Do 15 września pełnomocnicy komitetów wyborczych mają obowiązek zgłosić kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych. Łącznie w Polsce powstanie ok. 30 tysięcy takich komisji, w której zasiądzie kilkaset tysięcy członków. Kto może ubiegać się o pracę w komisji, jakie będą jego obowiązki i ile można na tym zarobić?

Ostateczny termin

Zgodnie z kalendarzem wyborczym termin na zgłaszanie przez pełnomocników komitetów wyborczych kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych upływa 15 września 2023 r. Obwodowe komisje wyborcze powołane zostaną do dnia 25 września 2023 roku. Kto może zostać członkiem takiej komisji?

Kandydatem na członka komisji wyborczej może być obywatel Polski, który najpóźniej w dniu wyborów ukończy 18 rok życia - wyjaśnia zastępca wójta gminy Izabelin, Michał Postek. Taka osoba nie może być też pozbawiona praw wyborczych i być ubezwłasnowolniona - dodaje urzędnik.

Kandydatem do składu komisji nie może być: kandydat w wyborach, komisarz wyborczy, pełnomocnik wyborczy komitetu wyborczego, pełnomocnik finansowy komitetu wyborczego, urzędnik wyborczy, mąż zaufania, obserwator społeczny, osoba będąca w stosunku do kandydata w wyborach: małżonkiem, wstępnym, zstępnym, rodzeństwem, małżonkiem zstępnego, wstępnego lub przysposobionego, osobą pozostającą w stosunku przysposobienia.

Jak się zgłosić?

By zgłosić swoją kandydaturę na członka komisji należy skontaktować się z wybranym przez siebie komitetem wyborczym.

Można także samodzielnie zgłosić swoją kandydaturę urzędnikowi wyborczemu za pośrednictwem urzędu gminy lub komisarzowi wyborczemu. Wtedy, w przypadku konieczności uzupełnienia składu komisji przez komisarza wyborczego, taka kandydatura może zostać wykorzystana.

Warto jednak podkreślić, że jeżeli sami zgłosimy się do urzędu to będziemy tzw. uzupełniającym składem, bo to komitety wyborcze mają pierwszeństwo w obsadzaniu członków komisji - zaznacza Michał Postek.

Idąc do urzędu, by zgłosić swoją kandydaturę, musimy mieć ze sobą jedynie dowód osobisty. Co istotne, musimy to zrobić osobiście, w tym przypadku nie ma możliwości złożenia wniosku przez internet.

Do zadań obwodowej komisji wyborczej należeć będzie: przeprowadzenie głosowania w obwodzie, czuwanie w dniu wyborów nad przestrzeganiem prawa wyborczego w miejscu i czasie głosowania, ustalenie wyników głosowania w obwodzie i podanie ich do publicznej wiadomości, przesłanie wyników głosowania do właściwej komisji wyborczej.

Praca w komisji tylko w województwie, w którym ma się meldunek

Nowelizacja kodeksu wyborczego z początku tego roku wprowadziła ważną zmianę w zasadach tworzenia obwodowych komisji wyborczych. Kandydatem do składu komisji może być osoba, która stale zamieszkuje na obszarze województwa, w którym jest zgłaszana do komisji i jest ujęta w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania w jednej z gmin na obszarze tego województwa.

Oznacza to, że osoba która jest zameldowana np. w województwie pomorskim, ale na stałe mieszka i pracuje w Poznaniu - nie będzie mogła pracować w żadnej komisji powołanej w tym mieście.

Ważne! Samo zgłoszenie kandydata na członka komisji nie gwarantuje, że dana osoba zostanie powołana w skład komisji. 

Wyższe wynagrodzenie dla członków komisji

W tych wyborach zarówno członkowie komisji, jak i jej przewodniczący oraz zastępca mogą liczyć na o wiele większe wynagrodzenie za pracę.

Za udział w pracach i szkoleniach obwodowych komisji wyborczych przewodniczący komisji otrzymają 800 zł, zastępcy przewodniczącego 700 zł, a członkowie komisji 600 złotych. W poprzednich wyborach było to odpowiednio: 500 zł, 400 zł i 350 zł.

Mężowie zaufania - jakie mają prawa?

Pełnomocnik wyborczy lub osoba przez niego upoważniona ma prawo wyznaczyć po jednym mężu zaufania do komisji wyborczych.

Mąż zaufania ma prawo: być obecny podczas wszystkich czynności komisji, do której został wyznaczony, być obecnym w lokalu wyborczym w czasie przygotowania do głosowania, w trakcie głosowania, ustalania jego wyników i sporządzania protokołu. Ma także prawo wnosić do protokołu uwagi, z wymienieniem konkretnych zarzutów oraz być obecnym przy przewożeniu i przekazywaniu protokołu do właściwej komisji wyborczej wyższego stopnia.

Za pracę męża zaufania można otrzymać 240 zł diety, ale dopiero po wyborach, po złożeniu wniosku o wynagrodzenie u urzędnika wyborczego w gminie.

Obwodowe komisje wyborcze powołane zostaną do dnia 25 września 2023 roku.