Europejski Bank Centralny podnosi stopy procentowe o pół punktu procentowego. To dwukrotnie więcej niż przewidywały prognozy. To pierwsza podwyżka stóp w strefie euro od 11 lat.

"Rada Prezesów postanowiła podnieść trzy podstawowe stopy procentowe EBC o 50 punktów bazowych. Tak więc od 27 lipca 2022 stopa procentowa podstawowych operacji refinansujących oraz stopy kredytu i depozytu w banku centralnym wzrosną, odpowiednio, do: 0,50 proc., 0,75 proc. i 0,00 proc." - podano w komunikacie po posiedzeniu banku.

"Na kolejnych posiedzeniach Rady Prezesów stosowna będzie dalsza normalizacja stóp procentowych. Dzisiejsze przyspieszenie odejścia od ujemnych stóp procentowych pozwala Radzie Prezesów przejść do podejmowania decyzji w sprawie stóp procentowych na bieżąco z posiedzenia na posiedzenie. Dalsze kształtowanie stóp procentowych przez Radę Prezesów nadal będzie zależeć od danych i pomoże jej spełnić cel inflacyjny wynoszący 2 proc. w średnim okresie" - dodano.

Nowy instrument ochrony transmisji polityki pieniężnej

EBC ustanowił nowy instrument ochrony transmisji polityki pieniężnej (Transmission Protection Instrument, TPI).

"Rada Prezesów uznała, że konieczne jest ustanowienie instrumentu TPI w celu wsparcia skutecznej transmisji polityki pieniężnej. W szczególności, ten instrument będzie zapewniać płynną transmisję nastawienia naszej polityki pieniężnej we wszystkich krajach strefy euro, w miarę jak Rada Prezesów będzie kontynuować proces normalizacji polityki pieniężnej. Jednolitość polityki pieniężnej Rady Prezesów jest warunkiem koniecznym, by EBC mógł wypełniać swój mandat do ochrony stabilności cen" - wynika z oświadczenia EBC.

"Instrument TPI będzie uzupełnieniem zestawu narzędzi Rady Prezesów i może zostać aktywowany w celu przeciwdziałania nieuzasadnionej, chaotycznej dynamice na rynku stanowiącej poważne zagrożenie dla transmisji polityki pieniężnej w strefie euro. Skala skupu w ramach tego instrumentu zależy od tego, jak poważne są zagrożenia dla transmisji polityki pieniężnej. Skup nie jest ograniczony ex ante. Instrument TPI będzie chronić mechanizm transmisji, co pozwoli Radzie Prezesów skuteczniej wypełniać mandat do utrzymania stabilności cen" - dodano.

EBC podał, że "jeśli chodzi o przeciwdziałanie zagrożeniom dla mechanizmu transmisji związanym z pandemią, pierwszą linią obrony pozostaje elastyczność przy reinwestowaniu spłat kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych z portfela nadzwyczajnego programu zakupów w czasie pandemii (PEPP)".

Wyższa niż zapowiadana podwyżka stóp

Bank wskazał, że wyższa niż wcześniej zapowiadana podwyżka stóp proc. wynika z oceny ryzyk inflacyjnych.

"Rada Prezesów uznała, że pierwszy krok w procesie normalizacji podstawowych stóp procentowych powinien być większy, niż zasygnalizowano na jej ostatnim posiedzeniu. Ta decyzja wynika z jej zaktualizowanej oceny ryzyk inflacyjnych i wzmocnionego wsparcia dla skutecznej transmisji polityki pieniężnej zapewnionego przez instrument TPI. Wesprze powrót inflacji do średniookresowego celu Rady Prezesów poprzez mocniejsze zakotwiczenie oczekiwań inflacyjnych oraz zapewnienie dostosowania warunków popytowych umożliwiającego spełnienie celu inflacyjnego w średnim okresie" - wynika z oświadczenia EBC.

Bank podkreślił, że reinwestycje spłat kapitału w ramach zakupów aktywów netto APP i PEPP pozostaną bez zmian.

"Rada Prezesów zamierza nadal reinwestować w całości spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach programu APP jeszcze przez dłuższy czas po tym, jak zacznie podnosić podstawowe stopy procentowe EBC, a w każdym razie tak długo, jak będzie to konieczne do utrzymania warunków dużej płynności i odpowiedniego nastawienia polityki pieniężnej" - napisano.

"Jeśli chodzi o program PEPP, Rada Prezesów zamierza reinwestować spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach tego programu co najmniej do końca 2024. W każdym razie wygaszanie w przyszłości portfela PEPP będzie się odbywać w sposób kontrolowany, żeby nie zaburzać odpowiedniego nastawienia polityki pieniężnej. Spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych z portfela programu PEPP są reinwestowane w elastyczny sposób, z myślą o przeciwdziałaniu związanym z pandemią zagrożeniom dla mechanizmu transmisji" - dodano.

Podwyżka stóp procentowych. Co to dla nas oznacza?

Podwyżka stóp procentowych po pierwsze oznacza, że jeżeli ktoś ma kredyt w euro - zwłaszcza kredyt hipoteczny - to wzrośnie mu rata kredytu.

Jak informuje Krzysztof Berenda z redakcji ekonomicznej RMF FM, dla nas wszystkich natomiast dzisiejsza decyzja EBC oznacza spore zmiany na rynku walutowym.

Już widać, że euro się umacnia, dolar tanieje, a co najważniejsze - złoty idzie w górę.

To już teraz przekłada się na to, że w Polsce tanieją kursy zagranicznych walut, co jest bardzo dobrą wiadomością dla osób na zagranicznych wakacjach. To także pomoże szybciej walczyć z inflacją w Polsce, czyli ze wzrostem cen.

Po tej decyzji EBC euro kosztuje 4,76 zł, dolar - 4,63 zł, frank - 4,79 zł a funt brytyjski - 5,56 zł.