Jak pomóc, żeby nie zaszkodzić? Z myślą o naszych słuchaczach i internautach przygotowaliśmy poradnik, jak dobrze i skutecznie udzielić pierwszej pomocy. Jak podkreślają ratownicy, nie jest to trudne. Wystarczy znać kilka podstawowych zasad i przede wszystkim nie wpadać w panikę. Za nieudzielenie pomocy np. poszkodowanym w wypadku grozi do 3 lat więzienia.

Jak mówią ratownicy, każdy wypadek jest inny i trudno się przygotować na każdą ewentualność. Często jednak schemat działania jest podobny. Trzeba zabezpieczyć miejsce wypadku, szybko ocenić sytuację i wezwać pogotowie ratunkowe. Należy również pamiętać o tym, aby samemu nie narazić się na niebezpieczeństwo i aby nie zaszkodzić osobie poszkodowanej - podkreśla w rozmowie z RMF FM Krzysztof Palimonka ze Społecznego Komitetu Ratowników Medycznych w Krakowie.

Kiedy jesteś świadkiem wypadku i obok Ciebie są inne osoby, poproś głośno o pomoc. Ty w tym czasie możesz zająć się poszkodowanym. Jeżeli jesteś sam, od razu skontaktuj się z dyspozytorem pogotowia, który powie Ci, co masz robić. Jak mówią ratownicy, rozmowa musi być konkretna. Powiedz, co się stało, ile osób jest poszkodowanych i oceń ich stan. Nie jest to łatwe, ale warto poinformować pogotowie o tym, jakie obrażenia mają poszkodowani. Ułatwi to pracę lekarzom, którzy przyjadą na miejsce. W czasie rozmowy opisz dokładnie, gdzie się znajdujesz: podaj ulicę, numer domu, numer drogi czy charakterystyczne punkty.

Podstawowe zabiegi ratujące życie

Sprawdź, czy i jak reaguje osoba poszkodowana. Zapytaj: słyszysz mnie? Jeżeli nie ma żadnej reakcji, zostaw rannego w pozycji, w jakiej go zastałeś, pod warunkiem, że nie zagraża mu niebezpieczeństwo. Dowiedz się od świadków jak najwięcej o tym, co się wydarzyło. Jeżeli osoba poszkodowana jest nieprzytomna, trzeba ustalić, czy oddycha. Aby to zrobić, trzeba przyłożyć policzek w okolice ust i obserwować, czy unosi się klatka piersiowa. Jeżeli pacjent jest przytomny, warto zapytać, czy nie jest na coś uczulony i czy np. nie jest cukrzykiem.

Jak postępować w przypadku omdleń

Omdlenie to trwające krótko zaburzenie przepływu krwi przez mózg. Powoduje chwilowe niedotlenienie, które samo powinno ustąpić. Powoduje również krótkotrwały spadek ciśnienia tętniczego krwi. W przypadku omdlenia należy: ułożyć poszkodowanego na plecach, unieść mu nogi, kontrolować oddech i tętno, a także zapewnić dostęp świeżego powietrza.

Jak postępować w przypadku bólu w klatce piersiowej

Jeżeli osoba poszkodowana skarży się na ból w klatce piersiowej, w miarę możliwości trzeba poprosić, aby wskazała, gdzie dokładnie ją boli. Objawy mogące sugerować podejrzenie zawału serca to: duszność, wymioty, zimne poty czy ból zlokalizowany za mostkiem. W takim przypadku należy od razu wezwać pomoc. Osoba poszkodowana nie powinna się poruszać, powinna mieć zapewniony dopływ świeżego powietrza, nie podajemy jej ani leków, ani picia czy jedzenia.

Jak postępować w przypadku złamania

Objawy występujące przy złamaniach rąk czy nóg, zwichnięciach lub skręceniach stawów to ból i obrzęk. Jeśli złamaniu towarzyszy rana, to mówimy wtedy o złamaniu otwartym. Nie wolno nam ruszać uszkodzonej kończyny, a złamanie unieruchamiamy w tak zwanej pozycji zastanej - razem z dwoma sąsiadującymi ze złamaną kością stawami.

Aby komuś skutecznie pomóc, trzeba pamiętać o własnym bezpieczeństwie. W przypadku krwawienia należy koniecznie założyć jednorazowe rękawiczki, później ucisnąć miejsce krwawienia, przyłożyć jałową gazę do rany, a bandażem owinąć i zabezpieczyć ranę czy miejsce krwawienia.

Pierwsza pomoc w przypadku podtopienia

Brawura i alkohol - to jak mówią ratownicy najczęstsze powody utonięć nad wodą. Do tego dochodzi jeszcze lekkomyślność, czyli kąpiel w miejscach do tego nieprzeznaczonych. W przypadku osoby, która tonęła i została już wyciągnięta z wody, należy ustabilizować kręgosłup szyjny i jednocześnie udrożnić drogi oddechowe. Jest to ważne przede wszystkim w przypadku skoku do płytkiej wody. Nie można jednak ruszać głową poszkodowanego, aby nie uszkodzić rdzenia kręgowego.

Uwaga na owady! Mogą być groźne

Jeżeli nie jesteśmy uczuleni, ukąszenia pszczół, szerszeni, czy os nie powinny być dla nas niebezpieczne. Schłodzenie, lub posmarowanie maścią użądlonego lub ukąszonego miejsca zapobiega rozprzestrzenianiu się substancji, które dostały się do naszego organizmu. Natychmiastowej pomocy wymagają ukąszenia w szyję, język, lub błonę śluzową jamy ustnej. Obrzmienie, które wtedy powstaje może doprowadzić nawet do uduszenia. 

Jak używać defibrylatora?

Urządzenie jest bardzo przydatne w przypadku problemów z sercem. W ciągu pierwszych minut po skutecznej defibrylacji rytm serca może być wolny i nieefektywny. W takiej sytuacji powinniśmy dodatkowo wykonać uciśnięcia klatki piersiowej. Jest to niezbędne do tego, aby serce zaczęło prawidłowo pracować.

Te numery musisz pamiętać!

W Polsce oraz na terenie całej Unii Europejskiej działa numer alarmowy 112. Wybierając go łączymy się z najbliższą jednostką straży pożarnej, lub policji. Połączenie jest bezpłatne, może być realizowane zarówno z telefonu komórkowego, jak i stacjonarnego. Dyspozytor odbierający wezwanie połączy nas z odpowiednią służbą ratunkową (pogotowiem, policją lub strażą pożarną).

Inne ważne numery:

997 - policja
998 - straż pożarna
999 - pogotowie ratunkowe
601 100 100 - numer Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego
601 100 300 - numer Górskiego oraz Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego