„Tradycja, która już zanika. Bo teraz to albo się dzwoni, albo się smsuje” – mówi mieszkaniec Trójmiasta… o świątecznych kartkach. Wysyłamy ich coraz mniej, bo górę wzięły wiadomości SMS i maile. Być może za kilkanaście lat kartki znaleźć będzie można już tylko w muzeum?

Kilkaset świątecznych i noworocznych kartek z życzeniami ma w swoich zbiorach Strefa Historyczna Wolne Miasto Gdańsk. To muzeum prowadzone przez Towarzystwo Przyjaciół Gdańska. Najstarsze z kartek mają ponad 100 lat!

Chciałoby się powiedzieć, że to tylko upadek obyczajów. Bo co innego odebrać kolejnego maila, a co innego kartkę, która pokazuje rzeczywiście zainteresowanie. Na kartce najważniejsze jest właśnie zaangażowanie. Bardzo często widoczne właśnie w treści - mówi Piotr Mazurek ze Strefy Historycznej Wolne Miasto Gdańsk.

Trzeba sobie dać na to więcej czasu. Zakupić, napisać. Pomyśleć, zastanowić się. W takiej kartce jest więcej uczucia, serca i wszystkiego. A nie tak jak suchy sms -  mówi małżeństwo Gdyni. Para przyznaje, że wciąż dostaje kartki od swojej rodziny czy znajomych, ale jest ich dużo mniej niż przed laty.

Kartki na przykład z początku XX wieku rzeczywiście potrafią urzekać. Zwłaszcza treścią. Dla przykładu kartka, wysłane dokładnie 12 grudnia 1912 roku z Warszawy. Przesyłamy wam najserdeczniejsze życzenia i wesołych świąt wraz z uściśnieniami. Ciągle się do was wybieramy, ale zawsze coś stoi nam na przeszkodzie, więc może do widzenia - uchyla rąbka tajemnicy korespondencji Piotr Mazurek.

Wesołych świąt oraz wszystkiego co się szczęściem zowie. Zasyła Marysia. Jeszcze inna. Kolejna bardzo interesująca. Szanownym i ukochanym paniom przesyłam najlepsze życzenia noworoczna oraz piękne ukłony. Helena, z domu Waniczkówna - odczytuje kartki z lat 20 ubiegłego wieku Piotr Mazurek.    

Wiele dawnych kartek z życzeniami różni się od tych dzisiejszych nie tylko treścią, ale też wyglądem. Wiele z nich miało symboliczną wymowę.

Niekoniecznie znajdziemy detale takie, które w tej chwili kojarzą nam się z Bożym Narodzeniem, czyli choinka, bombki, prezenty. Często znajdziemy symbolicznie przedstawiany Nowy i Stary Rok, w postaci kobietek. Na przykład matka z córką, w tle jakiś kościółek, wieża zegarowa, a z drugiej strony opis Wesołych Świąt - mówi Mazurek.

Ciekawa jest też francuska kartka, przedrukowana na polski język, wysłana na początku XX wieku. Najpewniej w między 1901 i 1905 rokiem w Krakowie.

Dla mnie jedna z najciekawszych i najrzadszych. Przedstawia życzenia Nowego Roku i darzenia się w tym nowym roku, czyli żeby się wiodło. Garniec złotych monet, szczęśliwa podkowa, która symbolizuje szczęście rodzinne dla wszystkich. Do tego jeszcze zdrowe zwierzęta w obejściu. Wszystko to, co czego mogli życzyć sobie mieszkańcy miasta lub wsi. Dodatkowo gospodyni otoczona swoim inwentarzem. A gdzie w tle przepiękne, wielkie grzyby. Rydze, która przecież też są symbolem dobrych zbiorów i szczęścia - mówi Mazurek.  

(j.)