"To dla nas nadzieja w trudnych czasach" - przyznają w rozmowie z RMF FM mieszkańcy mazowieckich Wiskitek. Ta położona między Łodzią i Warszawą gmina 1 stycznia - po 151 latach - odzyskała prawa miejskie. Nasz reporter Michał Dobrołowicz rozmawiał z mieszkańcami Wiskitek: o ich nadziejach i niepokojach związanych z tym, że mieszkają już w mieście. W tym roku gmina obchodzi 800-lecie powstania.
Jedni cieszą się, inni obawiają się. Słyszałam, że podatki mogą wzrosnąć. Ludzie boją się tego, czego nie znają. Życzymy sobie, żebyśmy miały więcej klientów w sklepie - przyznają w rozmowie z RMF FM mieszkańcy Wiskitek. Widzimy, że Wiskitki zmieniają się wizualnie: w tym roku było więcej dużych, barwnych dekoracji świątecznych, są flagi na ulicach. Jest miejsko - dodają. Mamy tylko nadzieję, że nie zabetonują nam teraz rynku w Wiskitkach, że tu wciąż będzie wiele kwiatów - podkreśla jedna z mieszkanek. Na razie to wygląda jak uśpione miasto, ale może obudzi się. Jest potencjał: blisko autostrada A2, tereny na domy letniskowe, w pobliżu droga krajowa numer 50 - przyznają.
Dzieje Wiskitek rozpoczynają się w 1221 roku, w dokumentach z 1297 roku występują pod nazwą "Wyskyth". Są jednym z najstarszych miast na Mazowszu, posiadającym prawa miejskie od 1349 roku. Zawiązkiem osady był dworek książąt mazowieckich wybudowany w puszczy wiskickiej nad rzeką Pisią (Radziejówką). W Wiskitkach - jak informuje tamtejszy urząd miasta - urzędował książę Konrad Mazowiecki wraz z rodziną, bywał również czterokrotnie król Władysław Jagiełło, który polował tu na tury. Do wiskickiego dworu i puszczy przybywali także inni królowie polscy: Kazimierz Jagiellończyk, Jan Olbracht, Zygmunt August i Stefan Batory. Z nieznanych bliżej przyczyn nie zdołały Wiskitki utrzymać się dłużej jako miasto i w XVI w. Utraciły prawa miejskie. Upadek Wiskitek związany jest prawdopodobnie z jakąś klęską, być może zaraza wyludniła miejscowość. Ponownie odzyskują prawa miejskie w 1595 roku.
Aby odzyskać prawa miejskie, Wiskitki - podobnie jak inne gminy - musiały spełnić szereg warunków. Część z nich to powyżej 60 procent mieszkańców, którzy utrzymują się z działalności pozarolniczej, a także układ urbanistyczny z wydzielonym rynkiem, zwarta zabudowa, wodociągi i kanalizacja.
O północy 1 stycznia 2021 r. status miasta otrzymało 10 miejscowości:
Kamieniec Ząbkowicki (w powiecie ząbkowickim, w województwie dolnośląskim);
Goraj (w pow. biłgorajskim, w woj. lubelskim);
Kamionka (w pow. lubartowskim, w woj. lubelskim);
Sochocin (w pow. płońskim, w woj. mazowieckim);
Solec nad Wisłą (w pow. lipskim, w woj. mazowieckim);
Wiskitki (w pow. żyrardowskim, w woj. mazowieckim);
Dubiecko (w pow. przemyskim, w woj. podkarpackim);
Wodzisław (w pow. jędrzejowskim, w woj. świętokrzyskim);
Budzyń (w pow. chodzieskim, w woj. wielkopolskim);
Koźminek (w pow. kaliskim, w woj. wielkopolskim).
