Pomnik Powstańców Śląskich w Katowicach został wpisany do rejestru zabytków woj. śląskiego. W uzasadnieniu wskazano, że ze względów architektonicznych i historycznych jest on niezwykle ważny dla miasta i regionu.
"Założenie pomnikowe jest w dobrym stanie wizualnym i na bieżąco utrzymywane, ogólnodostępne. Stanowi dzieło minionej epoki, jako monumentalne założenie pomnikowe, które jest niezwykle ważne dla miasta i regionu ze względu na swoją wartość architektoniczną i historyczną. Jest wybitnym dziełem architektoniczno-rzeźbiarskim" - napisał w uzasadnieniu decyzji Łukasz Konarzewski, Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków.
Decyzja dotyczy nie tylko Pomnika Powstańców Śląskich, ale również miejsca, w którym go usytuowano, czyli specjalnie usypanej w formie bastionu skarpy oraz rozległego placu wyłożonego granitową kostką.
Pomnik ma kształt trzech orlich skrzydeł, upamiętniających uczestników trzech powstań śląskich z lat 1919, 1920, 1921. Pomiędzy nimi umieszczono znicz. Na ścianie bastionu znajdują się nazwy miejsc, w których rozegrały się powstańcze bitwy, to m.in. Bogucice, Góra Św. Anny, Mysłowice. Projekt, wybrany w ramach konkursu, przygotował rzeźbiarz prof. Gustaw Zemła oraz architekt Wojciech Zabłocki. Ważący 60 ton odlew z brązu wykonano w Gliwickich Zakładach Urządzeń Technicznych.
Formalnie inicjatywę budowy pomnika zgłosił Stołeczny Komitet Frontu Jedności Narodu w Warszawie, jako dar społeczeństwa stolicy dla mieszkańców woj. katowickiego (obecnie śląskiego - red.), symbol wspólnych więzów i wyraz wdzięczności za wkład w odbudowę miasta. Sfinansowaniem inwestycji zajął się Stołeczny Fundusz Odbudowy Stolicy.
Pomnik Powstańców Śląskich odsłonięto 1 września 1967 roku.
