W Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację rozporządzenia określającego wykaz lektur z języka polskiego na wszystkich etapach kształcenia. Zmiana ta będzie obowiązywać od 1 września 2021 r.
Zmiany dotyczą głównie lektur uzupełniających (w przypadku klas I-III szkoły podstawowej - propozycji lektur do wspólnego i indywidualnego czytania).
Z listy lektur dla klas I-III szkoły podstawowej usunięto następujące pozycje:
- Alina Centkiewiczowa i Czesław Centkiewicz "Zaczarowana zagroda",
- Mira Jaworczakowa "Oto jest Kasia",
- Leszek Kołakowski " Kto z was chciałby rozweselić pechowego nosorożca?",
- Marcin Pałasz "Sposób na Elfa".
Zamiast tych lektur najmłodsi uczniowie będą mogli poznać takie utwory jak:
- Dorota Gellner "Wścibscy",
- Julita Grodek "Mania, dziewczyna inna niż wszystkie. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie",
- Tom Justyniarski "Psie troski, czyli o wielkiej przyjaźni na cztery łapy i dwa serca",
- Piotr Kordyasz "Lolek. Opowiadania o dzieciństwie Karola Wojtyły" (fragmenty),
- Zofia Kossak-Szczucka "Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata",
- Asa Lind "Piaskowy Wilk",
- Aleksandra i Daniel Mizielińscy "Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych".
Z kolei z listy lektur uzupełniających dla klas IV-VI szkoły podstawowej usunięto:
- powieść Karola Maya "Winnetou",
- w klasach VII-VIII książkę Nancy H. Kleinbaum "Stowarzyszenie Umarłych Poetów".
Jednocześnie rozszerzono listę lektur uzupełniających dla klas IV-VI o następujące pozycje:
- Carlo Collodi "Pinokio",
- John Flanagan "Zwiadowcy" Księga 1. "Ruiny Gorlanu",
- Emilia Kiereś "Rzeka", Zofia Kossak-Szczucka "Topsy i Lupus",
- Bolesław Leśmian "Klechdy sezamowe",
- Alan Aleksander Milne "Kubuś Puchatek",
- Longin Jan Okoń "Tecumseh",
- Ferdynand Antoni Ossendowski "Słoń Birara",
- Jacek Podsiadło "Czerwona kartka dla Sprężyny",
- Louis de Wohl "Posłaniec króla".
Z wykazu lektur obowiązkowych przeniesiono do wykazu lektur uzupełniających dla klas IV-VI pozycję "Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi" Rafała Kosika.
Z listy lektur obowiązkowych dla klas VII-VIII przesunięto na listę lektur uzupełniających książkę Melchiora Wańkowicza "Ziele na kraterze". Przesunięto też z wykazu lektur uzupełniających z klas VII-VIII do wykazu lektur uzupełniających w liceach ogólnokształcących i technikach pozycję "Jan Paweł II, Przekroczyć próg nadziei" (fragmenty).
Z listy obowiązkowych lektur szkolnych w liceach i technikach w zakresie podstawowym usunięto wybrane wiersze Marcina Świetlickiego, a w zakresie rozszerzonym wykreślono:
- Jan Parandowski "Mitologia" część II "Rzym",
- François Villon "Wielki testament" (fragmenty),
- Piotr Skarga "Żywoty świętych" (fragmenty).
Z zalecanych dzieł teatralnych i filmowych zrezygnowano z "Apocalypsis cum figuris" reż. Jerzy Grotowski i "Zezowate szczęście" reż. Andrzej Munk, a z tekstów polecanych do samokształcenia zrezygnowano z pozycji: Ewelina Nurczyńska-Fidelska, Barbara Parniewska, Ewa Popiel-Popiołek, Halina Ulińska "Film w szkolnej edukacji humanistycznej".
