​Kursem o godz. 9 z Bytomia Stowarzyszenie Górnośląskich Kolei Wąskotorowych (SGKW) - operator zabytkowej kolejki wąskotorowej, łączącej Bytom z Miasteczkiem Śląskim - rozpoczął w niedzielę sezonowe przejazdy na całej trasie. Pociągi będą też ciągnięte przez ponad 70-letni parowóz.

Jak wynika z informacji SGKW, od 18 czerwca do 10 września br., w soboty, niedziele i święta uruchamiane będą trzy pary kursów z lokomotywą spalinową na pełnej trasie Bytom - Tarnowskie Góry - Miasteczko Śląskie

W niedziele i święta trzy pary kursów na trasie Bytom Karb Wąskotorowy - Tarnowskie Góry Wąskotorowe poprowadzi też zabytkowy parowóz Ryś.

Co roku SGKW uruchamia kursy według wakacyjnego rozkładu jazdy na liczącej 21 km trasie z Bytomia przez Tarnowskie Góry do Miasteczka Śląskiego. To jedyny zachowany odcinek górnośląskiej sieci wąskotorowej, która w najlepszych czasach liczyła (bez bocznic) ponad 200 km.

Wzdłuż istniejącej do dziś linii znajdują się m.in.: stacja Bytom Karb Wąskotorowy, zabytkowa Elektrociepłownia Szombierki, stary kamieniołom i rezerwat bukowy na pograniczu Bytomia i Tarnowskich Gór, wpisane na listę UNESCO inne tarnogórskie podziemia pogórnicze, czy zalew rekreacyjny Nakło-Chechło.

Poza sezonem wakacyjnym pociągi uruchamiane są zwykle na trasie skróconej

Między Bytomiem i Tarnowskimi Górami. Tak było i w tym roku. Pociągi zestawione z otwartych i zamkniętych wagonów letnich kursowały w niedziele z Bytomia do Tarnowskich Gór i z powrotem, a prowadził je Ryś. SGKW wzięło też udział w sobotniej Industriadzie - święcie Szlaku Zabytków Techniki Woj. Śląskiego.

Na sezon letni, oprócz przejazdów, SGKW przygotowało też na terenie stacji Bytom Karb Wąsk. (tylko w niedziele i święta) zwiedzanie stacji z przewodnikiem (o godzinie 11.40 i 14.40 z początkiem w pobliżu peronu) Izbę Tradycji (w tym sklepik z pamiątkami), czynną w godzinach 11-16 oraz wystawę taboru.

Część biletów na przejazdy sprzedawana jest za pośrednictwem strony bilety.sgkw.eu. Po wyczerpaniu dostępnej tam puli nadal będzie można kupić bilet u konduktora.

Aby budować jak najszerszą ofertę, SGKW dba o tabor i jego zaplecze oraz stara się utrzymać w jak najlepszym stanie torowisko. W poprzednich latach pociągi prowadzone były trakcją spalinową. W 2019 r. SGKW kupiło wspólnym staraniem swoim i bytomskiego samorządu w 2019 r. 70-letni parowóz T49 Ryś. Do grudnia 2021 r. trwał jego remont - prowadzony m.in. dzięki internetowej zbiórce.

Od ub. roku pociągu ciągnięte przez Rysia wpisały się już w krajobraz górnośląskiej wąskotorówki. SGKW przypomina swoim pasażerom, że parowóz, oprócz pary, z komina wyrzuca sadzę, należy więc wziąć to pod uwagę przy wyborze odzieży. Wyjaśnia też, że parowóz wymaga obsługi, stąd kursuje na skróconej trasie: czas przejazdu pełną trasą z uwzględnieniem jego obsługi byłby zbyt długi.

W 2022 r. pociągi SGKW kursowały od końca stycznia do drugiej połowy października. W tym czasie wąskotorówka przewiozła ok. 20 tys. podróżnych, jej pociągi pokonały ok. 5,5 tys. km, było także 41 dni kiedy kursował parowóz.

Górnośląskie Koleje Wąskotorowe powstały w 1853 r.

Są najstarszą koleją wąskotorową w Polsce i drugą najstarszą koleją tego typu w Europie, starsza jest tylko Ffestiniog Railway w Walii. Przez ponad 140 lat służyła przemysłowi, przewożąc węgiel, rudy metali czy kamień.

Gęsta sieć wąskich torów o rozstawie 785 mm łącząca większość górnośląskich hut i kopalń rozciągała się od Raciborza na południowym zachodzie po Szopienice na wschodzie oraz Bibielę na północy.

Rozwój transportu samochodowego w drugiej połowie XX wieku spowodował, że kolej wąskotorowa miała co raz mniej towarów do przewożenia. Zamykano kolejne linie. Pociągi towarowe przestały kursować w 2001 r.