Wspomnienia o Szewachu Weissie. "Jego życiorys to ogromny kawał historii Żydów w Polsce"

Gołda Tencer wspomina Szewacha Weissa jako dobrego człowieka, który kochał ludzi, a ludzie - w jego otoczeniu - tę miłość odwzajemniali.

Był wspaniałym człowiekiem i miłośnikiem naszego Teatru Żydowskiego. Przychodził na każdy spektakl. Mieliśmy rzeczywiście wspaniały kontakt - mówi w rozmowie z RMF FM.

Dodaje, że życiorys Szewacha Weissa: ucieczka wraz z rodzicami z warszawskiego getta, następnie wielomiesięczne ukrywanie się przed nazistami, najpierw w domu zaprzyjaźnionej Ukrainki, a potem u Polaków, miały ogromne znaczenie w późniejszej jego działalności.

Bardzo często opowiadał o swojej historii, o swoich przeżyciach i miał ogromny wpływ na stosunki polsko-izraelskie. Na pewno będzie go bardzo brakowało - podkreśla dyrektorka Teatru Żydowskiego w Warszawie.

Szewacha Weissa wspomniał na swoim profilu na Twitterze prezydent Andrzej Duda. 

Z wielkim smutkiem przyjąłem wiadomość, że odszedł J.E. Szewach Weiss. Wspaniały Człowiek, Żyd, izraelski patriota, który Polskę kochał i szanował. Kawaler Orderu Orła Białego. Wielka strata dla nas i dla polsko-izraelskich relacji. R.I.P. - napisał.

Do informacji o śmierci Weissa odniósł się na Twitterze premier Mateusz Morawiecki. 

W wieku 87 lat odszedł od nas Szewach Weiss, wieloletni ambasador Izraela w Polsce i wielki ambasador Polski w Izraelu. Przyjaciel Polski, ale też po prostu dobry i mądry człowiek, którego będzie nam bardzo brakowało. Spoczywaj w pokoju - napisał szef polskiego rządu.

Na temat Szewacha Weissa wypowiedział się dla PAP były prezydent Aleksander Kwaśniewski. Przypomniał, że poznał Weissa, gdy ten był przewodniczącym Knesetu, czyli izraelskiego parlamentu, natomiast potem Szewach Weiss był przez kilka lat ambasadorem w Polsce.

Czuł się i Żydem, i Izraelczykiem, i Polakiem, to było takie połączenie trzech różnych doświadczeń - powiedział Kwaśniewski. Był niezwykle oddany w kwestii upamiętnienia zbrodni w Jedwabnem, ale też ze zrozumieniem polskiej wrażliwości - dodał.

Były prezydent podkreślił, że ma jak najlepsze wspomnienia ze współpracy z Szewachem Weissem, który, przypomniał, gdy już nie pełnił funkcji, mieszkał w Polsce, wykładał tu i udzielał się w mediach.

Jego życie to była próba znalezienia tego co wspólne w losach Polski, Żydów w Polsce i współczesnego Izraela. Wyjątkowa postać - ocenił Kwaśniewski.

Szewach Weiss w styczniu 2020 roku gościł w studiu RMF FM. Robert Mazurek pytał go wówczas m.in. o politykę historyczną Władimira Putina, a także o tzw. ustawę 447.

Do polityki Władimira Putina, jak do każdej polityki, potrzebna jest historia - mówił wówczas w RMF FM były ambasador Izraela w Polsce. Pytany o to, dlaczego Putin atakuje Polskę, Weiss stwierdził, że prezydent Rosji "ma sprawy imperialne, on odnawia imperium rosyjskie" i potrzebne mu jest "każde narzędzie".

Cała rozmowa do odsłuchania TUTAJ

Urodzony w 1935 roku na ówczesnych polskich Kresach Wschodnich Weiss ukrywał się w czasie II wojny światowej w ukraińskiej, a następnie polskiej rodzinie. W latach 1992-96 kierował pracami izraelskiego parlamentu, natomiast w okresie 2001-03 sprawował funkcję ambasadora Izraela w Polsce. Weiss otrzymał w tym kraju wiele odznaczeń i należał do osób, które najbardziej przyczyniły się do rozwoju polsko-izraelskich stosunków - przypomniał "Haarec".

Weiss był profesorem nauk politycznych. Po II wojnie światowej wyjechał z rodziną do Izraela. Od 1981 roku zasiadał w Knesecie, zajmował również m.in. stanowisko przewodniczącego Rady Instytutu Pamięci Jad Waszem. Zasłynął jako autor kilkudziesięciu książek o tematyce politycznej, socjologicznej, a także dotyczących II wojny światowej oraz adresowanych do dzieci i młodzieży. Prowadził wykłady na Uniwersytecie Warszawskim, publikował w wielu polskich dziennikach i czasopismach.

W 2004 roku prezydent Aleksander Kwaśniewski uhonorował Weissa Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi RP. W 2017 roku prezydent Andrzej Duda przyznał mu najwyższe odznaczenie państwowe - Order Orła Białego - "w uznaniu znamienitych zasług w działalności na rzecz pogłębiania przyjaznych oraz wszechstronnych relacji pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Państwem Izrael".

Weiss był doktorem honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.