Przedwojenną Warszawę w obiektywie Menachema Kipnisa można oglądać w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie. Wystawa nosi tytuł "Miasto i oczy".

Na wystawie znajduje się ponad dziewięćdziesiąt zdjęć autorstwa Menachema Kipnisa. Ten wybitny, a dziś zapomniany, żydowski fotografik robił je na zamówienie nowojorskiego dziennika "The Yiddish Forward". Zdjęcia pochodzą z kolekcji Rafaela Abramowicza, który przez wiele lat był redaktorem Sekcji Sztuki tego pisma oraz z kolekcji Archiwum Bundu znajdujących się obecnie w zbiorach YIVO w Nowym Yorku.

Wystawa, współorganizowana z YIVO w Nowym Yorku, ma przypomnieć postać artysty, który znaczną część swojego życia spędził w Warszawie. Zmarł w maju 1942 roku w getcie warszawskim.

Fotografia była zajęciem dodatkowym tego śpiewaka, pisarza, dziennikarza, miłośnika folkloru, popularyzatora muzyki, kolekcjonera żydowskich pieśni i opowieści ludowych oraz działacza społecznego. Zawdzięczamy mu znakomity dokument fotograficzny przedstawiający życie żydowskie w drugiej RP. Zdjęcia wykonywał podczas swoich licznych podróży po kraju, głównie dla wydawanego w Nowym Jorku w jidysz dziennika, z którym w latach 20. i 30. XX wieku współpracował.

Fotografie Kipnisa przedstawiają prostych ludzi. Pokazują oryginalne postacie żydowskie zanurzone w codzienności. Wiele z nich spogląda prosto w stronę obiektywu. Przez zdjęcia Kipnisa przewijają się widoki polskich miast i miasteczek, domy, targowiska, podwórka. Dla artysty najważniejsze były jednak spojrzenia, uśmiechy, grymasy, gesty, zachowania żyjących tam ludzi. Jako fotograf, mistrz chwytania chwili, starał się być niewidoczny, nie ingerować w utrwalaną na kliszy rzeczywistość. Drobne scenki uliczne, targowe, wiejskie utrwalał swoim aparatem jakby przez przypadek.

Nowa wystawa to podróż po przedwojennej Warszawie. Wyprawa na ulicę Nalewki, Tłomackie, Twardą, Ceglaną, Grzybowską, do Parku Krasińskich i Ogrodu Saskiego. Ale też w okolice Warszawy - do Otwocka, Falenicy, Żyrardowa, Warki, Grójca, Grodziska Mazowieckiego, Ciechanowa, Rawy Mazowieckiej i dalej do Ryk, Kazimierza Dolnego, Krynek, Ciechocinka i jeszcze dalej - do Dubnego, Równego, Łucka i Orszyc koło Żytomierza. Wystawa będzie czynna do 15 maja 2014 r.

(abs)