Najstarsze, pochodzącego z września 1522 roku, wydanie Nowego Testamentu w przekładzie Marcina Lutra odnalazła w swych zbiorach Książnica Cieszyńska - poinformował dyrektor placówki Krzysztof Szelong. Cenne dzieło wcześniej pozostawało niezauważone.

Przekład został odnaleziony przez szefową działu zbiorów specjalnych Książnicy Jolantę Sztuchlik podczas inwentaryzacji księgozbioru żyjącego na przełomie XVIII i XIX w. księdza katolickiego, historyka i pedagoga Leopolda Jana Szersznika. Księga nie posiadała karty tytułowej i dlatego pozostawała nierozpoznana.

217-stronicowy wolumin o wymiarach 31 na 21 cm wydrukowany został gotycką czcionką i zawierał całostronicowe, drzeworytowe ilustracje oraz inicjały o charakterze figuralnym. Oprawiony był w nieusztywniony brązowy pergamin. Na samym końcu tekstu, w tzw. kolofonie dzieła, ktoś czerwonym atramentem wypisał datę 1522, co zdawało się sugerować, że zagadkowy egzemplarz pochodzi jednak z początków XVI w. - poinformowała Sztuchlik.

Po analizie tekstu okazało się, że jest to niemiecki przekład Nowego Testamentu. W dalszej identyfikacji pomógł internetowy katalog druków wydanych w XVI wieku na terenie niemieckiego obszaru językowego. Okazało się, że jest to pierwsze wydanie Nowego Testamentu w tłumaczeniu Marcina Lutra. Zostało wydane w 1522 roku w Wittenberdze w drukarni Melchiora Lottera starszego. Zdobią je drzeworytowe ilustracje Lucasa Cranacha starszego.

Jolanta Sztuchlik dodała, że z notatki dokonanej przez ks. Szersznika na pierwszej zachowanej karcie książki wynika, iż nabył je dla swojej biblioteki w 1808 roku za cenę 45 krajcarów.

Jak powiedział Krzysztof Szelong choć dzieło zostało wydane w bardzo wysokim na owe czasy nakładzie 3 tys. egzemplarzy, w zbiorach polskich należy do rzadkości. Katalog centralny starych druków Biblioteki Narodowej w Warszawie oprócz druku będącego własnością Książnicy Cieszyńskiej notuje tylko trzy egzemplarze dzieła: dwa w Toruniu: w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Miokołaja Kopernika i w Książnicy Miejskiej, a jeden w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu - dodał.

Książnica zaprezentuje odnaleziony Nowy Testament podczas cieszyńskiej Nocy Muzeów, którą zaplanowano na 23 maja.

(j.)