Astronomowie Europejskiego Obserwatorium Południowego opublikowali nowe zdjęcie obszaru otaczającego mgławicę refleksyjną Messier 78, położoną na północ od Pasa Oriona. Obraz otrzymany przy pomocy teleskopu APEX (Atacama Pathfinder Experiment) wykorzystuje cieplną poświatę od pyłu międzygwiazdowego do pokazania astronomom miejsc, w których formują się nowe gwiazdy. Można na nim zobaczyć obłoki kosmicznego pyłu widoczne na tle mgławicy niczym sznur pereł.

Na środku zdjęcia widać mgławicę Messier 78, znaną także jako NGC 2068. W świetle widzialnym obszar ten jest mgławicą refleksyjną, co oznacza, że widzimy blady niebieski blask światła gwiazd odbitego od obłoków pyłu. Obserwacje teleskopu APEX nałożono na zdjęcie w zakresie widzialnym jako kolor pomarańczowy.

W zakresie widzialnym pył miedzygwiezdny jest ciemny i nieprzezroczysty, dlatego teleskopy takie jak APEX są bardzo ważne dla badań obłoków pyłowych, w których rodzą się gwiazdy.

Obserwowany przez APEX pas pyłu przecinający mgławicę Messier 78 znajduje się przed mgławicą refleksyjną i blokuje jej niebieskawe światło. Widać to na zdjęciu w świetle widzialnym (po prawej) w postaci wyraźnego ciemnego pasa.

Tego efektu nie obserwujemy w przypadku innego obszaru świecącego pyłu, widzianego przez APEX na tle mgławicy Messier 78. Brak odpowiedniego ciemnego pasa na zdjęciu w zakresie optycznym mówi nam, że ten gęsty obszar pyłu musi znajdować się za mgławicą refleksyjną.

Na górze zdjęcia widać inną mgławicę refleksyjną, NGC 2071. O ile dolne obszary na fotografii zawierają jedynie małomasywne, młode gwiazdy, to NGC 2071 posiada znacznie masywniejsze młode gwiazdy, o szacowanej masie pięciokrotnie przekraczającej masę Słońca, położone w najjaśniejszym fragmencie widzianym w obserwacjach APEX.

Obserwacjami APEX, których użyto do stworzenia tych zdjęć, kierowali Thomas Stanke (ESO), Tom Megeath (University of Toledo, USA) oraz Amy Stutz (Max Planck Institute for Astronomy, Heidelberg, Niemcy).

Projekt APEX działa w ramach współpracy pomiędzy Max Planck Institute for Radio Astronomy (MPIfR), Onsala Space Observatory (OSO) oraz ESO. Następcą APEX-a będzie budowany właśnie na tym samym płaskowyżu Chajnantor w chilijskich Andach teleskop nowej generacji - Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA).

ESO zarządza trzema unikalnymi, światowej klasy obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor. W Paranal ESO dysponuje Bardzo Dużym Teleskopem (Very Large Telescope), najbardziej zaawansowanym obserwatorium astronomicznym w świetle widzialnym na świecie oraz dwoma teleskopami do przeglądów nieba. VISTA pracuje w podczerwieni i jest największym na świecie instrumentem do przeglądów nieba, natomiast VLT Survey Telescope to największy teleskop dedykowany przeglądom nieba wyłącznie w zakresie widzialnym.

ESO jest europejskim partnerem dla rewolucyjnego teleskopu ALMA, największego istniejącego projektu astronomicznego. Europejskie Obserwatorium Południowe planuje też budowę 40-metrowej klasy Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu Europejskiego (European Extremely Large optical/near-infrared Telescope - E-ELT), który stanie się "największym oknem na niebo" na świecie.

Na podstawie informacji prasowej ESO.