Abolicję dla cudzoziemców przebywających w Polsce od 20 grudnia 2007 roku przewiduje przyjęty przez rząd projekt nowelizacji ustawy o zalegalizowaniu pobytu cudzoziemców, przebywających na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.
Abolicją zostaną objęte osoby, które przebywają na terytorium Polski nielegalnie i nieprzerwanie co najmniej od 20 grudnia 2007 roku. W przypadku cudzoziemców, którym odmówiono statusu uchodźcy i orzeczono wydalenie z Polski, wymogiem uzyskania zezwolenia będzie nieprzerwany pobyt w Polsce co najmniej od 1 stycznia 2010 roku.
O wydanie takiego zezwolenia będą mogli również wystąpić cudzoziemcy, wobec których 1 stycznia 2010 roku trwało postępowanie o nadanie statusu uchodźcy (wszczęte w związku ze złożeniem kolejnego wniosku w tej sprawie). Zezwolenie na pobyt czasowy dla osób, objętych abolicją, będzie udzielane na dwa lata (jeden rok okazał się zbyt krótki). W trakcie takiego pobytu cudzoziemiec będzie mógł zatrudnić się bez zezwolenia - na podstawie umowy o pracę.
Wniosek o udzielenie zezwolenia cudzoziemiec będzie musiał złożyć w ciągu sześciu miesięcy po wejściu w życie ustawy. Jak wcześniej szacowano, abolicją ma zostać objętych 5,5 tys. osób.
Zaproponowano także zmiany w obowiązującej obecnie ustawie o cudzoziemcach. Zgodnie z projektem cudzoziemiec wnioskujący o status uchodźcy będzie musiał w ciągu dwóch dni - od daty przyjęcia wniosku przez właściwy organ - stawić się w ośrodku dla cudzoziemców.
Zgodnie z projektem jedynie Straż Graniczna będzie mogła zatrzymać cudzoziemca i umieścić go w strzeżonym ośrodku lub areszcie w celu wydalenia, a także przedłużyć jego pobyt w tych miejscach. Obecnie może to zrobić zarówno policja, jak i Straż Graniczna.
Skrócono z dwóch miesięcy do 30 dni okres udzielania pomocy socjalnej cudzoziemcowi, zobowiązanemu do opuszczenia Polski od dnia otrzymania ostatecznej decyzji o odmowie nadania statusu uchodźcy.
Zgodnie z projektem pomoc socjalna i opieka medyczna będą przysługiwać cudzoziemcowi od dnia zgłoszenia się do ośrodka dla cudzoziemców. Jedynie w sytuacjach szczególnych, zagrożenia życia lub zdrowia, cudzoziemiec będzie mógł skorzystać z opieki medycznej już od dnia złożenia wniosku o nadanie statusu uchodźcy.
Projekt przewiduje, że jeśli cudzoziemiec korzystający z pomocy socjalnej w ośrodku dla cudzoziemców będzie poza nim dłużej niż dwa dni (obecnie trzy dni), to udzielanie jej zostanie wstrzymane do czasu jego powrotu. Przyjęcie takiego rozwiązania zmniejszy koszty utrzymania cudzoziemców przebywających w wynajmowanych ośrodkach. Chodzi o to, że dopóki najemca nie zostanie powiadomiony, że cudzoziemiec przebywa poza ośrodkiem, otrzymuje wynagrodzenie jakby on tam był.
