Na czwartek 28 września Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia zaplanowała wyłączenie systemu Śląskiej Karty Usług Publicznych - dotąd głównego sposobu rozliczania się za korzystanie z komunikacji miejskiej Zarządu Transportu Metropolitalnego. System ŚKUP zastępuje nowe rozwiązanie pod nazwą Transport GZM.

Znajdujące się w systemie ŚKUP dane są obecnie przenoszone do systemu Transport GZM, w związku z czym stopniowo od kilku dni wyłączane są kolejne funkcjonalności w dotychczasowym systemie.

Aplikację Transport GZM i nowy portal klienta - wraz z nowym sposobem zakupu biletów w autobusach, trolejbusach i tramwajach przez skanowanie kodów - udostępniono pasażerom z początkiem sierpnia br. W pełni nowy system ma zacząć działać 1 października.

W ostatnich tygodniach przedstawiciele GZM i ZTM apelowali o zakładanie kont już w Transporcie GZM, aby do 1 października br. mogły być tam przeniesione dane pasażerów, bilety okresowe czy niewykorzystane pieniądze elektroniczne.

Jeżeli posiadaczom kont ŚKUP nie uda się tego zrobić do końca września, w dowolnym momencie w pierwszych dniach października i później będzie można takie konto założyć i dokonać migracji danych. Pieniądz elektroniczny, jeżeli nie został wydany, czy bilety okresowe będą już znajdowały się w nowym systemie.

Wyłączanie kolejnych funkcjonalności

Zgodnie z informacjami GZM po 22 września w systemie ŚKUP wstrzymano możliwość korzystania ze środków zgromadzonych w e-portmonetce (do tego dnia można było dokonać zwrotu środków z e-portmonetki, co jest równoznaczne z zamknięciem konta). Dostęp do środków w e-portmonetce zostanie odblokowany 1 października - będzie wtedy można przenieść je na konto w nowym systemie.

27 września był ostatnim dniem dokonywania transakcji w systemie ŚKUP. Po tej dacie nie jest już możliwe dokonywanie płatności bezgotówkowych na Portalu Klienta, Punktach Obsługi Pasażera oraz w Mobilnej Aplikacji ŚKUP. Wyłączono też płatność gotówkową w kioskach i Punktach Obsługi Pasażera.

Problemy dla pasażerów

Na 28 września przewidziano wyłączenie działania systemu ŚKUP. Od tego dnia pasażerowie nie mogą korzystać z taryfy odległościowej, a także z zapisanych na karcie ŚKUP biletów jednorazowych i wieloprzejazdowych. W tym czasie wyłączona zostanie też możliwość kupowania i kodowania zapisywanych na karcie ŚKUP biletów elektronicznych

Zamiast tego, pasażerowie mogą w POP kupić 30-dniowe bilety papierowe. ZTM zachęca do 1 października do zakupu biletów elektronicznych (poprzez aplikacje mobilne, w tym przez dostępną już dla pasażerów aplikację Transport GZM, w której są dostępne wszystkie bilety z taryfy ZTM) lub biletów papierowych.

Od 28 września tablice SDIP, które znajdują się przy przystankach, będą wskazywać rozkładowe czasy przyjazdów autobusów, tramwajów i trolejbusów, a nie rzeczywiste (obsługiwane przez ŚKUP). Bilety papierowe w automatach biletowych z systemem ŚKUP będą sprzedawane za gotówkę do 30 września.

Po 1 października w dalszym ciągu będzie można używać dotychczasowych kart ŚKUP, o ile nie stracą ważności. W nowym systemie będą one pełniły funkcję identyfikatora w trakcie kontroli. Od 1 października będą wydawane już tylko nowe karty systemu Transport GZM.

Jak założyć konto w Transport GZM?

Nowy system umożliwia założenie konta bez wizyty w Punkcie Obsługi Pasażera i oczekiwania na wyrobienie karty, jak w systemie ŚKUP. Możliwe jest zaimportowanie danych z systemu ŚKUP lub założenie konta w systemie od zera.

Aby korzystać z systemu Transport GZM należy założyć konto - imienne lub anonimowe. Konto anonimowe pozwala tylko na zakup wybranych biletów (na okaziciela), natomiast konto imienne umożliwia korzystanie z pełnej funkcjonalności systemu.

Zakupione bilety są dostępne od razu, bez oczekiwania na ich zakodowanie na karcie. Aplikacja umożliwia przy tym zakup wszystkich biletów z taryfy, także długookresowych oraz pakietowych. Ulgi można samodzielnie przypisać do konta - w aplikacji mobilnej albo na portalu. Potwierdzanie ulgi odbywa się przy pierwszej kontroli - po okazaniu uprawniającego do niej dokumentu.

Nowa oferta dla podróżujących

Od 1 października ma być dostępna nowa oferta: Podróż Start/Stop, w której aplikacja sama naliczy opłatę za przejazd, wybierając najkorzystniejsze dla pasażera rozwiązanie. Pasażer, rozpoczynając podróż, będzie tylko skanował w pojeździe kod QR lub wpisywał znajdujący się w nim odpowiedni kod.

Prace nad portalem i aplikacją Transport GZM trwają od wielu miesięcy. Pierwotnie uruchomienie tych rozwiązań zapowiadano na styczeń 2023 r.

Dotychczasowy system ŚKUP był zamówiony przez związek komunalny będący poprzednikiem Zarządu Transportu Metropolitalnego, czyli obecnego organizatora komunikacji w GZM. System ŚKUP od początku był krytykowany przez mieszkańców jako podatny na awarie, trudny w obsłudze i niefunkcjonalny.

Przetarg na wykonanie modyfikacji rozwiązania GZM ogłosiła w grudniu 2020 r. W połowie 2021 r. rozstrzygnęła postępowanie na Transport GZM, wybierając jedyną ofertę dotychczasowego wykonawcy ŚKUP, firmy Asseco, za 122,8 mln zł brutto.