Otrzymanie dodatkowych pieniędzy na wakacje – nazywane wczasami pod gruszą – możliwie jest w firmach i jednostkach budżetowych, w których istnieje Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych. Nie ma ustalonej kwoty należącej się za wczasy pod gruszą. Wysokość dofinansowania za wakacyjny wypoczynek określają regulaminy ZFŚS – w praktyce są to kwoty najczęściej po kilkaset złotych na pracownika lub osobę w jego rodzinie.
Dopłata za tegoroczne wczasy pod gruszą powinna być wyższe niż przed rokiem. Wynika to z poniesienia podstawy, od której naliczany jest odpis na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych.
Ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych określa, że jest on tworzony z corocznego odpisu podstawowego, ustalonego na poziomie 37,5 proc. średniego krajowego wynagrodzenia.
Przez dwa lata stawka przyjmowana do ustalenia odpisu podstawowego była zamrożona, jednak od 1 stycznia br. wzrosła, bo przyjęty został wyższy poziom średniej krajowej. Za podstawę naliczania odpisu na Zakładowy Funduszu Świadczeń Socjalnych przyjęto średnie wynagrodzenie miesięczne w II półroczu 2019 r., które wynosiło 4434,58 zł.
Przy zmianie ustawy budżetowej w czerwcu br. stawka do naliczania funduszu wzrosła do poziomu średniego wynagrodzenia z II półrocza 2021 r. i wynosi obecnie 5104,90 zł.
Wczasy pod gruszą wypłacane mogą być w tych miejscach pracy, gdzie funkcjonuje ZFŚS. Z mocy przepisów fundusz tworzony jest w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 etatowych pracowników. Ważne jest to, że poziom tego zatrudnienia określa liczba etatów, a nie osób pracujących w firmie.
Ustawowo określa się także, że ZFŚS tworzony jest jednostkach samorządowych i w budżetówce.
W mniejszych firmach - zatrudniających od 20 do 50 osób - ZFŚS może powstać, ale wymaga do uzgodnień pomiędzy szefostwem przedsiębiorstwa a związkami zawodowymi. To związki muszą taki wniosek postawić.
Samo istnienie ZFŚS nie przesądza o przeznaczeniu gromadzonych tam odpisów na wczasy pod gruszą. Wewnątrzfirmowe ustalenia mogą przesądzić o tym, że fundusz będzie dofinansowywał np. bony świąteczne dla pracowników, zapomogi, czy karnety na siłownię.
O otrzymaniu dodatku za wczasy pod gruszą przesądza forma zatrudnienia pracownika. Dopłatę mogą dostać tylko pracownicy etatowi.
W przypadku, gdy zatrudniona osoba pracuje w niepełnym wymiarze godzin, np. na 1/2 etatu, dopłata za wczasy pod gruszą jest ustalana proporcjonalnie (w tej sytuacji będzie to połowa stawki).
Dopłata do wakacji z ZFŚS jest tak pomyślana, że podstawą do jest uzyskania jest udanie się na co najmniej 14 dniowy urlop.
Nie istnieje wymóg, że wypoczynek ten musi nastąpić w czasie wakacji.
Z formalnego punktu widzenia wymagane jest złożenie wniosku o wypłatę ryczałtu za wczasy pod gruszą. Trzeba także złożyć oświadczenie dotyczące wysokości dochodów w rodzinie.
Właśnie informacja o dochodach na członków rodziny jest podstawą do ustalenia wysokości ryczałtu za wczasy pod gruszą dla poszczególnych osób. Z założenia Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych nastawiony jest na wspieranie osób najbardziej potrzebujących.
Socjalny charakter funduszu powoduje, że poziom wypłat jest zróżnicowany. Warunki otrzymania dopłaty za wczasy pod gruszą oraz stawki tego świadczenia określone są w regulaminie ZFŚS. I to jest kolejny powód, dla którego stawki za wczasy pod gruszą są różne w różnych miejscach pracy.
Z regulaminu będzie także wynikać, np. jakie formalności trzeba spełnić, aby dopłatę za wczasy pod gruszą dostać na pobyt w sanatorium czy za kolonię lub obóz dziecka.
