"Przestańmy pokazywać szkołę, dzieci i młodzież wyłącznie z negatywnej strony" – zaapelował w rozmowie z PAP Rzecznik Praw Dziecka Mikołaj Pawlak. "Oczywiście zdarzają się tragedie, o których musimy głośno mówić, i które są najbardziej nośne dla mediów, ale jak widać z badań dla ogółu dzieci w Polsce szkoła jest czymś pozytywnym" - podkreślił.

Pod koniec sierpnia opublikowano pierwszy z raportów na podstawie badania jakości życia dzieci i młodzieży, zleconego przez rzecznika praw dziecka Mikołaja Pawlaka. Dotyczył obszaru edukacji. Wynika z niego, że uczniowie lubią polską szkołę, szczególnie ci najmłodsi. Lepsze zdanie o szkole mają uczniowie z terenów wiejskich, a najgorsze z województw: lubelskiego, pomorskiego i świętokrzyskiego.

U dziewczynek zainteresowanie szkołą spada wraz z wiekiem, a u chłopców odwrotnie - im starsi, tym bardziej lubią szkołę. Najbardziej krytyczna w stosunku do szkoły jest młodzież.

Raport pokazuje, że dzieci lubią szkołę. Tęsknią za nią i za swoimi nauczycielami - podkreślił w rozmowie z PAP Rzecznik Praw Dziecka Mikołaj Pawlak. Zwrócił uwagę, że dzieciom brakuje socjalizacji, rówieśników, spotkań z kolegami i koleżankami, szczególnie w miastach. Jego zdaniem badanie wskazuje na duże podziały między dużymi miastami a mniejszymi miejscowościami i wsiami.

RPD wskazał na różnice w postrzeganiu edukacji między chłopcami a dziewczynkami oraz młodszymi i starszymi uczniami. Młodsze dziewczynki są bardziej zaangażowane w szkołę. Potem to zaangażowanie, chęć chodzenia do szkoły, maleje u dziewczynek. A u chłopców jest odwrotnie - to młodsi chłopcy niechętnie chodzą do szkoły, a potem, w drugiej klasie liceum, już chętniej niż dziewczęta - powiedział Pawlak.

"Obraz szkoły, życia dzieci i młodzieży był w ostatnich latach zaniżany"

Pawlak zwrócił uwagę, że pierwsze rekomendacje RPD w obszarze edukacji dotyczą konieczności utrzymania stacjonarnego nauczania w szkole, a także uruchomienia dodatkowych zajęć pozalekcyjnych, najlepiej w budynku szkoły, prowadzonych dla poszczególnych grup wiekowych z podziałem na płcie.

RPD dopytywany, czy można postrzegać wyniki raportu przez pryzmat pandemii Covid-19, podkreślił, że "pandemia wpłynęła na nas wszystkich, także na dzieci i młodzież". Dlatego oczywiście należy te wyniki oceniać także pod tym kątem - zaznaczył. Wskazał, że nawet Rada Ekspertów przy RPD była zaskoczona dość pozytywnymi badaniami, z których wynika, że "obraz szkoły, życia dzieci i młodzieży był w ostatnich latach zaniżany". 

RPD zapowiedział, że w najbliższym czasie zostaną opublikowane kolejne raporty z badania jakości życia dzieci i młodzieży. Mają one dotyczyć m.in. obszaru psychologiczno-zdrowotnego dzieci, środowiska cyfrowego i rodziny.

Badanie w obszarze psychologiczno-zdrowotnym ma wyjaśniać, jakie emocje i nastroje przeważają wśród dzieci i młodzieży, jaki jest ich stopień zadowolenia z życia i postrzegania własnej osoby, a także jakie są ich relacje z rówieśnikami - przekazał Pawlak. Odnosząc się do problemu opieki psychiatrycznej i psychologicznej dla dzieci w Polsce, zastrzegł, że "system takiej opieki musi być spójny i nie może opierać się wyłącznie na specjalistycznych ośrodkach i pomocy lekarskiej". Trzeba pomagać dzieciom już na samym początku, bezpośrednio w szkołach, uczniowie muszą być wspierani przez wychowawców i pedagogów - podkreślił Pawlak.