18 maja 1920 roku - tego dnia przychodzi na świat przyszły papież. Karol Wojtyła urodził się w Wadowicach i tam spędził swoje dzieciństwo oraz wczesną młodość. Gdy mały Lolek ma 9 lat, umiera jego matka, 3 lata później - jego brat. Od tej pory zostaje sam z ojcem.

Wadowice - dzieciństwo i młodość

Wadowice, ulica Kościelna 7 (dawniej Rynek 2, m. 4), niepozorna kamienica, należąca niegdyś do Żyda - Chaima Bałamutha, stojąca między dwiema innymi. To właśnie tu 18 maja 1920 roku urodził się Karol Wojtyła - przyszły papież Jan Paweł II.

Tu też spędził lata swojego dzieciństwa i wczesnej młodości. Gdy Karola Wojtyła miał dziewięć lat, umarła jego matka - Emilia z Kaczorowskich. Trzy lata później - w 1932 roku, zmarł brat Karola - Edmund, który był lekarzem i zaraził się od pacjentki chorej na szkarlatynę podczas epidemii tej choroby. Od tej pory Karol Wojtyła został sam z ojcem. Na jego przyszłe życie będą jednak miały wpływ pragnienia zmarłej matki. Emilia Wojtyłowa chciała bowiem, by jeden z jej synów został lekarzem, a drugi księdzem. W obu przypadkach jej pragnienie się ziściło. Nie doczekała jedynie wyświęcenia drugiego z nich na kapłana.

W sierpniu 1938 roku, już po uzyskaniu świadectwa dojrzałości w wadowickim gimnazjum im. Marcina Wadowity, Karol Wojtyła przeniósł się wraz z ojcem do Krakowa. Tam w październiku rozpoczął studia polonistyczne na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.


Kraków - lata okupacji

Wybuch II wojny światowej i zamknięcie Uniwersytetu Jagiellońskiego przez hitlerowskiego okupanta powoduje, że Karol Wojtyła przerywa naukę i w 1940 roku rozpoczyna pracę jako robotnik w krakowskich kamieniołomach należących do Zakładów Chemicznych "Solvay" w Borku Fałęckim pod Krakowem.

Wspomnieniem tego okresu jest jeden z jego pierwszych utworów literackich, poemat "Kamień i bezmiar", podpisany pseudonimem Andrzej Jawień. 18 lutego 1941 roku umiera jego ojciec, Karol Wojtyła senior. Zahartowany przez doświadczenia wczesnej młodości, młody Karol mężnie znosi ten ciężar. Być może jednak w przyzwyczajeniu się do nowej rzeczywistości - samodzielnego życia bez obojga rodziców, pomógł Wojtyle szereg zajęć, których się podjął.

Podczas okupacji wraz z innymi mieszkańcem Wadowic, Mieczysławem Kotlarczykiem, organizuje w Krakowie konspiracyjny Teatr Rapsodyczny. Jest jednym z pierwszych jego aktorów i reżyserów. W repertuarze znajdują się adaptacje dzieł wybitnych polskich klasyków. W 1942 roku wstępuje do konspiracyjnego Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Krakowie, studiując równocześnie filozofię na tajnym Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Od 1 sierpnia 1944 roku do 18 stycznia 1945, tj. do dnia wyzwolenia Krakowa przez Armię Radziecką, ukrywa się wraz z kolegami w pałacu metropolity krakowskiego księcia kardynała Stefana Sapiehy.

Kapłaństwo


Rok później 1 listopada 1946 roku, po ukończeniu studiów teologicznych, Karol Wojtyła otrzymuje święcenia kapłańskie. Już następnego dnia celebruje swą mszę prymicyjną w Krypcie św. Leonarda w Katedrze na Wawelu. Kilkanaście dni później Karol Wojtyła opuszcza Polskę. Od tego momentu przez dwa lata kontynuuje studia filozoficzne w Rzymie.

19 czerwca 1948 broni pracy doktorskiej: "Pojęcie wiary u św. Jana od Krzyża" w Rzymskim Uniwersytecie Dominikańskim "Angelicum". Ale aby doktorat został formalnie uznany, należało ogłosić pracę drukiem. Wojtyły nie było jednak na to stać (polskie tłumaczenie pracy doktorskiej ukazało się w 1990 r.). Przebywa również we Francji, Belgii i Holandii, prowadząc pracę duszpasterską wśród Polonii.

Po powrocie do kraju w 1948 roku zostaje wikariuszem w parafii Niegowić w powiecie bocheńskim, a rok później - w parafii św. Floriana w Krakowie. 16 grudnia 1948 - promocja doktorska na podstawie pracy przedstawionej w Rzymie. W marcu 1949 Wojtyła debiutuje w "Tygodniku Powszechnym" artykułem "Mission de France" - o początkach działalności księży-robotników, inicjatywie później bardzo kontrowersyjnej. Pięć lat później habilituje się na Wydziale Teologicznym UJ na podstawie rozprawy "O możliwości zbudowania etyki katolickiej w oparciu o system Maxa Schelera", która ukazała się drukiem w 1959 roku. 

W 1953 roku Karol Wojtyła zostaje wykładowcą teologii moralnej i etyki społecznej w krakowskim Seminarium Duchownym, a w następnym roku rozpoczyna pracę na Wydziale Filozoficznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego jako kierownik Katedry i Zakładu Etyki. Trzy lata potem zostaje zastępcą profesora tej uczelni, a po roku otrzymuje docenturę. 

