"Rosyjski prokurator kontynuuje kłamstwo katyńskie"

Według Fridinskiego śledztwo to nie może być kontynuowane, ponieważ zbrodnia z 1940 r. uległa przedawnieniu. Ponadto oświadczył, że rozstrzelanych Polaków nie można uznać za ofiary represji politycznych, ponieważ zbrodnia katyńska nie była dokonana w imieniu państwa. Fridinski oznajmił też, że w aktach śledztwa wskazano konkretne osoby, których przestępcze działania doprowadziły do śmierci tych ludzi.

To jest stanowisko potwierdzające decyzje prokuratury z jesieni 2004 r. o umorzeniu śledztwa w sprawie Katynia - powiedział Marciniak. Członek polsko-rosyjskiej grupy ds. trudnych dodał, że właśnie ta decyzja stworzyła problem w stosunkach dwustronnych. Jak ocenił, stanowisko Fridinskiego to kontynuacja kłamstwa katyńskiego. Elementem tej decyzji z 2004 r. jest nie tylko umorzenie śledztwa, ale też utajnienie jego materiałów. To była decyzja prokuratury, ale też i polityków, bo jej podstawą było zalecenie międzyresortowej komisji do spraw tajemnicy państwowej, którą kierował ówczesny szef administracji Dmitrij Miedwiediew - wyjaśnił.

W opinii Marciniaka, kontekst dla ostatniej wypowiedzi prokuratora Rosji tworzy toczący się w Strasburgu przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka proces wytoczony Rosji przez polskich obywateli, dotyczący zawieszenia w 2004 r. rosyjskiego śledztwa w sprawie Katynia. Jest kilka różnych postępowań, w różnym stopniu zaawansowania, ale jeden z nich przeszedł już przez wszystkie instancje w sądach rosyjskich i trafił przed Trybunał w Strasburgu i został przyjęty do rozpatrzenia. Federacja Rosyjska sformułowała już nawet oficjalne stanowisko w sprawie tego pozwu i jest ono podobne do stanowiska prokuratora Fridinskiego - całkowicie odrzuca fakt zaistnienia zbrodni katyńskiej, uznają, że potwierdzone dokumentami jest zamordowanie tylko 20 osób, a cała reszta "zaginęła" - powiedział sowietolog.

Jak uznał, Rosjanie nie są jeszcze gotowi do uznania zbrodni katyńskiej w sensie prawnym. Jeżeli chodzi o sprawy prawne, stanowisko rosyjskie jest bardzo twarde. Są gotowi jedynie do rozmaitych ustępstw i gestów moralnych i propagandowych - tłumaczył.

W jego opinii, w związku z procesem w Strasburgu Rosjanie będą starać się nakłonić stronę polską do ugody, żeby wycofać te pozwy, żeby ta sprawa nie była rozpatrywana przez sąd. (…) Ten wyrok, a jest niemal pewne, że Rosjanie przegrają, może się stać precedensem dla innych ofiar komunizmu. Rosjanie boją sie efektu lawiny pozwów. Przegrana będzie miała wieloraki wymiar polityczny, propagandowy, prestiżowy, także finansowy. Zazwyczaj Trybunał w Strasburgu, jeżeli uzna winę, zasądza jakąś rekompensatę dla poszkodowanych, a jak do tej pory Federacja Rosyjska, która już kilka razy przed Trybunałem przegrała, honorowała wyroki tego sądu - wyjaśnił Marciniak.

Dodał też, że proces w Strasburgu, dotyczący decyzji prokuratury z 2004 r., obciąża politycznie i Putina, i Miedwiediewa. To będzie ich polityczna porażka, ale do czasu wyroku Rosjanie postanowili najwyraźniej iść w zaparte - podsumował politolog.