Czerwony sztandar, który w grudniu 2022 roku został zdjęty z wieży Latarni Morskiej w Kołobrzegu trafił do muzeum. Upamiętniająca Sowietów tablica została ściągnięta po wybuchu wojny w Ukrainie. Odlana z brązu tablica trafiła na wystawę plenerową poświęconą ofiarom Katynia i wywózek na Syberię.

O usunięcie olbrzymiego czerwonego sztandaru z Latarni Morskiej w Kołobrzegu zabiegało Muzeum Oręża Polskiego. Udało się to w grudniu 2022 roku. Impulsem była rosyjska agresja na Ukrainę. Kompozycja, która przez lata wisiała na ścianie latarni przedstawia hełm oparty o pistolet maszynowy nazywany "pepeszą" na tle sowieckiego sztandaru z sierpem i młotem

Odlany z brązu sztandar prawdopodobnie powstał wraz z nową Latarnią Morską w marcu 1945 roku. 

Sowieci od początku dążyli do upamiętnienia swojego czynu wojennego i Wielkiej Wojny Ojczyźnianej z lat 1941-1945. Zbudowanej, na Forcie Ujście latarni nadano formę pomnikową. U podstaw Latarni, wykonano cmentarz, na którym pochowano żołnierzy radzieckich i polskich, ekshumowanych z mogił wojennych. Na wieży z dwóch stron, pojawiły się brązowe tablice z datami 1941-1945, sierpem i młotem, a z drugiej strony Czerwony Sztandar. Latarnia była zwieńczona wielką podświetlaną czerwoną gwiazdą. Całość oddano do użytku 1 listopada 1945 roku - przypomina Aleksander Ostasz, dyrektor Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu.

Po odwilży gomułkowskiej napis na brązowych tablicach poprawiono, zniknęły daty radzieckiej Wojny Ojczyźnianej, poprawiono je na rok 1939, gdy wybuchła II wojna światowa, a hitlerowskie Niemcy zaatakowały Polskę. W 1963 zlikwidowano mały cmentarz pod Latarnią Morską, a ekshumowane ciała przeniesiono na Cmentarz Wojenny w Kołobrzegu. Tablice jednak zostały, za co miasto było od lat krytykowane.

Tablica powinna zniknąć

W 2022 roku Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu wyszło z inicjatywą usunięcia tego elementu. Wojna w Ukrainie spowodowała, że już nie trzeba było starać się o zgodę strony rosyjskiej. 

Prezydent Anna Mieczkowska nie tylko zgodziła się na usunięcie tablicy, ale także na przekazanie tego brązowego artefaktu do naszego Muzeum. Teraz to godło radzieckie z Latarni Morskiej znajduje się w zbiorach Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu i jest prezentowane w ośrodku "Bukowina" w Podczelu - mówi Aleksander Ostasz.

Obecnie tablica zdemontowana z Latarni Morskiej prezentowana jest w muzeum na przedłużeniu plenerowej wystawy Katyńskiej przy Sybirackim Wagonie Pamięci. Jak mówią muzealnicy, trafiła w to miejsce wystawy ku przestrodze.


Opracowanie: