​Małopolski urząd wojewódzki wystąpi do urzędu marszałkowskiego o wyjaśnienia w sprawie konsultacji dotyczących uchwały antysmogowej. Uchwały samorządu terytorialnego (w tym Sejmiku województwa) podlegają ocenie nadzorczej wojewody.

Oceniając uchwałę organ nadzoru nie odnosi się do zasadności, rodzaju czy zakresu proponowanych rozwiązań, a wyłącznie do kwestii formalnych - do tego zatem, czy dany akt spełnia wymogi prawa.

Wnioski prezydenta Krakowa

W związku z interwencją oraz wystąpieniem prezydenta Krakowa, Wydział Prawny i Nadzoru Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego (MUW) w Krakowie prowadzi standardowe postępowanie wyjaśniające. W ramach postępowania MUW m.in. wystąpi do organów samorządu województwa o zajęcie stanowiska w sprawie, w tym o odniesienie się do przedstawionych zarzutów. Wydanie ostatecznego stanowiska w sprawie oceny prawnej uchwały Sejmiku będzie możliwe po zapoznaniu się z dokumentacją przedstawioną przez samorząd województwa.

Termin na dokonanie przez wojewodę małopolskiego oceny nadzorczej wskazanej uchwały Sejmiku upływa 2 listopada 2022 r.

Przypomnijmy, Jacek Majchrowski zwrócił się z wnioskiem do wojewody małopolskiego, prokuratora regionalnego i Rzecznika Praw Obywatelskich o weryfikację prawidłowości przeprowadzenia konsultacji uchwały antysmogowej dla Małopolski wydłużającej do 30 kwietnia 2024 r. termin wejścia w życie zakazu użytkowania tzw. kotłów bezklasowych.

Przedłużenie terminu wejścia w życie zakazu używania tzw. kotłów bezklasowych jest sprzeczne z przywołaną podstawą prawną, mówiącą o tym, że ograniczenia lub zakazy w zakresie palenisk wprowadza się "w celu zapobieżenia negatywnemu oddziaływaniu na zdrowie ludzi lub na środowisko".

Które miasta i gminy zostały wyłączone z opiniowania?

Z opiniowania został wyłączony Kraków oraz pięć gmin, gdzie nie stosuje się przepisów uchwały antysmogowej dla Małopolski (Czarny Dunajec, Krzeszowice, Niepołomice, miasto Oświęcim, Skawina), podczas gdy Program Ochrony Powietrza i skutki wprowadzonej zmiany dotyczą całego województwa małopolskiego.

Ponadto, w ramach opiniowania uchwały antysmogowej zostało przekazane negatywne stanowisko 14 gmin Metropolii Krakowskiej dotyczące projektowanych zmian w uchwale. Organ odpowiedzialny za konsultacje uznał te 14 opinii jako jedną opinię stowarzyszania "podpisaną przez 14 osób".

W wyniku takiego działania 7 spośród tych 14 gmin, pomimo wyrażenia negatywnej opinii, zostało przyporządkowanych do gmin, które wyraziły pozytywną opinię - na mocy art. 96 ust. 4 ustawy Prawo ochrony środowiska (niewydanie opinii w terminie oznacza akceptację uchwały).

Uchwalenie innej treści niż była konsultowana i opiniowana

Konsultowany i opiniowany projekt uchwały (zmieniającej uchwałę) dotyczył wydłużenia terminu wejścia w życie zakazu użytkowania kotłów bezklasowych. Konsultacjom poddany był konkretny termin: 1 stycznia 2024 r. Natomiast wprowadzenie w trakcie procedowania, w wyniku przyjęcia zgłoszonej poprawki, innej daty, tj. 1 maja 2024 r., narusza w sposób istotny zgodność z przepisami prawa proces legislacyjny zmiany uchwały.

Przyjęta zmiana uchwały stoi w sprzeczności z harmonogramem zadań wskazanych w Programie Ochrony Powietrza (prawo lokalne) - w konsekwencji wydłużenie terminu wejścia w życie zakazu użytkowania kotłów bezklasowych narusza prawa do życia i ochrony zdrowia oraz narusza normy prawa Unii Europejskiej.

Opracowanie: