Co piąty kontrolowany pracodawca zatrudniał na śmieciówkach pracowników, którzy pracowali jak na etacie - alarmuje Państwowa Inspekcja Pracy w swoim najnowszym raporcie. W I półroczu tego roku było aż 1,1 tys. takich pracodawców, czyli tyle, co w całym 2011 roku. Takie umowy zawarli z 6,3 tys. pracowników. Najgorzej jest w firmach budowlanych oraz działających w sektorze handlu i napraw. Inspekcja podkreśla, że od ponad 3 lat rośnie liczba takich nieprawidłowości.

W budowlance spośród 302 umów cywilnoprawnych sprawdzonych przez inspektorów, aż 166, czyli ok. 55 proc. zostało zawartych z naruszeniem prawa. W przypadku przedsiębiorców z branży budowlanej regułą jest częsta zmiana miejsca świadczenia pracy oraz bardzo duża rotacja osób świadczących pracę, co sprzyja zawieraniu umów cywilnoprawnych zamiast umów o pracę - mówi rzeczniczka Głównego Inspektora Pracy Danuta Rutkowska.

PIP sprawdziła 1104 umowy zawarte w sektorze handlu i napraw. 403 (36,5 proc.) było niezgodnych z prawem. Jak wynika z danych PIP, nieprawidłowości występowały głównie w małych sklepach, które nie wytrzymują konkurencji z dużymi placówkami handlowymi. Aby utrzymać się na rynku starają się obniżyć koszty, między innymi poprzez zastępowanie umów o pracę umowami cywilnoprawnymi - wyjaśnia Rutkowska.

W firmach zajmujących się zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi PIP zbadała 392 umowy cywilnoprawne, z których 155 (39,5 proc.) zawarto z naruszeniem prawa.

Inspektorzy zbadali też firmy zajmujące się przetwórstwem przemysłowym. Na 1417 prześwietlonych umów kontrolerzy zakwestionowali 384, czyli 27,1 proc.

Ze wstępnego zestawienia PIP wynika, że najwięcej nieprawidłowości, jeśli chodzi o rodzaj umów, jakie przedsiębiorcy zawierają ze swoimi pracownikami, dotyczył firm zatrudniających od 1 do 9 pracowników (mikro firmy), a także małych firmach, czyli takich, gdzie zatrudnienie wynosi od 10 do 49 pracowników.  

Według Inspekcji, aby ograniczyć takie nadużycia, należałoby tak zmienić prawo, by ograniczających korzyści pracodawców wynikające z zastępowania umów o pracę umowami prawa cywilnego. Chodzi np. o obowiązkowe obciążenia składkami na ubezpieczenie społeczne czy określenie norm ochronnych czasu pracy i minimalnego wynagrodzenia.

(mpw)