Budowę ekspresowej trasy S1 między węzłem z przyszłą obwodnicą Oświęcimia a Bielskiem-Białą zainaugurowano przy przyszłym bielskim węźle Suchy Potok. Chodzi o dwa odcinki nowej S1 o łącznej długości ponad 27 km, które według wykonawców powinny być gotowe na początku 2025 r.

Budowę zainaugurowano równoczesnym wbiciem 20 łopat przez 20 osób - m.in. ministra infrastruktury Andrzeja Adamczyka, ministra funduszy i polityki regionalnej Grzegorza Pudę, wiceministra rodziny Stanisława Szweda czy parlamentarzystów. W uroczystości uczestniczyli też m.in. wojewoda śląski Jarosław Wieczorek i wicewojewoda małopolski Mateusz Małodziński.

Minister: Bardzo ważna droga dla regionu

Jak mówił Andrzej Adamczyk, "oto bardzo ważna droga dla regionu, dla południowej części naszego kraju, (...) wchodzi już w bezpośredni etap realizacji". Bielsko-Biała - Oświęcim: jakże trudno dzisiaj pokonać bezpiecznie te odcinki dróg, wiedzą tylko ci, którzy na co dzień zmuszeni są je pokonywać. Po upływie czasu potrzebnego do realizacji tej inwestycji to się zmieni - podkreślił.

Minister zaznaczył, że "to się zmieni, bo drogi w Polsce muszą być bezpieczne, przewidywalne, komfortowe". Sieć drogowa w Polsce musi odpowiadać wymogom wynikającym ze strategii rozwoju kraju, ale również odpowiadać na potrzeby społeczności lokalnych. Chciałem podziękować tutaj za wiarę, upór i dążenie, aby ta droga powstała - stwierdził minister infrastruktury.

Jaka jest wartość inwestycji?

Minister funduszy i polityki regionalnej oraz bielski poseł PiS Grzegorz Puda mówił, że inwestycja ma charakter strategiczny - łączy Bielsko-Białą i wiodący stamtąd fragment trasy S1 do granicy ze Słowacją, z centralną częścią woj. śląskiego, kraju oraz Morzem Bałtyckim.

Wartość tej inwestycji to ponad 2,4 mld zł, z czego 1,4 mld zł, czyli ponad połowa, to koszty kwalifikowane, które będą mogły być finansowane ze środków europejskich. Podejmuję wyzwanie, aby jak największa część tej inwestycji została sfinansowana ze środków europejskich - powiedział Puda.

Jak dodał, "część tej drogi jest jeszcze finansowana z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, a druga część - ponieważ jesteśmy w przededniu nowej perspektywy - będzie finansowana z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS)".

"Mieliśmy bardzo dużą kumulację problemów"

Dyrektor katowickiego oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Marek Niełacny mówił m.in. o procesie przygotowawczym inwestycji. Przebieg tej drogi był dla nas, jako jej inwestora, bardzo wymagający. Ktoś może zarzucać nam, że przygotowanie tej inwestycji trwało za długo, jednak mieliśmy bardzo dużą kumulację problemów - terenów górniczych czy chronionych środowiskowo - wyjaśniał.

Jak podawała wcześniej GDDKiA, np. w czasie procedury wydawania Zgody na Realizację Inwestycji Drogowej doszło do uchylenia przez Naczelny Sąd Administracyjny decyzji Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska o środowiskowych uwarunkowaniach. Decyzja NSA nie zablokowała realizacji inwestycji, ale miała wpływ na termin uzyskania decyzji ZRID - zaznaczyła GDDKiA.

Strefa ochrony ujęcia wody pitnej w Oświęcimiu

Kluczową kwestią poruszaną w odwołaniu był zarzut poprowadzenia inwestycji przez strefę ochrony ujęcia wody pitnej Zasole w Oświęcimiu, wyznaczonej przez dyrekcję krakowskiego Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej już po wydaniu DŚU (decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia) przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach.

