Sprowadzone z Berlina do Krakowa prochy prof. Aleksandra Bruecknera, historyka literatury, slawisty oraz jego żony Emmy zostały złożone w piątek w Alei Zasłużonych na cmentarzu Rakowickim.
Zmarły w 1939 r. profesor był pochowany na cmentarzu Tempelhofer Parkfriedhof w Berlinie. Jednak nekropolia ma zostać całkowicie zamknięta do 2027 roku i mogile groziła likwidacja.
W imieniu premiera Mateusza Morawieckiego, dziękuję wszystkim, którzy dbali o pamięć o prof. Aleksandrze Bruecknerze i zabiegali, by jego prochy doczesne spoczywały w godnym miejscu. To spełnienie ostatniej woli zmarłego, aby być pochowanym w polskiej ziemi. To oddanie hołdu przez państwo polskie - mówił podczas uroczystości w kolegiacie św. Anny pełnomocnik premiera ds. ochrony miejsc pamięci Wojciech Labuda.
Jestem głęboko poruszony wagą spotkania. Przyjęliśmy do Krakowa i składamy na wieczność prochy giganta polskiej kultury i nauki - powiedział prezes Polskiej Akademii Umiejętności, historyk prof. Jan Ostrowski.
Przeniesieniu prochów profesora do Polski i uroczystościom pogrzebowym towarzyszą wydarzenia w Krakowie, Warszawie, Berlinie oraz Halle i Jenie, m.in. konkurs plastyczny, konferencje naukowe, lekcje muzealne, wystawa "Kazań świętokrzyskich".
Aleksander Brueckner urodził się 29 stycznia 1856 r. w Tarnopolu. Studiował slawistykę na uniwersytecie we Lwowie. W 1881 r. objął stanowisko profesora języków i literatur słowiańskich na Uniwersytecie Berlińskim, gdzie kierował katedrą slawistyki przez 43 lata, do chwili przejścia na emeryturę w 1924 r. W dwudziestoleciu międzywojennym, po odzyskaniu przez Rzeczpospolitą niepodległości, otrzymywał wielokrotnie propozycje powrotu do Polski i objęcia profesury we Lwowie, w Poznaniu, w Warszawie. Zdecydował się jednak pozostać w Berlinie, bo uważał, że bardzo ważne i symboliczne jest, aby Polak kierował katedrą slawistyki w Uniwersytecie Berlińskim.
Brueckner w 1890 r. w Cesarskiej Bibliotece Publicznej w Petersburgu odnalazł "Kazania świętokrzyskie", uznawane za najstarszy dokument prozatorski stworzony w języku polskim, datowany na koniec XIII w. lub na XIV stulecie. Kazania były w oprawie kodeksu zawierającego Dzieje Apostolskie i Apokalipsę. Dziś przechowywane są w Bibliotece Narodowej Warszawie.
Wśród 1,5 tys. publikacji profesora są "Dzieje literatury polskiej w zarysie", "Starożytna Litwa. Ludy i bogi. Szkice historyczne i mitologiczne", "Dzieje języka polskiego", "Słownik etymologiczny języka polskiego", "Encyklopedia staropolska".
Aleksander Brueckner zmarł 24 maja 1939 r. w Berlinie. Jego przyjaciele i najbliżsi, a także polska ambasada w Berlinie bezskutecznie zabiegali u wdowy i jej krewnych o zgodę na pogrzeb w Polsce.
Urna z prochami spoczęła w grobie na berlińskim cmentarzu Tempelhoff (Germaniastrasse). Rok po śmierci profesora zmarła jego żona Emma. Dzięki staraniom slawistów polskich i niemieckich w 1959 r. obie urny zostały przeniesione na cmentarz miejski Tempelhofer Parkfriedhof w dzielnicy Neukoln.
