Zasłonięte lustro na tle nowych macew - to koncepcja przebudowy Pola Gettowego na Cmentarzu Żydowskim w Łodzi. W ten sposób Gmina Wyznaniowa Żydowska chce zachować pamięć o więźniach getta, uporządkować teren cmentarza i sprawić, że będzie on bardziej dostępny dla odwiedzających.
Koncepcję rewaloryzacji pola gettowego opracowała pracownia LAAR.studio we współpracy z Lilką Elbaum, Henrykiem Lewkowiczem oraz rabinem Josephem Polakiem.
Pole Gettowe to materialne świadectwo zbrodni dokonanej na ludności żydowskiej z Łodzi i okolicznych miast, ale także Luksemburga, Niemiec, Austrii czy Czech. Pochowano tam ponad 43 tys. osób. Miejsce wymaga stałej opieki i prac konserwatorskich.
Celem naszych działań jest stworzenie przestrzeni, która należycie odda historyczną, kulturową oraz emocjonalną wartość tego miejsca - wyjaśnia przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej Józef Weinnger. Założeniem koncepcji jest wprowadzenie na teren cmentarza form o spójnej stylistyce i współczesnym charakterze, które wizualnie wkomponują się w istniejącą przestrzeń i historyczne obiekty Cmentarza Żydowskiego.
Weinnger dodaje, że do opracowania koncepcji zaprosił Helenę Kułak-Świerblewską i Jakuba Capa z pracowni architektonicznej LAAR.studio. Projekt powstał przy udziale Ocalałych z Zagłady i ich potomków.
Kluczowym elementem koncepcji jest umieszczenie kamiennych macew nad częścią grobów z danymi o pochowanych tam więźniach getta oraz wykonanie nawiązującej do tradycji żydowskiej rzeźby przedstawiającej przesłonięte lustro - jest on symbolem żałoby.
Założone prace to ogromne wyzwanie dla lokalnej społeczności, ale przede wszystkim oddanie hołdu minionym pokoleniom, których losy gwałtownie przerwano. Rewaloryzacja jest częścią większego projektu pod nazwą "Koncepcja modernizacji Nowego Cmentarza Żydowskiego przy ul. Brackiej w Łodzi", który jest współfinansowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi.
Cmentarz przy ul. Brackiej zajmuje obszar blisko 40 hektarów, a został założony w 1892 roku na działce podarowanej Gminie Żydowskiej przez Izraela Poznańskiego. W czasie II wojny światowej na cmentarzu chowano Żydów z Litzmannstadt Ghetto.
W 2015 roku nekropolia została uznana za Pomnik Historii. Wśród wyjątkowych zabytków odnaleźć można nagrobki Seweryna Sterlinga czy rodziców Juliana Tuwima i Artura Rubinsteina, a także monumentalne mauzoleum poświęcone pamięci samego Izraela Poznańskiego.
