„Matejko. Malarz i historia” to nowa wystawa, którą od piątku można oglądać w Muzeum Narodowym w Krakowie. Można na niej zobaczyć ponad 300  obiektów – obrazów, szkiców, rysunków, fotografii, dokumentów, medali i strojów.

Matejko chciał malować obrazy o polskich dziejach, które zarazem będą utworami artystycznym. Pragnął być artystycznym dziejopisem - podkreśla Andrzej Szczerski, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie. To jest artysta, którego znamy tak dobrze, że utraciliśmy zdolność nowatorskiej refleksji na temat jego dzieła. Poprzez prace mniej znane (...) możemy zobaczyć bardzo złożoną twórczość, która jest fenomenalna pod względem swojej treści historycznej czy historiozoficznej, a jednocześnie jest malarsko niezwykle fascynująca - dodaje.

Wystawa prezentuje proces twórczy, który prowadził do powstania wielkich dzieł malarza. Zwiedzający mogą zobaczyć szkice powstałe podczas tworzenia obrazów i rekwizyty używane przez artystę. Te obiekty pochodzą z prywatnej kolekcji Matejki.

Krzysztof Szczerski zwraca uwagę na ukazany na wystawie wizjonerski rys w twórczości Matejki, co odnosi się do sposobu przedstawienia przez artystę fenomenu kultury i unikatowego charakteru cywilizacji Rzeczpospolitej Obojga Narodów.

Wystawa nieprzypadkowo kończy się serią dzieje cywilizacji w Polsce dowodząc tego, jak wartość polskiego dziedzictwa ma unikalną skalę - zaznacza. 

Ekspozycja uświetnia ustanowiony przez Senat RP rok Jana Matejki, który upamiętnia 185. rocznicę jego urodzin, 130. rocznicę śmierci oraz 125. rocznicę powstania pierwszego biograficznego muzeum na ziemiach polskich - Muzeum Dom Jana Matejki.

Matejko potrafił w swoich obrazach ująć niesamowitą atmosferę towarzyszącą poszczególnym wydarzeniom -  mówi kurator wystawy prof. Michał Haake.

Ekspozycja została podzielona na tematy: "Cóż po malarzu w czasie marnym?",  "Młody Matejko", "Narodziny artystycznego dziejopisa", "Obrazowanie historii", W Europie Środkowo-Wschodniej, czyli gdzie?", "Rzeczpospolita, ale czyja?", "Cywilizacja, ale jaka?". 

Wystawę "Matejko. Malarz i historia" można oglądać od 23 czerwca do 7 stycznia 2024 r.