Jedno słowo może mieć wiele znaczeń. Tak jest w przypadku bigosu, który ma tyle odmian, ile osób go przygotowuje. W minionych dniach obchodziliśmy Światowy Dzień Bigosu. Wśród rodzajów tej tradycyjnej polskiej potrawy jest również i taka związana z Wielkopolską.
Teorii jeśli chodzi o nazwę potrawy jest kilka. Jedna z nich oznacza posiłek przyrządzony z resztek potraw - czyli tzw. "danie na winie", co nie jest do końca chybione, bo część przepisów mówi o dodawaniu do tej potrawy właśnie - nomen omen - wina.
Wedle innej teorii słowo bigos - od łacińskiego "bi" czyli "podwójny" oznacza potrawę z dwóch składników - kapusty i mięsa albo kapusty świeżej i kiszonej. Językoznawcy sensu nazwy tej potrawy dopatrują się jednak w siekaniu - "posiekać coś na bigos" w znaczeniu - posiekać drobno. Tak czy inaczej - żeby rozwiać wątpliwości słownik języka polskiego tak definiuję to uwielbiane przez wielu danie: tradycyjna staropolska potrawa z kiszonej i słodkiej kapusty, duszonej z różnymi gatunkami mięsa i przyprawami.
W książce kucharskiej "Polska Kuchnia Tradycyjna" autorstwa Hanny Szymanderskiej można znaleźć trzy sposoby na bigos, w zależności od regionu Polski. Bigos staropolski, myśliwski i litewski różnią się jedynie w niewielkim stopniu - głównie jeśli chodzi o dobór przypraw i dodatków czy rodzajem używanego do jego przygotowania mięsa. Tak czy inaczej - jego fundamentem w każdym przypadku jest kapusta. Co ciekawe, w przypadku bigosu litewskiego - do półtora kilograma kapusty, należy dodać pół kilograma świeżych jabłek.
Jaką kapustę wybrać do bigosu? Jak mówi pasjonat kuchni staropolskiej, Bartłomiej Baca Nowak z Poznania, "najlepiej pół na pół, ale kiedy ja na stoisku kupuję kapustę, zawsze pytam czy jest średnio czy mocno ukiszona".
"Zawsze biorę średnio kwaśną. Smak jest potem wyważony, ale żeby jeszcze zneutralizować kwas, dodaję również sporo marchwi i cebuli. Najważniejszym tajemniczym składnikiem są jednak powidła śliwkowe z węgierek. Podobnie jak marchew i cebula podkreślają słodycz" - opowiada poznański miłośnik kuchni.
Region Wielkopolski również ma swój przepis na bigos. Bigos Wielkopolski. Oto składniki z przepisu na stronie przepisy.pl:
- kapusta kiszona - 0,5 kg
- kapusta biała - 0,5 kg
- boczek wędzony - 30 dag
- kiełbasa zwyczajna - 30 dag
- mięso wieprzowe, karkówka - 40 dag
- koncentrat pomidorowy - 1 łyżka
- cebula - 1 sztuka
- suszone grzyby - 5 sztuk
- suszone śliwki - 5 sztuk
- smalec - 1 łyżka
- mąka - 1 łyżka
- ząbek czosnku - 2 sztuki
- majeranek z krajów śródziemnomorskich - 1 łyżka
- liść laurowy z Turcji - 2 sztuki
- ziele angielskie z Meksyku - 3 sztuki
- bulion na wędzonym boczku - 1 sztuka
Najpierw należy ugotować wędzony boczek z dodatkiem ziela angielskiego i liścia laurowego. A po ugotowaniu pokroić boczek w kostkę. Poszatkowane oba rodzaje kapusty dodajemy do wywaru z boczku, a następnie wrzucamy kostkę bulionu na wędzonym boczku. Gotujemy około pół godziny.
Karkówkę i cebulę kroimy w kostkę i smażymy na patelni. Wcześniej namoczone grzyby kroimy w kostkę i wraz z koncentratem pomidorowym dodajemy do usmażonej karkówki z cebulą. Dusimy wszystko przez kilka minut pod przykryciem.
Gdy mięso będzie już miękkie, przekładamy je do kapusty i dodajemy boczek, kiełbasę pokrojoną w kostkę, a także namoczone suszone śliwki. Całość doprawiamy majerankiem i zgniecionym czosnkiem. Dokładnie mieszamy i dusimy przez kolejne 30 minut.
Na koniec należy zrobić zasmażkę ze smalcu i mąki. Dodajemy ją do bigosu i gotujemy na małym ogniu co jakiś czas mieszając. Smacznego!
W mediach społecznościowych zapytaliśmy Was o idealny przepis na bigos. Pani Iza z Kcyni, powołując się na recepturę mamy napisała: "Kapusta biała i kiszona w proporcji pół na pół. Do tego mięso i kiełbasa, śliwki wędzone, żurawina, suszone gruszki, grzyby suszone. Dużo przypraw i oczywiście wino".
Według pani Marioli rodzaj i proporcja kapusty zależy od tego "co kto lubi". Na liście pozycji obowiązkowych przy gotowaniu bigosu wymienia: grzyby, żurawina, wino, mięso, suszone śliwki i.. sok malinowy.