Potwierdzeniem prawidłowości działań GDDKiA w kwestii procedowania decyzji środowiskowej jest uzyskanie ZRID - wskazała Dyrekcja.

Odcinki trasy

Umowa na projekt i budowę odcinka z Oświęcimia do Dankowic została podpisana w maju 2020 r. z konsorcjum PORR - Mota Engil. Wartość kontraktu to 989,7 mln zł. Powstanie m.in. dwujezdniowa droga ekspresowa po dwa pasy ruchu z rezerwą pod trzeci pas, a także trzy węzły drogowe: w Oświęcimiu, Woli i Brzeszczach. Zakończenie robót przewidywano początkowo w III kw. 2023 r.

Umowę na projekt i budowę odcinka z Dankowic do Bielska-Białej zawarto w sierpniu 2020 r. z konsorcjum spółek Mirbud i PBDiM Kobylarnia. Wartość kontraktu to 586,7 mln zł. Również tam powstanie dwujezdniowa droga ekspresowa po dwa pasy ruchu z rezerwą pod trzeci pas, a także dwa węzły drogowe (Stara Wieś i Suchy Potok), Miejsca Obsługi Podróżnych i Obwód Utrzymania Drogi. Planowe zakończenie tych robót przypadało na IV kwartał 2023 r.

Jak mówili w poniedziałek szefowie firm będących liderami obu konsorcjów, wydłużenie procesu przygotowawczego wpłynie na termin realizacji prac. Jesteśmy gotowi. Na pewno dotrzymamy terminu, który oczywiście względem założeń pierwotnych ulegnie zmianie. Na dzisiaj szacujemy, że jest to początek 2025 r. - powiedział prezes Mirbudu Jerzy Mirgos.

Prezes PORR Polska Piotr Kledzik również zgłosił gotowość. Ten kontrakt realizujemy już od pewnego czasu, jesteśmy rozpędzeni, a teraz pójdziemy w pole. Mamy doświadczenie, mamy zespół, liczymy na współpracę, jestem przekonany, że dowieziemy termin. Rzeczywiście było trochę problemów administracyjnych, ale liczymy, że na początku 2025 r. spotkamy się na otwarciu tej drogi - ocenił.

Na pozostałym przebiegu nowej S1 (ok. 13 km), gdzie powstały problemy w procedurze przetargowej na realizację, złożenie wniosku o wydanie ZRID wykonawca odcinka z Bierunia do Oświęcimia (wartość umowy ze Strabagiem to 212 mln zł) planuje według GDDKiA w październiku 2022 roku. Dla odcinka z Mysłowic do Bierunia (przygotowuje go za 490 mln zł Budimex) planowany termin wniosku o ZRID to drugi kwartał 2023 r.

Trasa S1 w woj. śląskim i małopolskim

Ekspresowa trasa S1 w woj. śląskim i małopolskim przebiega od węzła z autostradą A1 w pobliżu katowickiego lotniska Pyrzowice do granicy ze Słowacją w Zwardoniu.

Standard drogi ekspresowej ma obecnie na odcinkach Pyrzowice-Podwarpie, Dąbrowa Górnicza-Tychy, a także od Bielska-Białej do Przybędzy oraz od Milówki do Zwardonia.

Aby dokończyć arterię, potrzebne są m.in.:

  • przebudowa do standardu drogi ekspresowej kolizyjnej dwujezdniowej "jedynki" od Podwarpia do Dąbrowy Górniczej (7 km - we wrześniu 2020 r. podpisano umowę)
  • i przebudowa liczącego ok. 2,7 km odcinka w Dąbrowie Górniczej (trwa projektowanie); przygotowywane są też remonty obecnej S1 na terenie Sosnowca.

Kolejna część S1 powstaje w formule "projektuj i buduj" w nowym przebiegu między Mysłowicami i Bielskiem-Białą. Na południu regionu trwa budowa tzw. obejścia Węgierskiej Górki w ciągu S1 do granicy w Zwardoniu.