Laureatem Pokojowej Nagrody Nobla została Shirin Ebadi, irańska prawniczka, obrończyni praw człowieka. Nagroda jest uważana za najważniejsze międzynarodowe wyróżnienie przyznawane za wysiłki na rzecz pokoju na świecie.

Pokojowego Nobla - jak uzasadniał swój wybór Norweski Komitet – przyznano Shirin Ebadi za jej wysiłki na rzecz demokracji i poszanowania praw człowieka. Skupiły się one zwłaszcza na walce o prawa kobiet i dzieci. Jako prawniczka, sędzia, wykładowca, pisarka i działaczka Ebadi głośno wypowiadała się zarówno w swym kraju, jak i poza jego granicami. Jest odważną osobą, która nigdy nie dała się zastraszyć groźbami.

Shirin Ebadi była pierwszą w Iranie kobietą piastującą funkcję sędziego. Po rewolucji w 1979 roku, kiedy to radykalni islamiści przejęli kontrolę w kraju i wprowadzili restrykcyjne prawo wobec kobiet, musiała zrezygnować z zajmowanej funkcji.

Trzy lata temu sąd w Teheranie skazał ją oraz innego znanego adwokata za reformatorską działalność w zawieszeniu na 15 miesięcy więzienia. Zakazał im

też praktykowania zawodu na 5 lat. Oficjalnie oskarżono ich o spreparowanie nagrania wideo, które zarzucało wysoko postawionym konserwatywnym przedstawicielom władz w Teheranie wspieranie działalności skrajnie prawicowych ugrupowań.

W tym roku, nie było wyraźnego faworyta do nagrody. Najwięcej mówiło się o papieżu Janie Pawle II i Vaclavie Hawlu. Jednak ci, którzy typowali Ebadi, podkreślali, że jako kobieta ma dodatkowe szanse, gdyż w historii nagrody przyznano ją tylko dziesięciu kobietom. Obserwatorzy zaznaczali, że w ten sposób Komitet Noblowski może chcieć w swoisty sposób "wyciągnąć rękę" do muzułmanów po zamachach terrorystycznych na USA z września 2001 roku.

Fundatorem nagrody jest zmarły w 1896 roku szwedzki wynalazca dynamitu Alfred Nobel. W swoim testamencie powierzył on norweskiemu parlamentowi, Stortingowi, wybór co roku maksymalnie trzech osób lub organizacji za ich zasługi dla ludzkości. Zwycięzca lub zwycięzcy powinni uczynić "największe wysiłki na rzecz braterstwa między państwami, likwidacji lub rozbrojenia armii, a także organizacji lub prowadzenia konferencji pokojowych".

Ebadi jest 11. kobietą w historii, która została uhonorowana Pokojową Nagrodą Nobla

Powołany w 1901 roku przez norweski parlament 5-osobowy komitet noblowski wybiera zwycięzcę spośród zgłoszonych kandydatów (w tym roku 165).

Nagroda – medal i pieniądze (w tym roku 1,3 mln dol.) - wręczana jest w Oslo 10 grudnia - w rocznicę śmierci Nobla.

06:30