Prezydent Andrzej Duda podpisał postanowienie o zarządzeniu wyborów do Sejmu i Senatu na 15 października. Wieczorem opublikowano je w Dzienniku Ustaw. To oznacza to, że formalnie może ruszyć kampania wyborcza.

15 października pójdziemy do urn wyborczych, żeby wybrać nowy Sejm i Senat. Datę wyborów parlamentarnych wyznaczył prezydent Andrzej Duda, podpisując postanowienie o zarządzeniu wyborów. Wieczorem zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw. 

Polacy w wyborach parlamentarnych wybiorą na czteroletnią kadencję 460 posłów i 100 senatorów.

Zgodnie z konstytucją wybory parlamentarne prezydent zarządza nie później niż na 90 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu i Senatu. Obecna kadencja Sejmu i Senatu trwa od 12 listopada 2019 roku i zakończy się w dniu poprzedzającym pierwsze posiedzenie Sejmu następnej kadencji. Andrzej Duda na ogłoszenie wyborów miał czas do 14 sierpnia.

Kalendarz wyborczy. Harmonogram

Częścią postanowienia prezydenta jest kalendarz wyborczy. Oto harmonogram i szczegóły dotyczące zawartych w nim terminów.

Do 28 sierpnia:

  • zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej:
    - przez organ partii politycznej o utworzeniu komitetu wyborczego,
    - przez pełnomocnika wyborczego o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego lub o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców,
  • powołanie okręgowych komisji wyborczych.

Od 1 września do 12 października:

  • składanie przez wyborców wniosków o:
    - wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania w miejsce pobytu w dniu wyborów,
    - zmianę miejsca głosowania,
  • składanie przez żołnierzy pełniących zasadniczą służbę wojskową albo odbywających ćwiczenia wojskowe, a także ratowników odbywających zasadniczą służbę w obronie cywilnej poza miejscem stałego zamieszkania oraz policjantów z jednostek skoszarowanych, funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Więziennej pełniących służbę w systemie skoszarowanym wniosków o zmianę miejsca głosowania.

Do 6 września, do godz. 16:00:

  • zgłaszanie list kandydatów na posłów oraz kandydatów na senatorów.

Do 11 września:

  • utworzenie obwodów głosowania w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych oraz oddziałach zewnętrznych takich zakładów i aresztów, domach studenckich i zespołach tych domów, a także ustalenie ich granic, siedzib i numerów.

Do 15 września:

  • podanie do publicznej wiadomości informacji o numerach i granicach obwodów głosowania oraz o siedzibach obwodowych komisji wyborczych, w tym o lokalach przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych, a także o możliwości głosowania korespondencyjnego i głosowania przez pełnomocnika,
  • zgłaszanie przez kapitanów statków wniosków o utworzenie obwodów głosowania na polskich statkach morskich,
  • zgłaszanie kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych przez pełnomocników komitetów wyborczych.

Do 25 września:

  • powołanie obwodowych komisji wyborczych,
  • podanie do publicznej wiadomości informacji o numerach i granicach obwodów głosowania utworzonych za granicą oraz o siedzibach obwodowych komisji wyborczych.

Od 30 września do 13 października, do godz. 0:00:

  • nieodpłatne rozpowszechnianie w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych audycji wyborczych przygotowanych przez komitety wyborcze.

Do 2 października:

  • zgłaszanie zamiaru głosowania korespondencyjnego przez wyborców niepełnosprawnych, w tym za pomocą nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a oraz przez wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat,
  • zgłaszanie zamiaru skorzystania z prawa do bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego lub bezpłatnego transportu powrotnego przez wyborców niepełnosprawnych oraz przez wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat, w gminie, w której w dniu wyborów nie funkcjonuje gminny przewóz pasażerski.

Do 5 października:

  • podanie przez okręgowe komisje wyborcze, w formie obwieszczenia, informacji o zarejestrowanych listach kandydatów na posłów oraz zarejestrowanych kandydatach na senatorów,
  • podanie do publicznej wiadomości informacji o organizacji w gminach wiejskich lub miejsko-wiejskich bezpłatnego gminnego przewozu pasażerskiego w dniu wyborów, o którym mowa w art. 37f§ 1 Kodeksu wyborczego.

Do 6 października:

  • składanie wniosków o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania przez wyborców niepełnosprawnych oraz przez wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat.

