Międzynarodowy zespół astronomów Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) opublikował zdjęcie ponad 84 milionów gwiazd w centralnych częściach Drogi Mlecznej. Gigantyczny obraz utworzono z tysięcy zdjęć teleskopu VISTA z Obserwatorium ESO Paranal w Chile. Utworzony na podstawie tych danych katalog opisuje ponad dziesięć razy więcej gwiazd niż poprzednie badania. Jak podkreślają astronomowie, to spory krok na drodze do poznania naszej własnej galaktyki.

VISTA (Visible and Infrared Survey Telescope for Astronomy) to teleskop obserwujący niebo w podczerwieni, co pozwala mu nie zwracać uwagi na większość przesłaniających obraz obłoków pyłu. Obraz otrzymany dzięki złożeniu wielu zdjęć wykonanych z wykorzystaniem trzech różnych filtrów w podczerwieni składa się z blisko 9 miliardów pikseli. Gdyby wydrukować go w rozdzielczości typowej książki, miałby 9 metrów szerokości i 7 metrów wysokości. Obraz w pełnej rozdzielczości można zobaczyć TUTAJ.

Obserwując szczegółowo miriady gwiazd w centrum Drogi Mlecznej, możemy wiele nauczyć się na temat powstawania i ewolucji gwiazd, nie tylko w naszej galaktyce, ale także w innych galaktykach spiralnych - wyjaśnia Roberto Saito, główny autor badań. Podobnie jak w większości galaktyk w naszej rodzimej Drodze Mlecznej obserwuje się dużą koncentrację starych gwiazd otaczających centrum - obszar ten astronomowie nazywają zgrubieniem galaktycznym. Zrozumienie powstawania i ewolucji tego zgrubienia ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia galaktyki jako całości.

Niestety szczegółowe obserwacje tego rejonu nie są proste, ponieważ przesłania go pył. Aby wejrzeć w serce galaktyki, potrzebujemy obserwacji w świetle podczerwonym, na które pył ma mniejszy wpływ - mówi współautor badań Dante Minniti. Wielkie zwierciadło, szerokie pole widzenia i bardzo czułe detektory podczerwieni na 4,1-metrowym teleskopie VISTA, czynią go najlepszym aktualnie narzędziem do tego typu zadania. 

Aby pomóc w analizie tego olbrzymiego katalogu, jasność każdej z około 84 milionów gwiazd została naniesiona na wykresie względem jej barwy, w celu utworzenia diagramu barwa-jasność. Wykres zawiera ponad dziesięć razy więcej gwiazd niż poprzednie badania i po raz pierwszy wykonano go dla całego zgrubienia galaktycznego. Diagramy barwa-jasność są bardzo cennym narzędziem, często używanym przez astronomów do badania różnych fizycznych własności gwiazd, takich jak temperatura, masa i wiek. Opublikowany teraz nowy diagram zawiera prawdziwą skarbnicę informacji o strukturze i zawartości Drogi Mlecznej. 

Każda z gwiazd zajmuje w tym schemacie odpowiednie miejsce w trakcie swojego życia. Jej umiejscowienie zależy od tego jak jest jasna i jak gorąca. Ponieważ nowe dane dają nam wgląd we wszystkie gwiazdy za jednym razem, możemy dokonać spisu wszystkich gwiazd w tej części Drogi Mlecznej - wyjaśnia Dante Minniti. Nowe dane pokazały na przykład dużą liczbę słabych czerwonych karłów. To właśnie te gwiazdy uznaje się za najciekawszy cel obserwacji, zmierzających do odkrycia nowych planet pozasłonecznych.

Na podstawie informacji prasowej ESO.