Mają własne święto, które w Kościele katolickim jest obchodzone zawsze 6 stycznia, a także własną kolędę zatytułowaną „Mędrcy świata” – Trzej Królowie są postaciami ściśle związanymi z tradycją Bożego Narodzenia. Ich przybycie opisane zostało w Biblii, ale czy wiemy kim byli? Skąd pochodzili i skąd przybyli Melchior, Kacper oraz Baltazar?

Trzej Królowie – nie byli królami?

W Nowym Testamencie w Ewangelii wg św. Mateusza znaleźć możemy przekaz o przybyciu do Jerozolimy mędrców ze Wschodu. Wybrali się w drogę zobaczywszy gwiazdę, zwiastującą narodzenie króla żydowskiego, któremu chcieli złożyć pokłon. 

Co ciekawe w Ewangelii nie ma informacji o królewskich tytułach mędrców. Zmieniło się to na przełomie II i III wieku za sprawą Tertuliana, wczesnochrześcijańskiego pisarza, który analizując Psalm 72 z Księgi Psalmów, podał w swojej interpretacji informacje o królach Tarsisu, Arabów i Saby przynoszących upominki. 

Królewskie pochodzenie mędrcom przypisywał także Orygenes, zaś ostatecznie ta "przemiana" nastąpiła za sprawą Cezarego z Arles, dla którego określenie mędrzec było równoznaczne z osobą szanowaną, a w średniowiecznej Europie szanowany mógł być jedynie ktoś majętny - najpewniej król.

Skąd pochodzili Trzej Królowie?

Ewangelia wg św. Mateusza nie wspomina słowem o liczbie mędrców, ani dokładnym pochodzeniu, a tym bardziej nie podaje ich imion. Liczba trzech została ustalona na podstawie liczby darów. 

Święty Augustyn wiąże ją natomiast z Trójcą Świętą. Wedle jeszcze innej interpretacji, która ukłuta została w okresie Wielkich Odkryć Geograficznych, Chrystus miał zjednoczyć cały świat, a Trzej Królowie symbolizowali trzy kontynent, z których pochodzili (Azję, Afrykę i Europę), ale także trzy rasy ludzkie (stąd w przedstawieniach jeden z królów występuje jako czarnoskóry).

Trzej Królowie uzyskali swoje imiona dopiero w IX wieku i związane są one z symboliką święta Trzech Króli. Było ono związane z trzema wydarzeniami - chrztem (łac. baptesimus); weselem w Kanie Galilejskiej (łac. matrimonium); pokłonem mędrców (wiązane z łac. słowem cogito). Pierwsze litery tych łacińskich nazw rozpoczynają także łacińską sentencję "Christus Multorum Benefactor" bądź "Christus Mansionem Benedicat", co oznacza "Chrystus wielu dobroczyńcą" oraz "Chrystus mieszkania pobłogosławi". 

Stąd na drzwiach katolicy wypisują kredą "C.M.B". To właśnie te trzy litery stały się bodźcem do nadania imion królom, a mianowicie Casper, Melchior i Baltazar.

Kto jest kim?

W świetle chrześcijańskiej tradycji Melchior miał reprezentować Europę i był najstarszym z mędrców. Niekiedy określany bywa jako król Persji albo Arabii. Ofiarował w darze Jezusowi złoto, które symbolizowało władzę.

Kacper przyniósł kadzidło, będące wyraźnym znakiem religijnym, symbolizującym modlitwę. Przypisuje mu się pochodzenie z południowych Indii. 

Afrykę miał reprezentować Baltazar, czarnoskóry mędrzec miał w darze ofiarować mirrę. Jest to żywica aromatyczna stosowana przy namaszczaniu i balsamowaniu, co miało zwiastować śmierć na krzyżu.