Wykłady, wystawy, filmy i sesje naukowe mają przybliżyć mieszkańcom Szczecina postać najsłynniejszego lokatora Zamku Książąt Pomorskich. Mowa o księciu Bogusławie X, który dzięki swoim dokonaniom zyskał przydomek "Wielki". W Szczecinie wystartował Rok Bogusława X. W tym roku przypada bowiem 500. rocznica śmierci szczecińskiego księcia, za rok będziemy świętować 570-lecie urodzin władcy.

Od początku 2023 r. w Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie trwają obchody Roku Bogusława X Wielkiego. Dokładnie w 500. rocznicę śmierci księcia, 5 października, odbędzie się wykład inauguracyjny poświęcony jednemu z najwybitniejszych władców z dynastii Gryfitów.

Rocznice są dla nas okazją do poszerzania i popularyzowania wiedzy o Gryfitach. W tym roku mija pięćset lat od śmierci Bogusława X, a w 2024 r. przypada 570. rocznica jego urodzin, dlatego w tym czasie nasze wydarzenia i działania skupione są wokół tej postaci - wyjaśnia Barbara Igielska, dyrektor Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie. Ważnymi elementami obchodów Roku Bogusława X Wielkiego będą dwie międzynarodowe konferencje naukowe, które możemy zorganizować dzięki dofinansowaniu z UE. 

Bogusław X Wielki, żyjący na przełomie XV i XVI wieku, to jeden z najbardziej zasłużonych władców Księstwa Pomorskiego. Jego życie i dokonania na przestrzeni wieków stały się źródłem zainteresowania najpierw kronikarzy, a później uczonych, badaczy, a nawet powieściopisarzy. Przez cały okres panowania prowadził błyskotliwą i zręczną politykę zarówno wewnętrzną, jak i zagraniczną. Jego małżeństwo z Anną Jagiellonką, córką króla polskiego Kazimierza IV Jagiellończyka, uchodzi za najbardziej udany mariaż w historii dynastii, a wesele tej książęcej pary za najsłynniejszy ślub na szczecińskim zamku.

Od początku roku kalendarz zamkowych wydarzeń kulturalnych budowany był wokół postaci tego księcia. Odbyły się widowiska i imprezy plenerowe. Nawet Majówka na Zamku w tym roku była Majówką u księcia Bogusława, odbywają się spacery, oprowadzania i spotkania historyczne. Na Dużym Dziedzińcu nadal oglądać można wystawę plenerową "Bogusław X zwany Wielkim", która prezentuje najciekawsze i najważniejsze fakty z życia księcia - biografię, wyznawane idee, działania polityczne, a także relacje z innymi postaciami historycznymi - mówi Monika Adamowska, rzeczniczka Zamku.

Zamek wydał w tym roku kolejny folder z serii, która w krótkiej formie popularyzuje historię dynastii Gryfitów i ich głównej rezydencji. Tym razem to "Bogusław X Wielki (1454 - 1523) i jego czasy". Przygotowuje również do druku dwie duże publikacje - polski przekład "Inwentarza spuścizny Bogusława X Wielkiego" oraz biografię tego księcia autorstwa prof. Edwarda Rymara, historyka mediewisty, znawcy dziejów Księstwa Pomorskiego. Wkrótce miłośnicy historii będą mogli wysłuchać serii podcastów z udziałem badaczy ze Szczecina i innych polskich ośrodków. Kolejnym ważnym wydarzeniem będzie wystawa czasowa, którą Zamek zaprezentuje publiczności po zakończeniu trwającej modernizacji. Tematycznie w całości poświęcona będzie postaci księcia, życiu jego dworu oraz kulturze i sztuce Pomorza i Europy z przełomu XIV-XV wieku.

W rocznicę śmierci księcia, 5 października (o godz. 18:00), rozpocznie się wykład inauguracyjny "Książę Bogusław jako twórca nowożytnego państwa pomorskiego - rycerz, gospodarz, polityk", który wygłosi profesor Radosław Gaziński z Uniwersytetu Szczecińskiego, znawca historii nowożytnej Pomorza. Spotkanie uświetni koncert muzyki dawnej w wykonaniu zespołu Duo Agion.

Z kolei 26 października o godz. 17:00 Zamek zaplanował spotkanie promujące pierwszy przekład na język polski pierwszego dramatu nowołacińskiego powstałego w Szczecinie pt. "Tragikomedia o wyprawie do Jerozolimy Najjaśniejszego Księcia Pomorskiego" z 1501 roku, autorstwa Johanna Kitschera. W programie jest rozmowa z prof. Elwirą Buszewicz z Uniwersytetu Jagiellońskiego, autorką przekładu i opracowania krytycznego publikacji (wstępu i przypisów), a także czytanie fragmentów sztuki przez aktorów szczecińskich scen. Tragikomedia została wydana wspólnie przez Zamek Książąt Pomorskich i Książnicę Pomorską. Bezpłatne wejściówki na jej zamkową premierę będą do odbioru w kasie Zamku na godzinę przed wydarzeniem.