15 marca obchodzimy Światowy Dzień Konsumenta. Dokładnie 59 lat temu, 15 marca 1962 roku, prezydent USA John F. Kennedy ogłosił 4 podstawowe prawa konsumenckie: do informacji, wyboru, bezpieczeństwa i reprezentacji. RMF FM razem z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) mają dla Was kilka podpowiedzi.
To święto każdego z nas, bo wszyscy jesteśmy konsumentami. Codziennie zawieramy mniejsze lub większe umowy zakupu. Taką umową jest np. zakup biletu, płatność za zamówienie z e-sklepu, kupno żywności, kawy czy sprzętu RTV i AGD. W tym dniu chcemy w szczególny sposób przypomnieć o prawach osób kupujących i inwestujących przez internet. W związku z postępem technologicznym, a także pandemią koronawirusa, coraz więcej transakcji zawieranych jest w internecie, tj. na odległość. Niestety, wykorzystują to również oszuści. Dlatego przez cały tydzień będziemy pokazywać, jakie pułapki i zagrożenia czyhają na konsumentów w internecie, i radzić, jak je omijać. "Surfuję, sprawdzam i bezpiecznie kupuję" - niech to będzie motto każdego z nas - mówi Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.
Przy okazji tegorocznego Światowego Dnia Konsumenta UOKiK wspólnie z organizacjami konsumenckimi przygotował w tym tygodniu wiele atrakcji:
- symulator zagrożeń czyhających na konsumentów w sieci: konsument.edu.pl,
- lekcje w szkołach,
- wideoczaty z ekspertami na Facebooku Światowy Dzień Konsumenta, podczas których każdy może bezpłatnie otrzymać porady,
- webinar dla rzeczników konsumentów.
Oferta błyskawicznego zarobku, superpromocja, zbiórka na szczytny cel? Uważaj, za takimi ogłoszeniami w mediach społecznościowych mogą kryć się oszuści, chcący wyłudzić Twoje pieniądze lub dane osobowe. Fundacja ProPublika - w ramach sfinansowanego przez UOKiK projektu "Konsument cyberbezpieczny - aktywna edukacja" - przygotowała symulator zagrożeń czyhających na konsumentów w sieci. Wejdź na konsument.edu.pl i sprawdź, jakich sytuacji lepiej unikać i jakie triki stosują oszuści.
Strona przypomina portal społecznościowy, na którym pośród normalnych postów pojawiają się oferty-pułapki. Kryją się za nimi potencjalnie niebezpieczne sytuacje, np. oszustwo zakupowe, wyłudzenie kodu BLIK, kradzież tożsamości, piramida finansowa. Z podobnymi każdy z nas może spotkać się w sieci. Na symulatorze internauta może w bezpieczny sposób - przechodząc całą procedurę: wybór towaru, konwersację z czatbotem, ustalanie szczegółów płatności i dostawy, wypełnianie formularzy - przekonać się, gdzie czają się potencjalne zagrożenia, kiedy powinna nam się zapalić czerwona lampka i czym taka transakcja może się skończyć. Każda sytuacja zawiera podsumowanie, gdzie użytkownik poznaje konsekwencje lekkomyślnych decyzji, dowiaduje się, co sprawdzić, aby nie paść ofiarą oszustwa, i gdzie się zwrócić, jeśli do tego dojdzie.
Chociaż do korzystania z symulatora i nauki przez zabawę zachęcamy każdego, to powstał on jako narzędzie edukacyjne dla uczniów i może być wykorzystywany podczas lekcji w szkołach.
Platforma konsument.edu.pl jest zbudowana jak prawdziwa społecznościowa sieć i zapewniam, że kiedy będziecie Państwo po niej wędrować, dosłownie za moment zapomnicie, że jest to platforma edukacyjna, bo taki jest jej cel. Mnie się to przytrafiło kilka razy. Na tej platformie możemy znaleźć opracowane szczegółowo pułapki, jakie czyhają na nas w internecie. Są to np. sytuacje związane z Black Friday, jakieś promocyjne zakupy, które kuszą nas stąd i owąd, jak zarobić bezpiecznie bez wychodzenia z domu. Wszystko w taki realny, prawdziwy sposób - mówi Jolanta Okuniewska, nauczycielka ze Szkoły Podstawowej nr 13 w Olsztynie, Honorowy Profesor Oświaty, finalistka wielu prestiżowych nagród polskich i międzynarodowych, m.in. Nauczyciel Roku czy Global Teacher Prize, która w swojej pracy z uczniami wykorzystuje nowe technologie.
Platforma jest przygotowana szczególnie dla uczniów starszych, ale starsze klasy szkoły podstawowej również znajdą tam wiele przydatnych materiałów. Szczególnie dokładnie i drobiazgowo zostały przygotowane materiały dla nauczycieli. Myślę, że dzięki temu, że będziemy edukować naszą młodzież, będziemy także edukować ich rodziców, ludzi dorosłych, bo powiem szczerze, że na tej stronie sama znalazłam wiele przydatnych informacji. Bardzo polecam pracę na tej platformie - dodaje.
Specjalnie dla nauczycieli, edukatorów i rzeczników konsumentów Fundacja ProPublika przygotowała scenariusze zajęć z wykorzystaniem symulatora oraz tutorial (są dostępne na stronie konsument.edu.pl). Pierwszą taką lekcję zaplanowano na poniedziałek w Zespole Szkół nr 2 im. Stanisława Staszica w Szamotułach. Wezmą w niej udział prezes UOKiK Tomasz Chróstny i Anna Sobol, rzecznik konsumentów w Szamotułach.
Natomiast na piątek 19 marca zaplanowany jest webinar dla rzeczników konsumentów. Rafał Lew-Starowicz - ekspert w zakresie innowacji w edukacji, m.in. członek Zespołu Edukacji Medialnej przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN oraz Grupy Roboczej KE ds. rozwoju umiejętności i kompetencji cyfrowych - podzieli się refleksjami na temat narzędzi i metod przydatnych w nowoczesnej edukacji konsumenckiej. Zaprezentowane zostanie także, jak korzystać z symulatora.