Do 10 października:

  • składanie przez komitety wyborcze wyborców zrzeszonych w zarejestrowanych organizacjach mniejszości narodowych oświadczeń do Państwowej Komisji Wyborczej o korzystaniu ich list kandydatów na posłów ze zwolnienia z warunku określonego w art. 196 § 1 Kodeksu wyborczego, tj. obowiązku przekroczenia progu wyborczego,
  • składanie przez wyborców przebywających za granicą wniosków o ujęcie ich w spisie wyborców w obwodach głosowania utworzonych za granicą,
  • składanie przez wyborców przebywających na polskich statkach morskich wniosków o ujęcie ich w spisach wyborców w obwodach głosowania utworzonych na tych statkach.

Do 12 października:

  • poinformowanie wyborców niepełnosprawnych oraz wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat, którzy zgłosili zamiar skorzystania z prawa transportu do lokalu wyborczego, o godzinie transportu w dniu głosowania.

W dniu 13 października, godz. 00:00 - zakończenie kampanii wyborczej.

W dniu 15 października, od godz. 7:00 - głosowanie.

Kiedy rozpocznie się kampania wyborcza?

Podpisane przez prezydenta postanowienie w sprawie wyborów zostało również we wtorek, 8 sierpnia, opublikowane w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. Publikacja ta oznacza to, że formalnie może ruszyć kampania wyborcza.

Państwowa Komisja Wyborcza będzie mogła kontrolować wydatki wszystkich komitetów, politycy będą musieli zakończyć negocjacje nad układem list i będą mogli zacząć zbierać podpisy pod kandydaturami.

Najważniejszy wówczas - z punktu widzenia strategii politycznej - będzie fakt, że wrócą sądy w trybie wyborczym, które rozstrzygają spory między kandydatami i mają na to wyłącznie 24 godziny.

Kto dostanie pieniądze na kampanię?

Subwencja z budżetu państwa przysługuje tylko partiom politycznym. Nie otrzymają jej komitety wyborcze wyborców. Subwencja udzielona koalicji dzielona jest na rzecz partii wchodzących w jej skład w proporcjach, jakie zostały określone w umowie koalicyjnej.

Wszystkim komitetom przysługuje jednorazowa dotacja podmiotowa za każdy uzyskany mandat.

Rejestracja i co dalej?

Po rejestracji komitet wyborczy może rozpocząć zbieranie podpisów pod listami kandydatów. Zgodnie z Kodeksem wyborczym, pod listą kandydatów na posłów powinno znaleźć się co najmniej 5 tys. wyborców stale zamieszkujących w danym okręgu wyborczym.

Zgłoszenie kandydata na senatora powinno zostać poparte podpisami co najmniej 2 tys. wyborców z danego okręgu.

Miesiąc przed terminem wyborów do publicznej wiadomości zostanie podana informacja o numerach i granicach obwodów głosowania oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych. Wtedy też pojawi się obwieszczenie o możliwości głosowania korespondencyjnego oraz przez pełnomocnika dla osób z niepełnosprawnościami.

Już kilka dni później wiadomość o lokalizacjach komisji wyborczych otrzymają Polacy mieszkający za granicą.

Kampania wyborcza zakończy się 24 godziny przed dniem głosowania, więc 13 października o 24.00.

Co z referendum ws. relokacji?

Decyzją prezydenta Andrzeja Dudy wybory do Sejmu i Senatu odbędą się 15 października. Prawdopodobnie tego samego dnia będziemy głosować w referendum ws. relokacji migrantów.

7 lipca Sejm przyjął nowelizację ustawy o referendum ogólnokrajowym. Umożliwia ona przeprowadzenie referendum tego samego dnia co wybory parlamentarne, prezydenckie lub do Parlamentu Europejskiego poprzez ujednolicenie godzin głosowania do przedziału 7-21.

Przed przyjęciem nowelizacji premier Mateusz Morawiecki potwierdził zamiar przeprowadzenia referendum ws. relokacji migrantów razem z wyborami parlamentarnymi.

28 lipca Senat odrzucił nowelizację ustawy o referendum ogólnokrajowym, która ma umożliwić przeprowadzenie takiego referendum tego samego dnia, co wybory. Senackim wetem zajmie się teraz Sejm, który ma zebrać się w tej sprawie jeszcze w sierpniu.

Referendum ws. relokacji ma dotyczyć unijnego mechanizmu relokacji, czyli wprowadzenia tzw. paktu migracyjnego. Zawiera on między innymi system obowiązkowej solidarności, który polega na tym, że choć "żadne państwo członkowskie nie będzie nigdy zobowiązane do przeprowadzania relokacji", to "ustalona zostanie minimalna roczna liczba relokacji z państw członkowskich, z których większość osób wjeżdża do UE, do państw członkowskich mniej narażonych na tego rodzaju przyjazdy". Polska miałaby przyjąć rocznie ok. 2 tys. imigrantów.