100 lat temu urodził się Jan Paweł II. Życiorys polskiego papieża

Karol Józef Wojtyła urodził się 18 maja 1920 roku w Wadowicach jako syn Karola Wojtyły seniora i Emilii z Kaczorowskich. Został ochrzczony 20 czerwca 1920 roku w parafii Ofiarowania NMP w Wadowicach.

Miał starszego o 14 lat brata Edmunda. Jego siostra Olga zmarła tuż po urodzeniu.

Ojciec, Karol senior, był porucznikiem - urzędnikiem w administracji wojskowej. Matka Emilia zajmowała się domem. Rodzina była bardzo religijna. Żyli skromnie, ale cieszyli się szacunkiem mieszkańców.

Gdy Karol miał dziewięć lat, zmarła jego matka. Po pogrzebie ojciec zabrał synów do Sanktuarium Maryjnego w Kalwarii Zebrzydowskiej, do którego przyszły papież często powracał. Trzy lata później zmarł jego brat Edmund, który był lekarzem i zaraził się od pacjentki szkarlatyną w szpitalu w Bielsku-Białej.

W 1930 roku roku młody Karol został ministrantem. Wtedy też rozpoczął naukę w I Państwowym Gimnazjum Męskim im. Marcina Wadowity w Wadowicach.

Po zdaniu egzaminu maturalnego w 1938 roku, Karol Wojtyła rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dlatego też, razem z ojcem, przeprowadził się do Krakowa i zamieszkali w suterenie przy ulicy Tynieckiej 10.  

II wojna światowa przerwała spokojne studenckie życie młodego Wojtyły. 6 września 1939 roku wojska niemieckie wkroczyły do Krakowa. W wyniku Sonderaktion Krakau 6 listopada zamknięto Uniwersytet Jagielloński, a profesorów wywieziono do obozu Sachsenhausen. Karol znalazł pracę w Zakładach Chemicznych "Solvay" w Borku Fałęckim.

Na początku 1941 roku ojciec Wojtyły zachorował. 18 lutego Karol - po powrocie do domu - zastał ojca martwego. Karola Wojtyłę seniora pochowano na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

W tym czasie dawny nauczyciel z Wadowic, Mieczysław Kotlarczyk założył teatr nazwany później Teatrem Rapsodycznym. Repertuar obejmował m.in. "Quo vadis", "Króla-Ducha", "Beniowskiego" i "Pana Tadeusza". Z teatrem od początku istnienia związał się także Karol Wojtyła, co pomogło mu poradzić sobie ze stratą ojca.

W 1942 roku Wojtyła podjął decyzję o wstąpieniu do tajnego seminarium duchownego. Rano asystował przy mszy księciu metropolicie Adamowi Sapiesze, a potem pracował w "Solvayu". Noce poświęcał nauce. Sytuacja zmieniła się na początku sierpnia 1944 roku. Niemcy zaczęli urządzać łapanki, żeby uniknąć zbrojnego buntu, wśród ludności miasta Krakowa. Klerycy znaleźli schronienie w pałacu biskupim. 18 stycznia 1945 roku do Krakowa wkroczyły wojska sowieckie.

Po wojnie, w sierpniu 1946 roku Wojtyła ukończył celująco czteroletnie studia teologiczne. 1 listopada z rąk kardynała Sapiehy otrzymał święcenia kapłańskie, a następnie odprawił swoją pierwszą mszę świętej w krypcie św. Leonarda na Wawelu. 

W listopadzie pojechał do Rzymu. Tam rozpoczął studia na Papieskim Uniwersytecie Dominikańskim - Angelicum.

W Rzymie uczestniczył we mszy św. celebrowanej przez Ojca Pio. Według relacji niektórych osób Ojciec Pio przepowiedział Karolowi Wojtyle, że zostanie papieżem.

Po zdaniu egzaminu licencjackiego Wojtyła przeznaczył drugi rok studiów na pisanie doktoratu pod kierunkiem profesora Reginalda Garrigou-Lagrange’a. Temat jego rozprawy doktorskiej brzmiał: "Zagadnienia wiary u świętego Jana od Krzyża". Za pracę uzyskał najwyższą ocenę, jednak formalnie nie przyznano mu tytułu doktora. Jego praca bowiem nie została wydrukowana, na co nie miał wtedy funduszy.

