Rzeczoznawca oraz zastępca śląskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków oglądali dziś to, co pozostało po pożarze katedry pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Sosnowcu. Zastanawiali się też nad tym, jak zabezpieczyć uszkodzone elementy, w tym polichromię.

Jednoznacznej przyczyny pożaru nie wskazano, ale wszystko wskazuje na uszkodzenie, bądź wadę instalacji elektrycznej. Takie są wstępne ustalenia prokuratury i biegłych.

Ustalono już, gdzie zaczął się pożar. To krzyżowe sklepienie w okolicy ołtarza, tam gdzie nawa główna łączy się z nawami bocznymi. Tam, jak ustalił biegły, zniszczeń i wypaleń jest najwięcej, a to z kolei dowodzi, że tam najpewniej było źródło ognia.

Również w tym miejscu najmocniej ucierpiały zabytkowe freski, a ich fragmenty spadły na kościelną posadzkę.

Biegli mają teraz przygotować oficjalną opinię dla prokuratury, będzie ona jednym z dowodów w śledztwie, a w kościele można wreszcie zacząć zabezpieczanie uszkodzonego dachu.

W pożarze, jaki wybuchł w nocy z wtorku na środę w sosnowieckiej katedrze, nad nawą główną, prezbiterium i transeptem niemal w całości spaliła się więźba dachowa. Gdzieniegdzie - jak mówiła zastępca śląskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków dr Aneta Borowik - pozostały kikuty konstrukcji dachowej (głównie nad częścią nawy głównej).

Uszkodzona jest też część polichromii, która została zalana podczas akcji gaszenia pożaru. Jak wskazywała Borowik, w jednym miejscu - na skrzyżowaniu naw - są trzy duże ubytki "w warstwie raczej ornamentalnej niż figuratywnej". 

Jeden z uczestniczących w oględzinach rzeczoznawców, ekspert od konstrukcji, opracował sposób zabezpieczenia obiektu.

Nadpalona konstrukcja nad nawą zostanie wzmocniona i pokryta brezentem. Z kolei nad transeptem i prezbiterium powstanie tymczasowa niewielka konstrukcja chroniąca sklepienie i polichromie pod nim - powiedziała zastępca śląskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Dodała, że na ziemi znajdują się fragmenty polichromii. Rzeczoznawca od polichromii wskazał, by je z pietyzmem zebrać i zabezpieczyć. Powiedział też, by nie przesuszać gwałtownie ścian, suszenie powinno się odbyć w sposób naturalny - powiedziała Borowik.

Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Sosnowcu została wybudowana w latach 1893-1899, według projektu Karola Kozłowskiego. Budowla o cechach neoromańskich wzniesiona została jako trójnawowa bazylika z transeptem i wydłużonym prezbiterium zamkniętym półkolistą absydą.

Znana jest m.in. ze względu na unikatowe malowidła wykonane przez Włodzimierza Tetmajera (sceny figuralne) i Henryka Uziembłę (motywy ornamentalne). Na uwagę zasługuje m.in. neomanierystyczny ołtarz główny (kopia krakowskiego ołtarza z kościoła Bożego Ciała) z obrazem Wniebowzięcia NMP namalowanym przez Tetmajera, neoromańska ambona, neobarokowe ołtarze boczne, a także witraże wykonane w latach 1932-1938 według projektu Jana Bukowskiego.

(j.)