Muzyczne portale streamingowe mogą wiedzieć o nas dużo więcej, niż nam się na pierwszy rzut oka wydaje. Najnowsze badania naukowców z Londynu i Turynu pokazują bowiem, że znajomość naszego gustu muzycznego pozwala w dużym stopniu poznać zasady moralne, które uznajemy za ważne. Co więcej, wydaje się, że z pomocą muzyki można też na nasz moralny kompas wpływać. Pisze o tym w najnowszym numerze czasopismo "PLOS ONE".

W badaniach, przeprowadzonych przez naukowców Queen Mary University of London i ISI Foundation w Turynie, wykorzystano metody uczenia maszynowego do analizy tekstów i muzyki ulubionych przez uczestniczące w eksperymencie osoby utworów. Okazało się, że istnieją wyraźne związki między tym, czego słuchają i tym, co uważają za moralne.

Nasze badania przyniosły pierwsze przekonujące dowody na to, że muzyczne preferencje są swego rodzaju oknem naszej duszy i mogą pomóc poznać nasze moralne wartości - twierdzi jeden z autorów pracy, dr Charalampos Saitis z QMU School of Electronic Engineering and Computer Science.

Autorzy wykorzystali dane ponad 1400 ochotników, którzy wypełnili kwestionariusze psychometryczne pozwalające ocenić ich moralne przekonania i podali listę swoich ulubionych twórców muzycznych. W analizie wzięto pod uwagę teksty i muzykę pięciu najpopularniejszych utworów ulubionych wykonawców każdej z tych osób.

Z pomocą zaawansowanych metod uczenia maszynowego, w tym analizy tekstu oraz udostępnionych przez popularny portal streamingowy danych, szukano związków wyborów muzycznych z wyborami moralnymi. 

Okazało się, że kombinacja pewnych cech tekstów i muzyki ulubionych utworów jest cenniejszym, bardziej precyzyjnym wyznacznikiem poglądów na dobro i zło niż podstawowe dane demograficzne.

Autorzy pracy brali pod uwagę wskazywane przez współczesną psychologię fundamenty moralności: opieka/krzywda, sprawiedliwość/oszustwo, lojalność/zdrada, autorytet/bunt, czystość/upodlenie, wolność/ucisk.

Okazało się na przykład, że upodobanie do pewnej wysokości i barwy dźwięku może wiele powiedzieć o przywiązaniu do opieki i sprawiedliwości, natomiast wyrażane w tekstach emocje są bardziej efektywne we wskazywaniu opinii na temat lojalności, autorytetu i czystości.

Nasze odkrycie pokazuje, że muzyka nie jest tylko źródłem rozrywki czy estetycznych przyjemności, ale wyraża też i może kształtować naszą moralną wrażliwość - podkreśla Vjosa Preniqi, pierwsza autorka pracy, doktorantka Queen Mary’s Centre for Doctoral Training in Data-informed Audience-centric Media Engineering.

Zrozumienie tych powiązań może otworzyć nowe możliwości wykorzystywania muzyki do promocji pozytywnego rozwoju moralnego - dodaje. 

Jak podkreślają autorzy, wnioski z ich badań mogą wpłynąć na to, jak odbieramy i wykorzystujemy muzykę w różnych aspektach naszego życia. 

Nasze odkrycie może utorować drogę do wielu praktycznych zastosowań, w tym tworzenia spersonalizowanych doświadczeń muzycznych, innowacyjnych terapii czy kampanii promocyjnych - dodaje współautorka pracy, dr Kyriaki Kalimeri z ISI Foundation. Odkryliśmy powiązania między muzyką i moralnością, które pomogą w głębszym zrozumieniu psychologicznych wymiarów naszych muzycznych doświadczeń. To ekscytujące móc kontynuować poznawanie tych niezbadanych obszarów - dodaje Vjosa Preniqi.