Po powrocie do kraju Wojtyła został skierowany do niewielkiej podkrakowskiej miejscowości Niegowić. Był wikariuszem w parafii. Po 13 miesiącach kardynał Sapieha przeniósł wikarego do parafii św. Floriana w Krakowie. Tam prowadził duszpasterstwo dla młodzieży. Jeździł z młodymi na pielgrzymki, wędrówki górskie i spływy kajakowe. Studenci skupieni wokół księdza, a potem biskupa Wojtyły tworzyli tzw. Środowisko, a do ich duszpasterza przylgnął przydomek "Wujek".

Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego nie zatwierdziło jednak tytułu naukowego i dopiero 31 października 1957 roku Wojtyła otrzymał tytuł docenta. Rozpoczął pracę w Metropolitalnym Seminarium Duchownym w Krakowie oraz na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wkrótce Wojtyła zaczął również wykładać na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie po dwóch latach objął Katedrę Etyki.

W lipcu 1958 roku - decyzją Piusa XII - Wojtyła został  biskupem pomocniczym archidiecezji krakowskiej. Mając 38 lat, Karol Wojtyła został najmłodszym polskim biskupem. Jego konsekracji 28 lipca 1958 roku przed głównym ołtarzem katedry wawelskiej, dokonali arcybiskup Eugeniusz Baziak oraz biskupi Franciszek Jop z Opola i Bolesław Kominek z Wrocławia.

Nowy krakowski biskup przyjął za dewizę słowa: "Totus Tuus" (Cały Twój), zaczerpnięte z pism Ludwika Marii Grignon de Montforta, które oznaczały całkowite oddanie się w opiekę Maryi i poprzez nią Chrystusowi. Pozostały one także dewizą papieża Jana Pawła II.

Jako biskup pomocniczy miał wiele nowych obowiązków. Walczył m.in. o pozwolenie na budowę kościoła w Nowej Hucie, którego władze komunistyczne nie chciały udzielić. Już jako kardynał poświęcił świątynię w 1977 roku.

Sobór Watykański II, ważne wydarzenie dla Kościoła powszechnego, rozpoczął się 11 października 1962 roku. Znając doskonale łacinę, zabierał głos i pisał opracowania - odznaczał się wyjątkowa aktywnością.   

30 grudnia 1963 Wojtyła dostał telefon od papieża Pawła VI - ten poinformował go o nominacji na stanowisko arcybiskupa metropolity krakowskiego. Komunistyczne władze Polski, które uprzednio odrzuciły szereg kandydatur wysuniętych przez prymasa Stefana Wyszyńskiego, zaaprobowały biskupa Wojtyłę. Uważały bowiem błędnie, że nie będzie się interesował kwestiami politycznymi i uda się go skłócić z Prymasem.

Ingres do katedry wawelskiej miał miejsce 8 marca 1964 roku na Wawelu. Arcybiskup Wojtyła aktywnie uczestniczył w kolejnych sesjach Soboru Watykańskiego II, który zakończył się w 1965 r., jednocześnie angażował się w przygotowania do obchodów Millenium Chrztu Polski.

26 czerwca 1967 roku papież Paweł VI mianował abp. Wojtyłę kardynałem. Mimo ciążących na nim obowiązków nie zaniedbywał Krakowa.

Zaproszony do Watykanu na pierwszy Synod Biskupów, który miał się odbyć jesienią 1967 roku, zdecydował się nie wziąć w nim udziału na znak solidarności z prymasem Wyszyńskim, który nie dostał pozwolenia na wyjazd z kraju.

Był członkiem trzech kongregacji kurii i członkiem Synodu Biskupów. Regularnie odwiedzał papieża podczas prywatnych audiencji. W lutym 1976 roku został poproszony o przeprowadzenie rekolekcji dla Kurii Rzymskiej.

W maju 1978 roku Karol Wojtyła odwiedził Pawła VI po raz ostatni. 12 sierpnia kardynałowie Wyszyński i Wojtyła przybyli do Rzymu, by uczestniczyć w uroczystościach pogrzebowych, a następnie w konklawe, które miało wybrać następcę Pawła VI. 

