Pod skrótem SIBO kryje się zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego. To zespół objawów żołądkowo-jelitowych wynikający z nadmiernej ilości bakterii w jelicie cienkim. Poznaj przyczyny powstania SIBO i dowiedz się więcej o towarzyszących mu dolegliwościach.
SIBO charakteryzuje się nadmierną kolonizacją bakterii w jelicie cienkim. U zdrowego człowieka w tej części układu pokarmowego stwierdza się niewielką ilość bakterii, w tym zwłaszcza z rodzaju Streptococcus, Clostridium, Neisseria, Lactobacillus czy Veillonella. Fizjologicznie środowiskiem wzmożonej ich obecności jest okrężnica, czyli część jelita grubego.
Do rozwoju SIBO, czyli zaburzenia mechanizmów, które chronią jelito cienkie przed wzmożoną kolonizacją bakterii, mogą doprowadzić m.in.:
- zaburzenia czynnościowe (np. zespół jelita drażliwego, niedrożność rzekoma jelit),
- choroby metaboliczne (np. cukrzyca, przewlekłe zapalenie trzustki),
- marskość wątroby czy niewydolność nerek,
- zaburzenia trawienia w przebiegu takich chorób jak mukowiscydoza, przewlekłe zapalenie trzustki,
- zespoły niedoboru odporności (np. AIDS, choroby przewlekłe prowadzące do wyniszczenia, niedożywienie),
- leki wpływające na motorykę jelit (np. inhibitory pompy protonowej),
- wrodzone i nabyte nieprawidłowości anatomiczne (np. uchyłki jelita, przetoki jelitowe, zwężenie jelita, stan po operacyjnym usunięciu zastawki krętniczo-kątniczej).
Obraz kliniczny SIBO jest złożony. Typowe są dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak ból brzucha, wzdęcia (nadmierne gromadzenie i oddawanie gazów), brak apetytu i związany z tym spadek masy ciała, utrzymująca się przewlekle biegunka tłuszczowa lub o charakterze wodnistym, uczucie pełności w jamie brzusznej, częste odbijanie, powiększenie obwodu brzucha.
W przebiegu SIBO zostaje zaburzone wchłanianie witamin i składników mineralnych, co wiąże się z wieloma konsekwencjami. Dla przykładu w wyniku niedoboru witaminy B12 i żelaza dochodzi do niedokrwistości (tzw. anemii), niedoboru witaminy D (osteomalacji, krzywicy u dzieci, osteoporozy u dorosłych, tężyczki), niedoboru witaminy A - objawów skórnych i problemów ze wzrokiem.
Można też zaobserwować objawy psychiczne SIBO, zwłaszcza zaburzenia koncentracji, niepokój, problemy ze snem, stany depresyjne i lękowe, zaburzenia uwagi, przewlekłe zmęczenie. U chorych mogą się pojawić zawroty głowy, obrzęki, neuropatia obwodowa (uszkodzenie nerwów zlokalizowanych poza kręgosłupem i mózgiem), ataksja (zaburzenie koordynacji ruchowej). W wyniku zaburzenia układu odpornościowego w związku z przedostawaniem się z jelita do krwi zwiększonej ilości antygenów bakteryjnych rozwinąć się mogą osutka, rumień guzowaty czy zapalenie stawów.
Objawy SIBO są niespecyficzne i można przypisać je do różnych schorzeń układu pokarmowego, a także innych problemów zdrowotnych. Co więcej, u części osób z rozrostem bakteryjnym jelita cienkiego nie obserwuje się żadnych objawów. O chorobie dowiadują się przypadkiem, w związku z badaniami wykonywanymi z innych przyczyn.
