Wielki Piątek to dzień, w którym katolicy wspominają mękę i śmierć Jezusa na krzyżu. Liturgia i nabożeństwa w tym dniu nawiązują do wydarzeń sprzed 2 tysięcy lat, które rozegrały się w Jerozolimie.

Wielki Piątek to dzień, kiedy katolicy wspominają mękę i śmierć Chrystusa. W tym dniu obowiązuje post ścisły, czyli katolicy nie jedzą mięsa, a dorośli ograniczają posiłki do trzech w ciągu dnia - jednego do syta i dwóch lekkich. Post to wyraz naszej wdzięczności Jezusowi za to, że on dla nas przyjął mękę, cierpienie i dla nas umarł na krzyżu. Poszcząc odpowiadamy na miłość Pana Boga, jednoczymy się z nim w bólu, cierpieniu i prosimy, aby to nasze wyrzeczenie i nasz post przyjął jako nasze przebłaganie za nasze grzechy, słabości - wyjaśnia franciszkanin o. Jan Maria Szewek.

W wielu miejscach w Polsce organizowane są w tym czasie wielogodzinne misteria pańskie, w czasie których modlitwa łączy się z przedstawieniem męki i śmierci Jezusa.

Rozbudowana liturgia, adoracja w skarpetkach

W tym dniu w kościołach nie jest odprawiana msza, ale wieczorem wierni spotykają się na liturgii Męki Pańskiej. Ta zaczyna się od tzw. "prostracji", ksiądz kładzie się na ziemi, aby oddać cześć Jezusowi. Wcześniej z ołtarza usuwany jest obrus i wszystkie krzyże, oraz świecie. Biskupi nie noszą wtedy pierścienia. W niektórych miejsca do adoracji krzyża podchodzą bez butów. To nawiązuje do momentu przed ukrzyżowaniem, kiedy rzymscy żołnierze zdarli z Jezusa szaty.

Wielki Piątek jest dniem, kiedy Chrystus umarł na krzyżu, dla naszego odkupienia. W tym dniu nie sprawuje się eucharystii. Przyklękamy pod krzyżem, bo jest on w centrum naszej uwagi tego dnia - mówi zakonnik.

W czasie liturgii Wielkiego Piątku jest rozbudowana modlitwa powszechna, w czasie której wierni modlą się w różnych intencjach. W tym roku dodatkowo polski Episkopat zachęca do tego, aby w tym miejscu szczególnie wspomnieć pogrążoną w wojnie Ukrainę.

W piątek najważniejszy jest moment adoracji krzyża, któremu towarzyszy uroczysty śpiew. Na początku po kolei odsłaniana jest każda jego część, a później każdy wierny podchodzi do niego i oddaje mu cześć.

Po modlitwie Najświętszy Sakrament jest przenoszony do tzw. Grobu Pańskiego, przed którym trwa przez całą noc modlitwa. W wielu miejscach w Polsce Groby przybierają rozbudowaną formę instalacji artystycznych. Groby pańskie są starą tradycją, spełniały kiedyś rolę Biblii Pauperum, czyli biblii dla ubogich. Poprzez obraz tłumaczono prawdę wiary, że Chrystus umarł na krzyżu, został złożony do grobu, ale po trzech dniach zmartwychwstał. W okresie zaborów groby miały element patriotyczny, ich znaczenie zostało rozbudowane ­wspomina o. Szewek.