26 sierpnia na nowego papieża wybrany został Albino Luciani, arcybiskup Wenecji. Przyjął on imię: Jan Paweł I. Szybko jednak zmarł - 28 września tego samego roku. 4 października odbył się pogrzeb zmarłego papieża, po nim nastąpił okres żałoby oraz kolejne konklawe.

Wybrany został na papieża 16 października 1978.  O godzinie 18.18 nad Kaplicą Sykstyńską uniósł się biały dym. Wybór przerwał wielowiekową tradycję powoływania na Tron Piotrowy Włochów. W czasie homilii podczas inauguracji pontyfikatu wypowiedział słynne słowa: "Nie lękajcie się! Otwórzcie drzwi Chrystusowi".

Jego dorobek jest imponujący.

Odbył:

• 104 zagraniczne podróże apostolskie (poza Włochy), odwiedził 129 narodów
• 146 podróży na terytorium Włoch

Opublikował liczne dokumenty:

• 14 encyklik
• 14 adhortacji apostolskich
• 11 konstytucji apostolskich
• 45 listów apostolskich

Ponadto w czasie podróży apostolskich miał 3288 zaplanowanych przemówień. Osiem razy odwiedził ojczyznę.

Jego pontyfikat trwał prawie 27 lat i był jednym z najdłuższych w historii. 13 maja 1981 roku Jan Paweł II przeżył zamach na swoje życie na placu św. Piotra w Watykanie. Do polskiego papieża strzelał Turek Ali Agca. Papież w ciężkim stanie trafił do szpitala, lekarzom udało się uratować jego życie. Okoliczności zamachu do dzisiaj pozostają niewyjaśnione.

Jak oceniają historycy, pontyfikat polskiego papieża był jednym z najważniejszych w historii Kościoła. Wielu uważa, że przez swoją postawę Jan Paweł II przyczynił się do szybszego upadku systemu komunistycznego. W czasie swojego urzędowania wiele razy dokonywał symbolicznych gestów: był pierwszym papieżem w synagodze żydowskiej, jako pierwszy zwierzchnik Kościoła Katolickiego odwiedził też meczet.

W ostatnich dniach jego życia w 2005 roku, przy łożu zmarłego w papieskich apartamentach byli najbliżsi współpracownicy Ojca Świętego, m.in.: osobisty sekretarz papieża abp Stanisław Dziwisz, ks. prof. Tadeusz Styczeń, jego uczeń z KUL, ks. prałat Mieczysław Mokrzycki i opiekujące się Janem Pawłem II na co dzień siostry sercanki.

Agonia Jana Pawła II trwała trzy dni, od 31 marca do 2 kwietnia. Na umieranie papieża patrzył cały świat. Watykan był bardzo oszczędny w informowaniu o tym, jaki jest stan zdrowia papieża. Wszyscy z niepokojem czekali na kolejne komunikaty.

W dniu swojej śmierci Jan Paweł II zwrócił się do osób, obecnych przy jego łóżku z ostatnimi słowami: "Pozwólcie mi iść do domu Ojca".

Zmarł 2 kwietnia 2005 r. o godzinie 21.37. Świat pogrążył się w żałobie. Pogrzeb Papieża odbył się 8 kwietnia. W uroczystościach pogrzebowych na placu św. Piotra uczestniczyło 300 tysięcy wiernych. Dwa miliardy osób oglądało transmisję z ich przebiegu w telewizji. Trumna z ciałem spoczęła w podziemiach bazyliki św. Piotra.

13 maja 2005 roku rozpoczął się proces beatyfikacyjny Jana Pawła II. W odpowiedzi na wołanie wiernych "Santo subito!", wznoszone podczas pogrzebu Papieża, nowy papież Benedykt XVI udzielił dyspensy od pięcioletniego okresu oczekiwania na wszczęcie procesu beatyfikacyjnego.

Beatyfikacji dokonał 1 maja 2011 roku papież Benedykt XVI. W mszy św. na placu św. Piotra uczestniczyło ok. 1,5 mln osób, w tym trzysta tysięcy Polaków. Na datę liturgicznego wspomnienia bł. Jana Pawła II wybrano dzień 22 października, przypadający w rocznicę uroczystej inauguracji pontyfikatu papieża Polaka.

Kanonizacji Jana Pawła II dokonał papież Franciszek w niedzielę Bożego Miłosierdzia, 27 kwietnia 2014 r. w Rzymie.