Po zastosowaniu specjalnej folii ze wzorem UV widocznym dla ptaków mniej z nich uderza w szklane powierzchnie - wynika ze wstępnego monitoringu przeprowadzonego przez badaczy i studentów Uniwersytetu w Białymstoku.

Folią wyklejono ok. 300 metrów kw. szklanych powierzchni na kampusie uczelni.

Uniwersytet w Białymstoku od jakiegoś czasu prowadzi działania, które mają na celu ograniczenie kolizji ptaków z powierzchniami szklanymi. Kampus uczelni, a także inne budynki znajdują się w pobliżu parku i lasu, a zgodnie z projektem kampusu wiele ścian budynków jest przeszklonych. Jednak okazało się, że taka elewacja jest zagrożeniem dla ptaków, które traktują lustrzane odbicie zieleni jako ciągłość środowiska.

Naukowcy oraz studenci działający w Kole Naukowym Biologów od kilku lat prowadzą monitoring śmiertelności ptaków w kolizjach ze szklanymi powierzchniami budynków kampusu. Z ich danych wynika, że do największej liczby kolizji dochodzi latem, gdy znajdowano nawet kilka martwych ptaków tygodniowo.

Dzięki współpracy uczelni z Fundacją Szklane Pułapki, austriacką organizacją BirdShades oraz deweloperem mieszkaniowym, pod koniec lipca ubiegłego roku udało się wykleić ok. 300 metrów kwadratowych szklanych powierzchni w kampusie. Zastosowano tam innowacyjną folię, która zawiera specjalny wzór w ultrafiolecie, widoczny dla ptaków. Jak podkreślano wówczas, białostocka uczelnia testuje tę folię jako pierwsza na dużych powierzchniach.

Dziś zaprezentowano wstępne wyniki monitoringu.

Jak mówił dr Krzysztof Deoniziak z Wydziału Biologii UwB, monitoring poinwestycyjny prowadzony był od sierpnia do grudnia ubiegłego roku. Z danych, które zebraliśmy do tej pory na wytypowanych powierzchniach w 2021-2022 roku średnio co czwarty ptak umierał podczas kolizji z szybą. Natomiast dane cząstkowe z 2023 roku po wyklejeniu (folią - PAP) pokazały, że tylko 10 proc. ptaków z tego okresu monitoringu uderzało w szybę - powiedział naukowiec. Dodał, że w ciągu kilku miesięcy znaleziono tylko kilka martwych ptaków.

Sam fakt, że udało się nam tak obniżyć tę śmiertelność, napawa nas optymizmem i wiemy, że dzięki naszym staraniom uratowaliśmy trochę żyć - podkreślił Deoniziak i zapowiedział, że monitoring będzie prowadzony przez cały 2024 rok, aby uzyskać pełny obraz sytuacji.

W rozmowie z dziennikarzami zwrócił uwagę, że wśród gatunków ptaków, które - mimo zabezpieczenia - uderzyły w szybę był: grubodziób, śpiewak i bogatka. Ocenił, że to trzy najbardziej kolizyjne gatunki. Możliwe, że po prostu jest zwiększona migracja tych ptaków; te gatunki mają może jakiś większy problem z racji tego, że są większe, ociężałe - jak grubodzioby - i ciężko im się zatrzymać przed szybą - mówił Deoniziak. Dodał też, że większość z tych ptaków to młode, które niedawno wyleciały z gniazda, mniej doświadczone i to też może być przyczyną uderzania.

Obecna na spotkaniu wiceprezes firmy Unidevelopment SA Ewa Przeździecka, partner uczelni w projekcie, mówiła, że deweloperzy i branża budowlana muszą szukać rozwiązań, by ograniczać kolizje ptaków z budynkami, które budują. Dlatego - jak podkreśliła - współpraca z uczelnią przy tym projekcie była bardzo istotna. Wskazała też, że jej firma stosuje już rozwiązanie m.in. wyklejania szklanych balustrad folią z kropkami.

Na uczelni także w ubiegłym roku wyklejono część powierzchni folią z kropkami. Dzięki pozyskaniu środków przez koło biologów, w budynku wyklejono ponad 20 okien o łącznej powierzchni ponad 100 metrów kwadratowych. W tym roku w planach jest wyklejenie kolejnej powierzchni folią ze wzorem UV, a także z kropkami.