Amerykańskim naukowcom udało się wydobyć i "przywrócić do życia" bakterie liczące aż 250 milionów lat. Tę sensacyjną wiadomość opublikował najnowszy numer tygodnika naukowego "Nature".

Zespół badaczy z West Chester University w Pennsylvanii pod kierunkiem Russella Vreelanda wydobył z odwiertów głębinowych w Teksasie kryształki soli. Otaczały je osady z okresu permskiego, czyli liczące około 250 mln lat. Kryształki soli powstały na skutek odparowania płytkich wód przybrzeżnych permskiego morza. Jednak podczas tego procesu w kryształkach soli zostały uwięzione mikroskopijne kropelki morskiej wody.

Naukowcy po wydobyciu kryształków soli podziałali na nie silnym ługiem sodowym oraz stężonym kwasem solnym - wszystko po to, aby zniszczyć jakiekolwiek współczesne mikroby, które mogłyby zanieczyścić próbkę. Następnie w supersterylnych warunkach wydobyto z soli drobinki wody i umieszczono na specjalnej pożywce. Okazało się, że woda ta zawierała "zahibernowane" bakterie, które wznowiły przemianę materii oraz podziały komórkowe (czyli zaczęły

się rozmnażać). Jak dotąd za najstarsze żywe drobnoustroje uznawano bakterie "ożywione" po ok. 25-40 mln lat. Wydobyto je z pszczoły zatopionej w bursztynie.

Jak zdołały one przetrwać aż 250 mln lat? Niektóre bakterie, m.in. rodzaje Bacillus i Clostridium, są zdolne do tworzenia tzw. endospor organów przetrwalnych. Endospora jest w stanie zachować "ukryte" w jej wnętrzu życie przed szkodliwym wpływem takich czynników jak promieniowanie jonizujące i UV, wysoka temperatura, wysuszanie, zamrożenie.

Endospory powstają spontanicznie w bakteriach zdolnych do ich wytwarzania. W wyniku niekorzystnych warunków, np. głodu czy suszy, w bakterii aktywowane są całe zespoły genów, kodujące białka niezbędne do wytworzenia niezwykle grubej i odpornej na czynniki chemiczne i fizyczne ściany komórkowej. Pod osłoną tego

pancerza bakteria "zatrzymuje" swój metabolizm - jest jakby (zahibernowana).

Odkrycie liczących 250 mln lat bakterii, które zdołały przeżyć tak długi okres czasu, dostarczać mogą zatem niezwykle silnego dowodu dla teorii, dotąd sceptycznie przyjmowanych w świecie naukowym. Po pierwsze, okazuje się, że mikroorganizmy z rodzajów wytwarzających endospory mogą przetrwać uciążliwe lub zmieniające się na niekorzyść warunki zewnętrzne dłużej, niż ktokolwiek się

spodziewał. Po drugie, odkrycie naukowców z Pensylwanii może świadczyć o tym, że bakterie są zdolne przeżyć wystarczająco długo, by odbyć międzyplanetarną lub wręcz międzygwiezdną podróż, np. we wnętrzu asteroidy lub lodowym jądrze komety.

"To niezwykle ważne odkrycie, mające ogromne konsekwencje dla mikrobiologii i astrobiologii" - powiedział paleontolog, prof. Józef Kaźmierczak.

00:05