Już 21 listopada będziemy wybierać wójtów, burmistrzów i prezydentów naszych wsi i miast. Ewentualna dogrywka będzie miała miejsce 5 grudnia. Wybory samorządowe to bardzo ważne wydarzenie, choć jak wskazuje frekwencja z lat poprzednich - nie dla wszystkich. Niski poziom uczestnictwa wynika często z niewiedzy wyborców - warto więc zapoznać się z możliwościami, jakie nam przysługują.
21 listopada do urn będą mogły pójść osoby, które najpóźniej w dniu wyborów ukończą 18 lat. Dotyczy to również II tury. Wyborcy, którzy dorosłość osiągną dopiero 5 grudnia również będą mogli oddać głos. Zostaną oni automatycznie umieszczeni na listach wyborczych w swoim miejscu zamieszkania. W wyborach samorządowych uczestniczyć mogą również obcokrajowcy, obywatele Unii Europejskiej, którzy nie mają polskiego obywatelstwa. W tym przypadku wymagane jest stałe zameldowanie na terenie danej gminy. Osoba, która chce głosować musi wnioskować o dopisanie do rejestru wyborców. Do prośby należy dołączyć dane osobowe, adres stałego zamieszkania na terenie Polski, nazwę okręgu wyborczego albo miejscowości w państwie swojego pochodzenia, gdzie obcokrajowiec jest umieszczony w rejestrze wyborców oraz kserokopię ważnego dokumentu potwierdzającego tożsamość.
W przeciwieństwie do wyborów prezydenckich i parlamentarnych możemy głosować tylko i wyłącznie w miejscu swojego zamieszkania. Tzn. nie będziemy mogli złożyć wniosku o to, aby głosować w jakimś innym, dowolnie wybranym lokalu (np. dlatego, że wyjeżdżamy na weekend poza granice kraju). Są jednak sytuacje, kiedy miejsce naszego zameldowania różni się od miejsca, w którym naprawdę mieszkamy na stałe. Np. mieszkamy w Warszawie, a zameldowani jesteśmy w naszym rodzinnym domu w Radomiu. Możemy wówczas złożyć wniosek w urzędzie gminy o dopisanie do rejestru wyborców w gminie, w której rzeczywiście mieszkamy. Takie wnioski możemy składać najpóźniej do 19 listopada 2010 r.
Musi być to jakiegoś rodzaju dowód tożsamości, czyli dowód osobisty, paszport, prawo jazdy, legitymacja studencka lub ubezpieczeniowa. Najlepiej jednak zabrać ze sobą dowód osobisty, ponieważ komisja niekoniecznie musi wiedzieć, że można głosować np. na podstawie legitymacji studenckiej. W ten sposób unikniemy niepotrzebnych dyskusji.
W lokalu otrzymamy cztery karty do głosowania: do rady gminy, rady powiatu, sejmiku wojewódzkiego oraz na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
W przypadku wyborów do rady gminy sposób głosowania zależy od jej wielkości. W gminach do 20 tys. mieszkańców stawia się krzyżyk przy nazwiskach tylu kandydatów z dowolnych partii, ilu radnych jest wybieranych. W przypadku gmin powyżej 20 tys. mieszkańców wybieramy tylko jednego kandydata. Głosujemy więc na listę, ale wskazujemy także, który przedstawiciel danej partii ma w niej pierwszeństwo. Tak samo, na jedną osobę głosujemy w przypadku wyborów do rady powiatu i sejmiku wojewódzkiego, niezależnie od ich wielkości.
W wyborach bezpośrednich na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta krzyżyk stawiamy tylko przy jednym nazwisku. Jeśli otrzyma on ponad połowę ważnych głosów, to zwycięży w I turze. Jeśli nie, to 5 grudnia odbędzie się II tura wyborów, w której wezmą udział dwaj kandydaci z największą ilością głosów. Należy pamiętać, że aby głos był ważny, w kratce obok nazwiska musimy postawić znaczek "X". Jeśli popełnimy błąd, nie otrzymamy kolejnej karty do głosowania i nasz głos będzie nieważny. Jeśli znaczek "X" został naniesiony prawidłowo, to w innych miejscach kart do głosowania (oprócz innych kratek) możemy pisać i rysować co tylko chcemy, głos i tak będzie zaliczony.
W przypadku osób niepełnosprawnych to sam wyborca decyduje, w którym obwodzie w swojej gminie będzie głosował. Wnioski o dopisanie do rejestru wyborców niepełnosprawni mogą składać do 16 listopada.
Wybory samorządowe nie różnią się od prezydenckich również w kwestii głosowania poprzez pełnomocnika. Pełnomocnikiem może zostać osoba, która znajduje się w rejestrze wyborców w tej samej gminie, co wyborca, który chce skorzystać z jej usług. Wnioski o sporządzenie aktu pełnomocnictwa można składać do 11 listopada. W przypadku II tury termin ten upływa 25 listopada. Prawo skorzystania z pełnomocnika wyborczego przysługuje również osobom, które najpóźniej w dniu wyborów kończą 75 lat.
Obwody do głosowania zostaną utworzone również w szpitalach, zakładach karnych, zakładach opieki społecznej oraz aresztach śledczych. Tam głosować będą mogli jednak tylko ci wyborcy, którzy są w rejestrze wyborców w gminie, na terenie której znajduje się dana instytucja.
