Jest coraz mniej miejsc, w których można szukać cząstki Higgsa - eksperymenty w Wielkim Zderzaczu Hadronów wykluczyły jej istnienie w dużym obszarze poszukiwań. Wyniki badań, w których brali udział również Polacy, przedstawiono na konferencji w Bombaju.
Bozon Higgsa - według hipotezy z lat sześćdziesiątych XX wieku - ma być elementem mechanizmu decydującego o masie cząstek elementarnych. Potwierdzenie lub wykluczenie jego istnienia jest jednym z głównych celów programu eksperymentalnego w Wielkim Zderzaczu Hadronów (ang. Large Hadron Collider - LHC).
Doświadczenia ATLAS i CMS z 95-procentową pewnością wykluczyły istnienie cząstki Higgsa niemal w całym regionie mas od 145 do 466 gigaelektronowoltów (GeV). Gigaelektronowolt to energia, jaką uzyskuje elektron, który byłby przyspieszany napięciem równym 1 gigawoltowi. Istnienie cząstki Higgsa lżejszej niż 114,4 GeV zostało wykluczone dekadę wcześniej przez eksperymenty wykonane przy akceleratorze LEP - poprzedniku LHC. Naukowcom pozostaje więc do zbadania obszar od około 114 do 145 GeV.
Ten nowy wynik jest bardzo interesujący, ale nie jest zaskakujący. Jest sporo przesłanek za tym, że jeśli cząstka Higgsa istnieje, to z masą około 120-140 GeV, a więc poniżej obszaru wykluczonego - przyznaje prof. Stefan Pokorski z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Dodaje, że nie wykluczono też istnienia cząstek Higgsa o masie większej niż 466 GeV, a teorie przewidują ich masę nawet do 800 GeV.
Według profesora, zarówno odkrycie cząstki Higgsa, jak i wykluczenie jej istnienia będzie wielkim odkryciem. Jak podkreśla, dla obu tych scenariuszy zaprezentowany w Bombaju wynik jest bardzo ważny.
To ekscytujące czasy dla fizyki cząstek elementarnych. Nowe odkrycia są niemal pewne w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Jeśli Higgs istnieje, eksperymenty wkrótce go znajdą. Jeśli nie, jego brak wytyczy kierunki rozwoju nowej fizyki - uważa z kolei dyrektor ds. badań CERN, Sergio Bertolucci.
Prof. Agnieszka Zaleska-Bąk, przedstawicielka polskich fizyków w Radzie CERN, ocenia, że akcelerator LHC - przy podniesionej energii wiązek i po dalszym podniesieniu liczby przyspieszanych protonów - powinien pomóc także w przetestowaniu koncepcji teoretycznych alternatywnych do cząstki Higgsa. Jeśli to urządzenie (LHC) będzie nadal tak dobrze pracować, to do końca 2012 roku powinniśmy już na pewno wiedzieć, czy cząstka Higgsa z Modelu Standardowego istnieje czy nie. Wielu spośród fizyków teoretyków uważa, że niezaobserwowanie Higgsa jest wręcz ciekawsze niż jego zaobserwowanie - uważa fizyczka.