W latach 1958-1978 jest wykładowcą na KUL. 8 lipca 1958 Karol Wojtyła zostaje mianowany przez ówczesnego papieża Piusa XII krakowskim biskupem pomocniczym i - w wieku 38 lat - staje się najmłodszym członkiem Episkopatu Polski. Po śmierci abpa Eugeniusza Baziaka, 16 lipca 1962 - bp Wojtyła zostaje wikariuszem kapitulnym, czyli tymczasowym rządcą archidiecezji krakowskiej. Rok później Wojtyła zostaje arcybiskupem metropolitą krakowskim, a w czerwcu 1967 otrzymuje kapelusz kardynalski.

Misja biskupia


Od października 1962 Karol Wojtyła bierze aktywny udział w pracach II Soboru Watykańskiego. Uczestniczy we wszystkich czterech sesjach, m.in. jako członek bardzo ważnej komisji soborowej opracowującej i ostatecznie redagującej tzw. "schemat XIII", czyli podstawy przyszłej konstytucji o Kościele w świecie współczesnym.

W swoich przemówieniach porusza m.in. sprawy apostolstwa świeckich, godności osoby ludzkiej, aktywności ludzkiej w świecie, wolności religijnej i ekumenizmu. Swoją aktywnością wzbudza uznanie reformatorsko nastawionych teologów zachodnich oraz papieża Pawła VI. W grudniu 1963 pielgrzymuje do Ziemi Świętej wraz z kilkudziesięcioma innymi uczestnikami Soboru. W liście do księży archidiecezji krakowskiej, opisując tę podróż, Wojtyła nazywa prawosławnych schizmatykami. Ale widać w jego słowach sympatię do judaizmu.

Z nominacji papieża Pawła VI zostaje członkiem Komisji Soborowej dla Apostolstwa Świeckiego. Na nadzwyczajnym zgromadzeniu Synodu Biskupów w październiku 1969 roku przedstawia projekt dokumentu "II Nadzwyczajny Synod Biskupów o sobie", określanego powszechnie jako "dokument Wojtyły". W marcu 1976 roku, zaproszony specjalnie przez papieża, prowadzi w Watykanie doroczne rekolekcje. Był jednym z redaktorów - być może najodważniejszego w powojennej historii Episkopatu Polski - dokumentu "Orędzia biskupów polskich do ich niemieckich braci w Chrystusowym urzędzie pasterskim" w 1965 roku. Historyczne słowa: "Przebaczamy i prosimy o przebaczenie" wywołały burzę polityczną i zamęt w głowach wiernych. W lutym 1969 odwiedza obie czynne synagogi krakowskie.

Działalność papieska

Rok 1978 przeszedł do historii jako rok trzech papieży: Pawła VI, Jana Pawła I i Jana Pawła II. To właśnie w tym roku po ponad 15 latach pontyfikatu zmarł pierwszy z nich. 26 sierpnia, na krótkim konklawe, 111 kardynałów wybrało na jego następcę, patriarchę Wenecji, kardynała Albino Lucianiego.

Nowy papież, który przybrał imię Jan Paweł I, zmarł 33 dni później. Trzeba było znów dokonać wyboru. Tym razem miał się on okazać bardzo ważny dla każdego Polaka. 16 października 1978 roku kolejnym papieżem został bowiem właśnie Polak, metropolita krakowski, kardynał Karol Wojtyła - Jan Paweł II. Wyboru dokonano zgodnie z przepisami kanonicznymi.

Wojtyłę wybrano, bo był znany z prac na Soborze Watykańskim II i na synodach, stąd też kardynałowie wybrali go jako najlepiej przygotowanego do zadań pasterza Kościoła powszechnego.

Pontyfikat Jana Pawła II charakteryzował się przede wszystkim żelazną wolą przywrócenia osobowości Kościołowi katolickiemu po latach kryzysu, jaki nastąpił po Soborze Watykańskim II. Za jedno z najważniejszych zadań papież uznawał też wysłuchanie głosu biednych i zepchniętych na margines, ochronę praw człowieka wszędzie tam, gdzie są one deptane, a także wspieranie powszechnego systemu wartości etycznych, według tradycyjnej nauki Kościoła. Zdecydowana postawa Jana Pawła II w dziedzinie moralności, zwłaszcza w kwestiach rodziny, obrony życia ludzkiego od chwili poczęcia aż do naturalnej śmierci i potępienie eksperymentów genetycznych, spotykała się niejednokrotnie z kontestacją, głównie wśród elit politycznych. W krajach, które odwiedzał, papież był natomiast zwykle entuzjastycznie witany przez młodzież. Bardzo często podkreślało się, że wybór Polaka na papieża, a następnie działalność Jana Pawła II, w dużej mierze przyczyniły się do obalenia komunizmu w Europie Środkowej oraz do powrotu wolności i demokracji w tym regionie świata.

Pontyfikat Jana Pawła II trwał 27 lat, uważa się, że był jednym najważniejszych w historii Kościoła. Zakończył się 2 kwietnia 2005 roku.

Chcesz sprawdzić swoją wiedzę o Janie Pawle II? Rozwiąż nasz test