senatorski nie mogą też ubiegać się sędziowie, prokuratorzy, urzędnicy służby cywilnej, funkcjonariusze policji i służby ochrony państwa oraz żołnierze w czynnej służbie wojskowej. Do Sejmu i Senatu nie mogą kandydować też wojewodowie, prezydenci miast, burmistrzowie, wójtowie i radni.

Kto może głosować?

Prawo udziału w głosowaniu, a więc czynne prawo wyborcze w wyborach do Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczpospolitej Polskiej ma obywatel polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat, nie został pozbawiony praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu lub Trybunału Stanu, nie został ubezwłasnowolniony prawomocnym orzeczeniem sądu.

Wyborca jest wpisywany z urzędu do spisu wyborców w obwodzie głosowania właściwym dla miejsca stałego zamieszkania w Polsce.