Pra-Szczecin sprzed 1200 lat. Naukowcy zbadali kości

Zdaniem Marka Dworaczyka z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Szczecinie, który sprawuje nadzór archeologiczny nad przebudową tarasów i odbudową skrzydła północnego Zamku Książąt Pomorskich dowodem. na podstawie którego można ocenić wiek "pra-Szczecina" są wyniki badań pozostałości kości zwierzęcych. 

Fragmenty szkieletów bydła wydobyto w wykopie sondażowym pod Wieżą Zegarową szczecińskiego Zamku. Pochodzą z warstw kulturowych związanych z funkcjonowaniem najstarszej osady, z której rozwinął się współczesny Szczecin.

Próbki przekazaliśmy do specjalistycznego laboratorium w Poznaniu, gdzie zostały poddane analizie radiowęglowej. Mamy wyniki badań. To rewelacja! Niezależne, pierwsze tak dokładne wyniki, potwierdzają, że wcześniejsze datowania archeologiczne były prawidłowe. Na ich podstawie możemy precyzyjniej stwierdzić, że osada w tym miejscu istniała w okresie od 771 do 886 lub od 771 do 893 roku - mówi archeolog Marek Dworaczyk. 

Dotychczas specjaliści szacowali, że osada powstała w drugiej połowie VIII wieku, ale nie mieli co do tego pewności. Opierali datowanie na podstawie odkrytych w najstarszych nawarstwieniach przedmiotów: ułamków naczyń i ostróg z zaczepami. Ustalenia te poczynili w trakcie badań archeologicznych podczas odbudowy zamku w latach 1947-1977. 

Wówczas datowanie archeologiczne było właściwie jedyną metodą ustalania chronologii znalezisk. Dzisiaj, dzięki rozwojowi badań radiowęglowych i dendrochronologicznych, to właśnie te metody stały się podstawowymi w datowaniu odkryć. Pozwalają one uzyskać bardzo dokładne daty, nawet roczne, jak w przypadku dendrochronologii, a w sytuacji wykorzystania analiz radiowęglowych przedziały czasu, w jakich doszło do uformowania się nawarstwień kulturowych.

W piwnicach Wieży Zegarowej zamku planowany jest jeszcze kolejny wykop budowlany. Przeprowadzone w nim badania archeologiczne z pewnością pozwolą na odkrycie kolejnych źródeł z czasów pierwszej osady. Kolejne próbki przekazane zostaną do analizy radiowęglowej. Mam nadzieję, że uzyskane dzięki nim wyniki potwierdzą obecne ustalenia, a większa liczba takich datowań sprawi, że o powstaniu na obecnym Wzgórzu Zamkowym osady w końcu VIII bądź na przełomie VIII i IX wieku będziemy mówić z prawdopodobieństwem bliskim 100 proc. - mówi Marek Dworaczyk.  

W trakcie prac przy przebudowie zamkowych tarasów i odbudowie skrzydła północnego zamku 0odkrywane są kolejne relikty. Jednym z cenniejszych jest fragment muru, którego pochodzenie szacowane jest na XIV lub XV wiek. Jest on pozostałością tzw. Dużego Domu, który zbudowany został w tym czasie. Na tym murze wzniesiono w 2. połowie XVI wieku część renesansowego, południowego skrzydła zamku.

Obecnie trwają prace wykończeniowe oraz nawierzchniowe na tarasach południowym i wschodnim. W toku są roboty na północnym tarasie i skarpie. Rozpoczęta od skrzydła południowego renowacja zamkowej elewacji prowadzona jest już także w skrzydle północnym i wschodnim. To na tarasie południowym działamy najintensywniej. Dobiega końca układanie docelowej nawierzchni z płyt granitowych, zamontowane zostały odrestaurowane balustrady oraz trwają prace związane z montażem kamienia elewacyjnego z piaskowca w części niższej elewacji skrzydła południowego - mówi Paweł Kwiecień, rzecznik Mostostalu Warszawa SA, wykonawcy prac.

Inwestycja potrwa do 2025 r. i ma kosztować 85 mln zł, z czego blisko 31 mln zł przeznaczone na modernizację tarasów będzie pochodzić z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego. Pozostała kwota została zarezerwowana w budżecie województwa zachodniopomorskiego.