Gdzie leżą granice wyobraźni w tworach kultury? Czym są wyobrażenia w poezji, widmowe osoby dramatu, fantazmaty w malarstwie? Na te i inne tematy dziennikarz RMF FM Bogdan Zalewski rozmawiał podczas Śniadania Mistrzów w ramach Copernicus Festival 2021 z historykiem literatury i tłumaczem profesorem Andrzejem Borowskim z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Hasłem tegorocznego Copernicus Festivalu, który trwa online od 18 do 23 maja jest WYOBRAŹNIA. 

Jaki status ma na przykład słynna Imaginacja, która dręczy Kordiana ? Czym jest ta hipostaza - upostaciowany stan psychiczny bohatera stworzonego przez Juliusza Słowackiego?

Co wchodzi w zakres imaginarium romantycznego - fantastycznego świata, uznawanego przez wielu artystów tego okresu za równie prawdziwy jak ten realny? Nawet jeśli źródłem wizji jest doświadczenie narkotyczne jak w "Lambro" - "opiumowej" powieści poetyckiej Słowackiego.

Dlaczego mottem ballady "Romantyczność" Adama Mickiewicza jest fragment "Hamleta" : "Methinks, I see... Where?/ - In my mind's eyes." "Zdaje mi się, że widzę... Gdzie?/ Przed oczyma duszy mojej"? Z jakiego powodu wyobraźnia dla Wieszcza jest narzędziem poznawczym doskonalszym niż "szkiełko i oko" uczonego?

Czy twory swobodnych fantazji są tylko bezładnym kłębowiskiem przypadkowych obrazów?

Jaki - na przykład - może być klucz do odczytania hermetycznych dzieł plastycznych Hieronima Boscha?

Czy wizja końca świata, wyobraźnia apokaliptyczna może połączyć artystów różnych epok?

Niderlandzki wczesnorenesansowy Bosch i nasz XX-wieczny Witkacy znaleźli się w jednym wyobrażonym infernalnym obozie artystów?

Czy Boschowskie "Piekło muzykantów" z tryptyku "Ogród rozkoszy ziemskich" ma cokolwiek wspólnego z Witkacowskim "Pocałunkiem mongolskiego księcia w lodowej pustyni"?

 Posłuchaj rozmowy z historykiem literatury i tłumaczem profesorem Andrzejem Borowskim z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Andrzej Borowski. Literaturoznawca, teoretyk i historyk literatury, członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności, wiceprezes Polskiej Akademii Umiejętności (2012-2018), emerytowany profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego, b. kierownik Katedry Historii Literatury Staropolskiej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesor zwyczajny Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie, członek Rady Wydawniczej Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, członek Rady Akademii Artes Liberales. B. redaktor naczelny, obecnie członek redakcji rocznika "Terminus".

 

Opracowanie: