Niemiecki Trybunał Konstytucyjny w Karlsruhe uznał, że ustawa o Federalnym Urzędzie Kryminalnym rozszerzająca uprawnienia służb w walce z terroryzmem jest częściowo sprzeczna z konstytucją. Zdaniem MSW orzeczenie nie ułatwia walki z terrorystami.
Przyjęta przez niemiecki parlament w 2009 roku ustawa pozwala Federalnemu Urzędowi Kryminalnemu (BKA) na zakładanie podsłuchów i kamer w prywatnych mieszkaniach oraz podsłuchiwanie rozmów telefonicznych osób podejrzanych o działalność terrorystyczną. Dopuszczalna jest też obserwacja osób podejrzanych bez zezwolenia sądu. Przepisy ograniczyły ponadto prawo lekarzy, adwokatów i dziennikarzy do odmowy składania zeznań.
Kontrowersyjna ustawa pozwoliła ekspertom BKA na stworzenie specjalnego programu (Bundestrojaner), który umożliwia kontrolowanie serwerów komputerowych osób podejrzanych, w tym monitorowanie ich kontaktów na czacie.
Wiceprezes TK Ferdinand Kirchhof powiedział w uzasadnieniu wyroku, że rozwiązania zawarte w ustawie o BKA są "zasadniczo" zgodne z prawami podstawowymi, jednak konkretne sformułowania dotyczące kompetencji służb są "pod wieloma względami niewystarczające". Liczne przewidziane w ustawie pojedyncze przepisy oznaczają "niewspółmierną ingerencję" w prawa obywateli - podkreślił.
Zdaniem TK uzyskane w wyniku działań operacyjnych dane muszą zostać zbadane przez niezależne gremium pod kątem informacji wrażliwych dotyczących życia prywatnego, zanim będą mogły być wykorzystane przez BKA.
Sędziowie zastrzegli ponadto, że przekazywanie zdobytych informacji służbom zagranicznym, szczególnie pozaeuropejskim, może nastąpić tylko po uzyskaniu pewności, że przestrzegają one ochrony danych i nie wykorzystają ich do działań naruszających praw człowieka.
Szef MSW Niemiec Thomas de Maiziere powiedział, że nie podziela niektórych zastrzeżeń TK i że postulowane zmiany przepisów "nie ułatwią walki z międzynarodowym terroryzmem". Jego zdaniem wymiana informacji pomiędzy instytucjami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo w Niemczech i za granicą powinna zostać rozbudowana. To klucz do sukcesu w walce z terroryzmem - podkreślił minister. De Maiziere zaznaczył, że jego resort zrealizuje zalecenia TK.
Sędziowie zobowiązali rząd do zmiany zakwestionowanych przepisów do czerwca 2018 roku. Do tego czasu służby mogą korzystać z uprawnień w ograniczony sposób.
(mpw)