Jednocześnie rozszerzono listę lektur uzupełniających w zakresie podstawowym o następujące pozycje:
- "Kronika książąt polskich" (oprac. Jerzy Wojtczak-Szyszkowski),
- Juliusz Słowacki "Listy do matki" (fragmenty),
- Henryk Sienkiewicz "Listy z podróży do Ameryki" (fragmenty),
- Stefan Żeromski "Ludzie bezdomni",
- Ryszard Krynicki - wybór wierszy,
- Adam Zagajewski - wybór wierszy,
- Witold Pilecki "Raport Witolda",
- Wiesław Kielar "Anus mundi",
- Zofia Kossak-Szczucka, "Pożoga. Wspomnienia z Wołynia 1917-1919",
- Jarosław Iwaszkiewicz - wybrane opowiadanie,
- John Ronald Reuel Tolkien "Władca pierścieni. Drużyna pierścienia".
Do lektur uzupełniających w zakresie rozszerzonym dodano pozycje:
- Zofia Kossak-Szczucka "Błogosławiona wina",
- Ferdynand Antoni Ossendowski - "Mocni ludzie",
- "Ludzie, zwierzęta, bogowie",
- Krystyna Lubieniecka-Baraniak "Gdy brat staje się katem",
- Jan Paweł II "Przekroczyć próg nadziei" (fragmenty), "Tryptyk rzymski", "Pamięć i tożsamość" (fragmenty), "Fides et ratio" (fragmenty),
- Karol Wojtyła "Przed sklepem jubilera",
- Stefan Wyszyński "Zapiski więzienne",
- Paweł Zuchniewicz "Ojciec wolnych ludzi. Opowieść o prymasie Wyszyńskim".
Listę zalecanych dzieł teatralnych i filmowych rozszerzono o "Przerwanie działań wojennych" reż. Juliusz Machulski, a listę tekstów polecanych do samokształcenia o pozycje:
- Jan Błoński "Język właściwie użyty. Szkice o poezji polskiej drugiej połowy XX wieku",
- Grażyna Borkowska "Pozytywiści i inni",
- Włodzimierz Dłubacz "O kulturę filozofii",
- Keith Houston "Książka. Najpotężniejszy przedmiot naszych czasów zbadany od deski do deski",
- Czesław Jaroszyński i Piotr Jaroszyński "Kultura słowa. Podstawy retoryki klasycznej",
- Piotr Jaroszyński "Człowiek i nauka. Studium z filozofii kultury",
- Karl Jaspers "Idea uniwersytetu",
- Teresa Kowalik i Przemysław Słowiński "Królewski dar. Co Polska i Polacy dali światu",
- Jakub Z. Lichański "Retoryka. Historia - Teoria - Praktyka", t. I i II, "O polską kulturę humanistyczną. Z Mieczysławem A. Krąpcem OP rozmawia Piotr S. Mazur",
- Ryszard Przybylski "Klasycyzm, czyli prawdziwy koniec Królestwa Polskiego".
Rozporządzenie zmienia także zalecenie realizacji zajęć wychowania do życia w rodzinie (WDŻ) na pierwszej i ostatniej godzinie lekcyjnej.
"Zmiana nie nakłada obligatoryjnego obowiązku innego planowania rozkładu lekcji. Pozwoli natomiast dyrektorowi planować je w najbardziej optymalny sposób, bez narzucania, że powinny być one na pierwszej lub ostatniej godzinie lekcyjnej. Zajęcia WDŻ nie są jedynymi zajęciami w szkole z podziałem na grupy. Nauczycielom przedmiotu WDŻ powinny zostać zapewnione takie same warunki pracy jak mają inni nauczyciele" - poinformowało Ministerstwo Edukacji i Nauki w komunikacie na stronie internetowej.
Zajęcia WDŻ są obligatoryjne z mocy rozporządzenia do realizacji w szkołach. Rodzice mogą jednak zdecydować o uczestnictwie dziecka w tych zajęciach.