Niezwykłego odkrycia dokonano podczas aranżacji terenu parkowego na budowie Małopolskiego Centrum Nauki. Podczas prac odsłonięto schron z czasów II wojny światowej. Obiekt ma oblicowane cegłą ściany i gruby betonowy strop.
Schron znajduje się przy skarpie obok alei Bora-Komorowskiego, a został odkryty przez operatora koparki.
Może mieć wartość historyczną - mówi Piotr Szymański, dyrektor Cogiteonu. Natychmiast został uruchomiony nadzór archeologiczny, a informacja o odkryciu została przekazana do miejskiego konserwatora zabytków.
Budynek był całkowicie przykryty ziemią i jest w złym stanie technicznym. Prawdopodobnie został zbudowany przez hitlerowskie Luftwaffe w 1944 roku na potrzeby ochrony powietrznej śląskiego węzła rafinerii.
Mamy informację, że to jedyny znany schron tego typu w Krakowie - mówi Piotr Koziarz, rzecznik prasowy instytucji.
Obiekt składa się z wygiętego korytarza w formie tunelu i dwóch pomieszczeń o łącznej powierzchni około 72 m2. Jedno z nich pozbawione jest stropu, a jego ściany muszą podpierać stemple. Możliwe, że w okresie powojennym doszło do częściowej rozbiórki.
Małopolskie Centrum Nauki Cogiteon powstaje na części terenu dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny. W miejscu, w którym odkryto schron, ma powstać park z ponad setką drzew.
Odkrycie nie koliduje z planowaną zabudową, ani rozplanowaniem roślin, dlatego aranżacja terenu zielonego przebiega bez przeszkód - mówi Piotr Szymański.
Nad inwestycją od początku czuwa nadzór architektoniczny, jednak schron to pierwszy artefakt odkryty w czasie budowy.
O dalszych losach znaleziska zdecydują specjaliści. Jeszcze nie wiemy czy potrzebne będą dodatkowe działania i jakie będą zalecenia służb konserwatorskich. Wiemy, że istnieją możliwości techniczne, aby wkomponować obiekt w otoczenie parkowe, odsłaniając górne jego części - mówi Piotr Szymański. Dolne musiałby być zabezpieczone, bo całość grozi zawaleniem.
Budynek Małopolskiego Centrum Nauki powstaje od marca 2021 roku. Wewnątrz znajdzie się m.in. wystawa stała "Człowiek i jego marzenia" z setką urządzeń interaktywnych, 6 laboratoriów i pracowni edukacyjnych, Akademia Dzieci oraz przestrzeń konferencyjna. Obok Cogiteonu będzie prawie 300 drzew, kilkaset krzewów, a na dachu powstanie ogród. Zakończenie budowy planowane jest na sierpień 2023 roku.
