Międzynarodowy zespół naukowców pod kierunkiem badaczy ze Stockholm University w Szwecji i University of Freiburg w Niemczech opracował kalendarz kryzysów i okresów dobrej koniunktury w Europie, mierzony intensywnością budownictwa drewnianego na terenach Starego Kontynentu. Wyniki badań opublikowanych na łamach czasopisma "Frontiers in Ecology and Evolution" obejmują okres 450 lat od XIII do XVII wieku i wskazują na znaczne obniżenie aktywności budowlanej w okresach wojen i epidemii.

Zespół kilkudziesięciu naukowców wielu europejskich uczelni, w tym Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu przeprowadził badania dendrochronologiczne ponad 50 tysięcy próbek drewna budowlanego z różnych rejonów Europy, by, na podstawie układu słojów, ocenić wiek tworzonych z niego historycznych budynków. To pozwoliło prześledzić, jak intensywne było w danym czasie na danym terenie budownictwo. Logicznie zakładano, że w okresach chorób, wojen i kryzysów budowano mniej, a inwestycje przyspieszały, kiedy czasy były spokojne i pojawiał się ekonomiczny boom...

Zdolność do odczytania zmian w aktywności budowlanej na danym terenie i w danym czasie, niezależnie od pisanych źródeł historycznych, daje cenny wgląd w okresy zarówno pomyślności, jak i ciężkich kryzysów. Pozwala prześledzić zmiany dotyczące dobrobytu i demografii społeczeństw - tłumaczy pierwszy autor pracy Fredrik Ljungqvist, profesor historii i geografii fizycznej na Uniwersytecie w Sztokholmie.

Analiza danych pokazała gwałtowne kryzysy w czasie epidemii dżumy, około roku 1350-go, potem w czasie reformacji w pierwszej połowie XVI wieku i w czasie wojny trzydziestoletniej sto lat później. Co ważne, po każdym z tych okresów następował wyraźnie widoczny szybki rozwój, budowano więcej i więcej tych budowli pozostało. Widać to wyraźnie pod koniec XIII wieku, około roku 1500 i w drugiej połowie XVII wieku. 

Budownictwo załamało się na większości terenów Europy w bezprecedensowy sposób w czasie wojny trzydziestoletniej. Te spadki korespondują na przykład ze spadkami liczby ludności związanymi z wojnami w różnych rejonach Niemiec. To pokazuje, że analiza aktywności budowlanej dobrze oddaje ówczesne zmiany demograficzne - dodaje Ljungqvist. 

Obniżenie aktywności budowlanej następowało  też w rejonach alpejskich zlodowaceń, których maksima obserwowano w latach 1300-1370 i 1600-1670 w okresie tzw. małej epoki lodowej. 


Zobacz również:

Opracowanie: